Փորձագիտական խորհուրդը սեփականության բռնագրավման համար ապրանքագիր է դուրս գրել

Ույգար Գյուլթեքին

Զինջիրլիքույուում մի հայ ընտանիքից յուրացված հողակտորի վրա կառուցված շքեղ բնակարանների վերաբերյալ դատավարության ժամանակ փորձագիտական խորհուրդը զեկույց է պատրաստել, համաձայն որի՝ ընտանիքին պետք է վճարվի 112 միլիոն 680 հազար թուրքական լիրա, քանի որ հողակտորի սեփականության իրավունքը գանձարանին փոխանցելը սխալ վարույթ է եղել: Վերջին խոսքը դատարանին է պատկանում:

Ստամբուլի Զինջիրլիքույուում գտնվող Հարություն Զինջիրյանի հողակտորը, 1967 թ. Ստամբուլի Պետական եկամուտների կոմիտեի դիմումի համաձայն, գրանցվել է գանձարանի անունով: Հետագայում Բեշիկթաշի թաղապետարանին հանձնված հողակտորի վրա ներկայում շքեղ բնակարաններ են կառուցված: Զինջիրյանի ժառանգորդը դատ է բացել՝ պնդելով, որ գրանցումը կատարվել է անօրինական հիմքերով: Դատարանը դիմել է փորձագետներին՝ գնահատելու վերոնշյալ հողակտորն և կատարվածը: Փորձագիտական խորհրդի պատրաստած զեկույցում նշված է, որ գրանցումը սխալ է եղել, ինչպես նաև ապրանքագիր է ներկայացված փոխհատուցման համար: Փորձագիտական խորհուրդը հաստատել է, որ պետք է փոխհատուցել 112 միլիոն 680 հազար թուրքական լիրա:

Ըստ դատական գործի՝ Հարություն Զինջիրյանը ստամբուլցի հայ է: Բեշիկթաշի Ուլուսում ընտանիքից մնացած հողակտոր ունի, սակայն 1967 թ. ապրիլին Ստամբուլի Պետական եկամուտների կոմիտեի Ազգային ունեցվածքի վարչությունը դիմել է Բեշիկթաշի Թափուների վարչությանը՝ պնդելով, թե հողակտորի տիրոջ պապը՝ Ալեքսանը, «անհայտ կորած անձ է», և պահանջել է անշարժ գույքը գրանցել գանձարանի անունով: Վարչությունն էլ գործարքը կատարելու համար դիմել է Վաքֆերի գլխավոր վարչությանը: Դիմումից 2 ամիս անց կրկին դիմում է գրել՝ նշելով, որ պետք է «շտապ» փոխանցում կատարել, և այլևս կարիք չկա սպասել Վաքֆերի գլխավոր վարչության պատասխանին: Թափուների վարչությունն իրականցրել է գործարքը: Դեպքից 4 տարի անց Զինջիրյանը պահանջել է չեղարկելու համար դատ սկսել, սակայն դատարանը հայցը մերժել է: Թափույի վաչության պետի փոփոխությունից հետո նոր վարչության պետը թափուների՝ նախկին վիճակին չվերադառնալու համար, զեկույցի տեսքով դիմել է դատարանին, սակայն դատարանը մերժել է:

Այնուհետև գանձարանը հողակտորը հանձնել է Բեշիկթաշի թաղապետարանին: Բեշիկթաշի թաղապետարանը հողակտորը 21 միլիոն թուրքական լիրայով վաճառել է «Ուլուս վադի» շինարարական ընկերությանը: Այժմ հողակտորի վրա կառուցված է Ուլուս վադի կոչված շքեղ բնակարաններով բնակելի տարածքը:

Զինջիրյանի ժառանգները, դիմելով Ստամբուլի 4-րդ ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան, փոխհատուցում են պահանջել: 2015 թ. հունվարին դատարանը փորձագիտական խորհուրդ է կազմել՝ պահանջելով ուսումնասիրել գործարքներն ու փոխհատուցման պահանջը: Փորձագիտական խորհրդի զեկույցը կցվել է դատական գործին:

Օրենքը կիրառել է 111 տարվա վաղեմությամբ

Ըստ փորձագիտական խորհրդի զեկույցի թափուի՝ սեփականության յուրացման գործընթացը սխալ է կատարվել: 1967 թ. թափուի սեփականատեր Հարություն Զինջիրյանի պապը համարվել է «անհայտ կորած անձ», և հողատարածքը բռնագրավվել է: Կիրառվել է 1915 թ. հայերի ունեցվածքը պետության կողմից յուրացնելու գործընթացը հեշտացնելու համար «անհայտ կորած անձանց» մասին ընդունված օրենքը: Փորձագիտական խորհուրդը սահմանել է, որ Զինջիրյանի պապը մահացել է 1856 թ., մինչդեռ գանձարանը 1915 թ. ընդունված օրենքը կիրառել է 111 տարի վաղեմության ժամկետով:

Հսկայական ապրանքագիր է դուրս գրվել

Փորձագիտական խորհուրդը ապացուցելով, որ կատարված գործառույթը սխալ է եղել, հայտնել է, որ փոխհատուցման վերաբերյալ պահանջը հիմնավորված է և հաշվարկել է ժառանգներին փոխատուցման ենթակա գումարը: Շրջանում կատարված ուսումնասիրությունների և հաշվարկների արդյունքում որոշվել է, որ պետք է վճարել 2011 թ. դատական հայց ներկայացնելու պահին եղած արժեքը՝ 112 միլիոն 680 հազար թուրքական լիրա:

http://www.agos.com.tr/tr/yazi/12248/bilirkisi-mulkiyet-gaspina-fatura-cikardi

Թարգմանեց Անահիտ Քարտաշյանը

Akunq.net