առեղծվածների կծիկն ու փաստեր ն ի րար են կապ ում աշխարհի ամենահին քարե շրջան ակ երը Պորտասարում , որը գտնվում է Թուրքիայում , Նոյան տապանի բիբլիական պատմությունը և Ատլանտիդայի կորուսյալ քաղաքակրթության վերաբերյալ Պլատոնի գրվածքները : Գրեմ Հ ե նքոք ն ի ր « Աստվածների մոգերը » ( հանդիսանում է իր « Աստվածների հետքերը » գրքի շարունակությունը ) գրքից վերցրած այս բացառիկ քաղվածքում ներկայացնում է իր ուսումնասիրությունը :
Ջրհեղեղի բիբլիական պատմությունը կարելի է հակիրճ այսպես ներկայացնել .
· Աստված , որպեսզի պատժի մարդկանց իրենց մեղքերի համար , կազմակերպեց համաշխարհային ջրհեղեղը , որն ամեն ինչ կործանեց [i] : · Աստծված ընտրեց Նոյին և նախազգուշացրեց վերահաս ջրհեղեղի մասին , որպեսզի վերջինս կարողանա փրկվելու համար տապան կառուցել [ii] : · Տապանում սերմերի և կյանքի յուրաքանչյուր տեսակի բազմացման համար անհրաժեշտ երկու սեռի՝ արուի և էգի , հատկապես մարդկային կյանքի ( Նոյն ու իր կինը , որդիները՝ իրենց կանանցով ) և կենդանիների ( ամէն տեսակ թռչուններից իրենց տեսակներով , ու անասուններն իրենց տեսակներով , ամեն բան իրենց տեսակներով՝ արու և էգ , որպեսզի երկրի վրա պահպանվի կյանքը ) պահպանությունը [iii] : · Տապանը նավարկում էր , միչև որ ջրի մակարդակն իջավ [iv] : · Տապանը կանգնեց « Արարատ լեռան գագաթին » [v] · Երբ ջրերը հավաքվեցին , և ցամաքը երևաց , Տերը հրամայեց Նոյին « տապանից դուրս հանել իր ընտանիքը և կենդանի ամեն տեսակ՝ թռչուններ , կենդանիներ և ամեն բան , որ կսողա երկրի վրա , որպեսզի նրանք բազմանան , ծաղկեն և լցնեն երկիրը » [vi] : · Նոյը զոհասեղան շինեց Աստծո համար : Նա կենդանիներ և թռչուններ և ողջակիզեց զոհասեղանի վրա : Եվ Տեր Աստուած հոտոտեց անուշ բուրը [vii]:
· Փրկված մարդիկ և կենդանիները , հնազանդվելով Տիրոջ հրամանին , բազմացան և « լցրին երկիրը »:
Արարատ լեռն ունի 5 137 մ . բարձրություն : Երկրաբանները , գիտության տեսանկյունից հավաստիացնում են , որ երկրի որևէ հատվածը երբեք ծածկված չի եղել օվկիանոսի մակընթացության արդյունքում առաջացած հեղեղով այն ժամանակից ի վեր , երբ միոցենի դարաշրջանում՝ մոտվորապես 16 միլիոն տարի առաջ , այն սկսեց լեռների տեսք ստանալ : Ժ ամանակակից մարդկության գոյությունը երկրի վրա հաշվվում է մոտավորապես 2 հարյուր հազար տարի , անգամ մարդկության նախնիների պատմությունը , որոնք ընդհանրություն ունեին ամեն առումով « մարդ » լինելուց շատ հեռու շիմպանզեների հետ , հազիվ 6 միլիոն տարվա պատմություն ուն ի : Այնպես որ ՝ մարդկանցով լի նավի ՝ Արարատի գագաթին կայանելու գաղափարը ժամանակագրության առումով թվում է անիրական :
