Թուրք հայտնի պատմաբան, Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող Թաներ Աքչամը Taraf պարբերականում հրապարակված իր հերթական հոդվածում գրել է, որ Թուրքիայում պատմության՝ մասնավորապես Հայոց ցեղասպանության մասին խոսելը երկու կարևոր համոզմունքից է սնվում: Հոդվածը ներկայացնում ենք մասնակի կրճատումներով.
«Առաջին համոզմունքն այն է, որ մարդիկ հավատում են, թե 1915-ին տեղի ունեցածը հանցագործություն չի եղել: Այսինքն՝ հարցը Ցեղասպանության հայեցակարգի մեջ չի տեղավորվում: Դա ամբողջովին սխալ է… Ասում են՝ եթե մի պետություն իրեն վտանգի մեջ է զգում, կարող է աքսորել քաղաքացիներին, իսկ դրա ընթացքում եթե քաղաքացիների մի մասը զոհվել է, գուցե ցավալի իրականություն է, սակայն հանցագործություն չի համարվում:
Երկրորդ համոզմունքն այն է, թե 1915-ի մասին ինչ-որ բան ասելը թուրք ազգին սևացնել, մեղադրել է նշանակում, քանի որ նրանք, ովքեր ասում են «Հայոց ցեղասպանություն եղել է», ասում են «մեր պապերը մարդասպան են, թուրքերը մարդասպան են»: Շատերը դա որպես անձնական վիրավորանք են ընդունում:
Արդյունքում՝ թուրք լինելու և 1915-ին հայերի սպանվելու մասին խոսել չկարողանալու միջև չափազանց ուժեղ կապ կա: Այդ կապն ինչպե՞ս է հնարավոր կտրել: Թուրք լինելով՝ «1915-ին հայեր են սպանվել» ասել հնարավո՞ր է:
Այո՛, հնարավոր է: Հրանտ Դինքը (հայտնի լրագրող-Tert.am) հայ լինելու համար սպանվեց:
Օգյուն Սամասթը նրան սպանեց թուրքականության անունից: Այսօր, երբ ասում ես «Սամասթը մարդասպան է», շատ քիչ մարդ է դա որպես թուրքերի հասցեին զրպարտություն կամ թուրքերի ճակատին սև բիծ դնել ընկալում:
Մարդիկ Օգյուն Սամասթին մարդասպան կոչելու և թուրքականության միջև կարողանում են տարանջատում դնել, սակայն նույնը չեն կարողանում 1915-ի սամասթների՝ Թալեաթի, Էնվերի ու Ջեմալի համար անել:
Արդյոք Սամասթի հարցում կեցվածքը 1915-ի համար կրկնել հնարավո՞ր է: Այո՛, հնարավոր է:
Դրա համար քաղաքական գործիչները թուրք լինելու և 1915-ին իրականացված սպանությունն իր անունով կոչելու միջև առկա կապը պետք է կտրեն…»:
http://www.tert.am/am/news/2015/05/15/achqam/1676490
Leave a Reply