Պորտասարի պեղումների գլխավոր հարթակը: Լուսանկարը՝ Նիկ Բեքերի: Գերմանիայի հնագիտության ինստիտուտ: Այնուհանդերձ , հետաքրքիր է , որ Հին կտակարանում ներկայացված Ջրհեղեղի պատմությունը « Արարատ լեռան » հիշատակումը ( ըստ էության՝ լեռն ունի զույգ գագաթ ) դարձնում է յուրահատուկ և խորհելու տեղիք է տալիս : Արարատ լեռն աստվածաշնչյան ժամանակներում ընկալվում էր որպես « Արարատյան թագավորության » մաս [ix] , որն իր հերթին անմբաժանելի էր Ք . Ա . II հազարամյակի վերջերին Ասորեստանի Սալմանասար թագավորի կողմից նվաճված պատմական Ուրարտուի հողերից [x] : Ի շնորհիվ տարածաշրջանում իրականացված սահմանափակ հնագիտական հետազոտությունների՝ պատմաբանները խոստովանում են , որ « Ուրարտուի ծագումն անհայտ է » [xi] , սակայն մեզ հայտնի ամենավաղ բնակավայրերն ու շրջանում գյուղատնտեսության սկզբնավորումը հաշվվում են « Ք . Ա . մոտավորապես 10.000-9000 թթ . [xii ] – այլ կերպ ասած հենց այն ժամանակահատվածում Թուրքիայի հարավ –արևելքում՝ Գյոբեքլի թեփե (Պորտասար ) կոչված վայրում , ստեղծվել է խորհրդավոր , հարուստ պատմություն ունեցող մեգալիթյան պեղումների հարթակը , որն առնվազն 6000 տարով ավելի հին է , քան մինչ այժմ երկրի վրա հայտնաբերված ցանկացած այլ մեգալիթյան հարթակ : Հազարավոր տարիներ շարունակ անհայտ նպատակների ծառայած Պորտասարը հետագայում զգուշորեն , միտումնավոր և մանրակրկիտ թաղել են արհեստական բլրի տակ , որտեղ ցանկացած մշակույթի համար այն մնացել անձեռնմխելի և անտեսանելի մինչև վերջերս՝ 1990-ականների երկրորդ կեսը , երբ , Գերմանիայի հնագիտական ինստիտուտից Կլաուս Շմիդտը սկսեց իր այժմ աշխարհահչակ պեղումները :
Արևելյան կենտրոնական սյունը Դ պարիսպում, Պորտասար: Նուսանկարը Սանտա ֆեիայի: Ավելին ՝ այս ամբողջ տարածքը՝ ներառյալ Արարատ լեռն ու Պորտասարը , կազմում են պատմական Հայաստանի սիրտը՝ բիբլիական Արարատյան թագավորության անմիջական ժառանգը , որի բնակիչներն իրենց համարել և դեռ այսօր համարում են « Արարատի ժողովուրդ » [xiii] : Մովսես Խորենացու նշանավոր աշխատությունը՝ « Հայոց պատմությունը » ՝ գրված հինգերորդ դարում , հայերի նախահայր համարում է Հայկին , ում Խորենացին համարում է Նոյի թոռան թոռան թոռան թոռը՝ այդպիսով նշելով , որ ծագում են ջրհեղեղից վերապրածներից , ովքեր դուրս եկան տապանից [xiv] : Իսկապես , անգամ 21- րդ դարի հայերը Հայկի անունով իրենց անվանում են հայ , իսկ իրենց երկիրը՝ Հայաստան [xv] : Նրանց համար պարզապես պատմական ողբերգություն է , որ այս հողերի մեծ մասը , այդ թվում՝ Պորտասարն ու Արարատ լեռը , 1915-1923 թթ . Հայոց ցեղասպանության հետևանքով , որի ընթացքում համարվում է , որ թուրքական զորքերն ավելի քան մեկ միլիոն էթնիկ հայ են սպանել , անցել են ներկայիս Թուրքիայի Հանրապետության տիրապետության տակ [xvi] :
Ազգայնական զգացմունքները դեռևս վառ են ողջ աշխարհով մեկ սփռված հայկական սփյուռքի համայնքներում և պատմական Հայաստանի փոքրիկ մաս կազմող ներկայիս Հայաստանի Հանրապետությունում : Այս լարվածությունից անմասն չի մնացել աշխարհահռչակ 11 600- ամյա մեգալիթյան պեղումնավայր Պորտասարը : Բ ազում հայեր վրդովված են , որ Թուրքիան պնդում է , թե այս բացառիկ կարևոր վայրն իր սեփական ժառանգությունն է . կ արծես հնագույն կապ չունի հայկականության : Համացանացում Պորտասար բառի՝ ( Գյոբեքլի թեփեի հայերեն անվանումն է ) մի քանի րոպե որոնումն անգամ կհաստատի սա : Միայն մի օրինակ բերեմ . YouTube- ում հեռարձակված տեսաշարը վերնագրված է՝ « Թուրքիան ներկայացնում է հայկական Պորտասարը որպես Գյոբեքլի թեփե » [xvii] : Այն դիտած օգտատերի մեկնաբանությունները գրեթե նույն բովանդակությունն ունեն : Ահա դրանցից մեկը . « Ահա թե ինչու եմ նայում Պորտասարի ( Գյոբեքլի թեփե ) վերաբերյալ տեսաշարը . ա յս մարդիկ միտումնավոր թաղել են սրբազան տաճարը : Նրանք այդ քայլին դիմել են՝ ակնկալելով հայտնաբերել այն շատ տարիներ հետո : Նրանք հավատում էին վերամարմնավորմանը : Այն մարդիկ , ովքեր կառուցել են Պորտասարը ( Գյոբեքլի թեփե ), այստեղ՝ հայերի մեջ են : Նրանց հոգիները վերամարմնավորվել են ժամանակակից հայ ժողովրդի մեջ : Երբ Դուք ինչ – որ բան եք փոխանցում Ձեր ընտանիքին , ցանկանում եք համոզված լինել , որ այն , Ձեր ընտանիքի անդամներից բացի , ոչ մեկին չի մնա : Բնության օրենքների համաձայն՝ Պորտասարն ու այդ հողերը կվերադարձվեն հայերին … [xviii ] »:
Սալամանդրի կերպար, Պորտասար: Նուսանկարը Սանտա ֆեիայի: Նույն տրամաբանությամբ Արարատ լեռը համարվում է հայկական ազգայնականության հզոր խորհրդանիշը , չնայած որ ամբողջությամբ Թուրքիայի սահմաններում է : Արարատ լեռան լանդշաֆտը՝ նահանջող ջրհեղեղի ջրերով և գագաթին Նոյան տապանով , պատկերված է Հայաստանի Հանրապետության զինանշանի վրա , մինչդեռ լեռը՝ այնքան մոտ և դեռ այնքան հեռու , նշմարվում է Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանից՝ կարծես հիշեցնելու , որ
«
Անցյալը երբեք մեռած չէ :
Սա անգամ անցյալ չէ »
[xix ] :
Այսպիսով՝ համաշխարհային սարսափելի ջրհեղեղից փրկվածներին տեղափոխող Նոյի տապանի և ջրհեղեղից հետո նոր աշխարհի ստեղծման պատմությունը դեռևս Պորտասարաի շրջանում կենդանի ուժ է , որտեղ մեծ քարե շրջանակներն սկսել են տեղադրել Ք .Ա . 9600 թ .: Գիտնականները համակարծիք են , որ այս թվականը Սառցե դարաշրջանի ավարտն է : Պրոֆեսոր Կ . Շմիդտը , ով հայտնաբերել է Պորտասարը , 2013 թ . պեղումների հրապարակում հարցազրույցի ժամանակ ինձ հռետորական հարց ուղղեց . « Որքա՞ն է պատահականության հավանականությունը , որ Պորտասարի հուշարձանային փուլն սկսում է Ք . Ա . 9600 թ . ՝ ճիշտ այն ժամանակ , երբ ողջ աշխարհի կլիման անակնկալ բարելավվում է , և բնության ու հավանականությունների մեջ արագ աճ կա :
T-աձև սյուներ Պորտասարում: Նուսանկարը Սանտա ֆեիայի: Թվականի վերաբերյալ մեկ այլ բան ևս . համաշխարհային ջրհեղեղը , որը գիտնականներն անվանել են ձնահալքի ջրերի վիբրացիա 1 B (Meltwater Pulse 1 B ,), տեղի է ունեցել մոտավորապես Ք .Ա . 9600 թ ., երբ գլոբալ տաքացման պայմաններում Հյուսիսային Ամերիկայում և Հյուսիսային Եւրոպայում սառցադաշտերը միաժամանակ փլվել են : Մայամիի համալսարանի երկրաբանության ֆակուլտետի պրոֆեսոր Կեսար Էմիլիանին խ որը ծովային նստվածքներ ի ի զոտոպային վերլուծությ ուն է կատարել [xx ] , որն ակնհայտորեն ապացուցում է , որ ջրհեղեղը տեղի է ունեցել «12 000-11 000 տարի առաջ » [xxi ] :
Պորտասար, «Երկրի Աստվածուհին»: Նուսանկարը Սանտա ֆեիայի: Այնպես որ , թեև ջրհեղեղը Սառցե դարաշրջանի ավարտին չէր կարող Նոյին՝ իր տապանը կայանել տալ Արարատ լեռան լանջերին , որը հազարավոր ոտնաչափ բարձր է ներկա ծովի մակարդակից , իսկապես իր ծավալով համաշխարհային է եղել և այդ ժամանակվա մարդկանց համար կործանարար հետևանքներ է ունեցել : Լեռնային շրջաններում , ինչպես , օրինակ , Արարատի շղթայում , հավանական է , որ ապաստանելու համար բնական վայրեր եղած լինեն , որպեսզի « կյանքի ողջ սերմերը բերեն » և վերսկսեն կյանքը : Հետևաբար , թեև Նոյի պատմության յուրաքանչյուր մանրամանսություն չի կարող բառացիորեն համապատասխանել ճշմարտությանը , պետք է չբացառենք , որ ճիշտ է իր էությամբ , այսինքն՝ այն արձանագրել է « տապանի » շինարարությունը , և տապանում կենդանիներին ու բույսերի սերմերը պահպանել են մարդիկ , ովքեր արդեն հասկանում էին գյուղատնտեսությունից , ովքեր ձեռք էին բերել ճարտարապետական հմտություններ , ովքեր վերապրել էին Սառցե դարաշրջանին հաջորդած ջրհեղեղները , ովքեր գաղթել էին Արարատ լեռան և Պորտասարի միջև ընկած հողերը և հետագայում տարածել էին գյուղատնտեսության և ճարտարապետության վերաբերյալ իրենց գիտելիքները շրջանի որսորդ – հավաքող բնիկների միջև :
Պորտասար, օձ: Նուսանկարը՝ Սանտա ֆեիայի: Ըստ իս՝ հավանական է , որ Պորտասարում հսկայական քարե շրջանակների հանկարծակի և անսպասելի հայտնությունը կարող էին մտահղանալ և իրականացնել լոկ այն մարդիկ , ովքեր նախնական մեգալիթյան ճարտարապետության մեծ փորձ ունեին , նույնը կարելի է ասել նաև միաժամանակ հենց նույն վայրում գյուղատնտեսության « գյուտի » վերաբերյալ : Բացի այդ՝ այնպիսի զգացողություն կա , որ Պորտասարն իրենից ներկայացնում է « տապան » ՝ սառեցված և քարի մեջ հավերժացած : Իսկ ռելիեֆի վրայի պատկերագրություններն ու քանդակները ոչ միայն կենդանիների վերաբերյալ են , այլև պարունակում են մարդկանց պտղաբերության վերաբերյալ մի շարք ինտրիգային պատկերներ՝ կանանց՝ մերկ սեռական օրգաններով [xxii] և տղամարդկանց՝ կանգնած առնանդամով [xxiii]: Պատկերները , այդ թվում և մի պատկեր , որը Միսուրիի պետական համալսարանի կրոնների պատմության պրոֆեսոր Կարլ Լաքերտը մեկնաբանում է որպես դասական « Երկրի Մայր »[xxiv], հիշեցնում է Աստծո հրամանը Մովեսին և իր ընտանիքին՝ « Աճեցեք և բազմացեք , լցրեք երկիրը »[xxv]: Մինչդեռ որտե՞ղ , եթե ոչ Նոյի տապանում կարող ենք գտնել գազանանոց , որն ինչպես ներկայացված է Պորտասարի ժայռապատկերներում , ընտրված է հատուկ կերպով : Գազանանոցը ներառում է սարդեր , կարիճներ ու օձեր (« երկրի վրա սողացող ամեն բան »), թռչուններ , անասուններ (« թռչուններ իրենց տեսակներով , անասուններն իրենց տեսակներով »), աղվեսներ , կատվազգիներ , այծեր , ոչխարներ , վիթեր , վարազներ , արջեր և այլն , ( կարճ ասած՝ ինչպես Ծննդոց 6:20- ում է ասվում՝ « ամեն տեսակի կենդանիներ և ամեն տեսակի արարածներ »): Նմանապես Աստվածաշնչում կարդում ենք , որ Նոյը , որպես Աստծուն ընծա , զոհաբերեց որոշ կենդանիներ և թռչուններ , որոնց փրկել էր ջրհեղեղից : Պորտասարում հնագետները հայտնաբերել են զոհաբերված կենդանիերի բազմաթիվ ոսկորներ , որոնք պատկերված են ժայռաբեկորի սյուների վրա [xxvi] :
Պորտասար, օձ: Նուսանկարը Սանտա ֆեիայի: Վերջ նական վրձնահարված
Ք . Ա . 9600 թ . հիմնադրման պահից ի վեր (« հենց Ք . Ա . 9600 թ ., ինչպես համոզված նշում էր Կ . Շմիդտը ինձ հետ զրույցում ) Պորտասարը նաև մղում է մեզ վերանայելու Ատլանտիդայի « սառը դեպքը », որի կապակցությամբ հնագետները վաղուց ի վեր ծաղր ու ծանակի են ենթարկել , արհամարհել յուրաքանչյուրին , ով փորձել է արտաբերել բառ անգամ : Փաստ է , սակայն , որ հույն փլիսոփա Պլատոնը , ում «Timaeus» և «Critias» երկխոսությունները ամենավաղ տեղեկություններն են պարունակում ջրի տակ անցած թագավորության մասին , նշում է Ատլանտիդան կործանած ջրհեղեղի հստակ տարեթիվը : Պլատոնի աղբյուրը բանավոր պատմությունն է , որը փոխանցվել է իր ընտանիքին իր նախնիներից՝ հույն օրենսդիր Սոլոնից ( Ք . Ա . 638-558): Ք . Ա . 600 թ . Սոլոն ն այցելել է Եգիպտոս , որտեղ Սաիսում գտնվող Նեյթ աստվածուհու տաճարի սպասովորը պատմել է Ատլանտիդայի պատմությունը՝ նշելով , որ այն կործանվել է «9 000 տարի առաջ »[xxvii]:
Կարիք չկա նշելու , ոչ Ք . Ա . 9000 տարին « հենց Ք . Ա . 9600 թ . է »:
Հույները չէին կարող իմանալ Պորտասարի մասին ( մի կողմ թողենք այն , որ զարմանալիորեն Պորտասարը կառուցվել է հենց այն ժամանակ , երբ ասում են , թե Ատլանտիդան կործանվել է ): Բացի այդ ՝ նրան ք տեղյակ չեն եղել Գրե ն լանդիայի սառցադաշտեր ի մասին , որոնք թվագրվում են Սառցե դարաշրջանի ավարտ ով ՝ Ք . Ա . 9620 թ . ՝ Պորտասարի հիմնադրումից ուղիղ 20 տարի առաջ , և ոչ էլ այս ժամանակաշրջանում արագորեն բարձրացող ծովի մակարդակի՝ հատկապես ձնհալքի ջրերի վիբրացիա 1 B- ի մասին ժամանակակից գիտական մոտեց մանը : Այս ամենը հաշվի առնելով՝ Պլատոնի նշած թիվը այլևս չի կարող ա նտեսվել ՝ գնահատվելով որ պես « շինծու » ( ինչպես սիրում են պնդել հնագետները ). այն արժե ընդունել որպես ճշմարիտ տեղեկություն , որը կարող է բացել մ եր անցյալ ը ծածկող վարագույր ը :
Գրականության ցանկ
[ix] Տե՛ս Jeremiah 51: 27; ինչպես նաւև Isaiah 37: 38; 2 Kings 19:37 [x] Armen Asher and Teryl Minasian Asher, The Peoples of Ararat , Booksurge, 2009, p.241 [xi] Charles Burney and David Marshall Lang, The Peoples of the Hills: Ancient Ararat and the Caucasus , Phoenix Press, London, 1971, p. 127. Ինչպես նաև Amelie Kurht, The Ancient Near East , Routledge, London and New York,, 1995, Vol II, p. 550: « Հնագիտության տեսանկյունից շրջանի երկրորդ հազարամյակի վերաբերյալ ներկայումս շատ քիչ բան է հայտնի »: [xiii] Armen Asher and Teryl Minasian Asher, The Peoples of Ararat , op.cit [xiv] Moses Khorenatsi, History of the Armenians , Caravan Books, Ann Arbor, 2006, p.p, 72 and 82ff. Ասում են , թե Հայկը Թորգոմի որդին է , ով Թիրասի որդին է , ով Գոմերի որդին է , ով Նոյի որդի Հաբեթի որդին է : [xv] Arra S. Avakian and Ara John Movsesian, Armenia: A Journey Through History , The Electric Press, California, 1998-2008, p. 47. Տե՛ս նաև Armen Asher and Teryl Minasian Asher, The Peoples of Ararat , op.cit., p. 284-285 [xvi] http://www.armenian-genocide.org/genocidefaq.html [xvii] https://www.youtube.com/watch?v=ahoFlLh2Y3E [xviii] https://www.youtube.com/all_comments?v=ahoFlLh2Y3E [xix] Մեջբերում՝ William Faulkner’s Requiem for a Nun , 1951. [xx] Կեսար Էմիլիանին դոկտորականը պաշտպանել է Չիկագոյի համալսարանում , որտեղ նա սկիզբ է դրել խ որը ծովային նստվածքներ ի ի զոտոպային վերլուծությ ա նը ՝ որպես Երկրի նախկին կլիմայի ուսումնասիրության միջոց : Ա յնուհետ և նա տեղափոխվել է Մայամիի համալսարան և շարունակե լ իզոտոպային ուսում նասիրությունները՝ ղեկավարելով մի շարք ծովային արշավախմբեր : Պարգևատրվել է Շվեդիայի Վեգա շքանշանով , ինչպես նաև ՝ ԱՄՆ – ի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Ագասիս շքանշանով : [xxi] Emiliani, Earth and Planetary Science Letters , 41 (1978), p.159, Elsevier Scientific Publishing Company, Amsterdam [xxii] Տե՛ս Karl W. Luckert, Stone Age Religion at Gobekli Tepe , Triplehood, 2013, p. 101 [xxiii] Joris Peters and Klaus Schmidt, ‘Animals in the symbolic world of Pre-Pottery Neolithic Gobekli Tepe, south-eastern Turkey: a preliminary assessment,’ Anthropozoologica , 2004, 39 (1), pp. 204-205 [xxiv] Karl W. Luckert, Stone Age Religion at Gobekli Tepe , op.cit., pp 100-102 [xxvi] Joris Peters and Klaus Schmidt, ‘Animals in the symbolic world of Pre-Pottery Neolithic Gobekli Tepe’, op.cit., pp 206-208 [xxvii] Plato, Timaeus and Critis op.cit, p. 36.
Անգլերենից թարգմանեց Անահիտ Քարտաշյանը
Զարմանալի առեղծվածների կծիկն ու փաստերն իրար են կապում աշխարհի ամենահին քարե շրջանակերը Պորտասարում, որը գտնվում է Թուրքիայում, Նոյան տապանի բիբլիական պատմությունը և Ատլանտիդայի կորուսյալ քաղաքակրթության վերաբերյալ Պլատոնի գրվածքները: Գրեմ Հենքոքն իր «Աստվածների մոգերը» (հանդիսանում է իր «Աստվածների հետքերը» գրքի շարունակությունը) գրքից վերցրած այս բացառիկ քաղվածքում ներկայացնում է իր ուսումնասիրությունը: 
Leave a Reply