Դարդանելի գործողությանը մասնակցելու է շուրջ 20 երկրի առաջնորդ. հրապարակվել է ցուցակը

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրը՝ ապրիլի 24-ին նշանակված Դարդանելի (Գալիպոլիի) ճակատամարտի 100-ամյակի միջոցառումներին Թուրքիա է ժամանելու 21 երկրի առաջնորդ: Նման տեղեկություն է տարածել թուրքական հեղինակավոր «Հյուրիյեթ» պարբերականը: Որոշ մանրամասներ էլ ներկայացրել է Թուրքիայում լույս տեսնող հայկական «Ակօս» շաբաթաթերթը:

Թուրքիայի կողմից Դարդանել հրավիրված 102 երկրներից 21-ն է (որից 2-ը չճանաչված կամ մասամբ ճանաչված երկրներ են) որոշել ներկայանալ միջոցառումներին ամենաբարձր մակարդակով:

Արդեն հայտնի է, որ Թուրքիա են ժամանելու Միացյալ Թագավորությունից արքայազն Չարլզը, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, Թուրքմենստանի նախագահ Գուրբանգուլի Բերդիմուհամեդովը, Իրաքի նախագահ Ֆուադ Մասումը, Քաթարի էմիր Թամիմ բին Համադ Էլ Թանին, Պակիստանի նախագահ Մեմնուն Հուսեյինը, Ալբանիայի նախագահ Բուժար Նիսհանին, Իռլանդիայի նախագահ Մայքլ Հիգգինսը, Չեռնոգորիայի նախագահ Ֆիլիպ Վույանովիչը, Բոսնիայի նախարարների խորհրդի ղեկավար Մլադեն Իվանիչը, Մակեդոնիայի նախագահ Գիորգի Իվանովը, Սլովենիայի նախագահ Բորութ Պահորը: Նախագահների մակարդակով Դարդանելում ներկայանալու են հիմնականում աֆրիկյան երկրներ, այդ թվում՝ Սուդանը, Սոմալին, Ջիբութին, Չադը, Հարավային Սուդանը, Մալին, Սենեգալը, Նիգերը: Թուրքերը որպես անկախ պետություն են նշում նաև Կոսովոն և «Հյուսիսային Կիպրոսի թուրքական հանրապետությունը», որոնց ղեկավարները ևս այդ օրը լինելու են Դարդանելում:

Վարչապետի մակարդակով Թուրքիայում են լինելու Ավստրալիան, Նոր Զելանդիան, Մոլդովան և Ռումինիան: Ընդ որում, Ավստրալիայից և Նոր Զելանդիայից Թուրքիա են ժամանել արդեն հազարավոր զբոսաշրջիկներ՝ հարգելու այս պատերազմում զոհված իրենց հայրենակիցների հիշատակը:

Նախարարների մակարդակով Դարդանելում են լինելու Վրաստանը (պաշտպանության նախարար Մինդիա Ջանելիձեն), Ֆրանսիան (պաշտպանության նախարար Ժան Իվ Լը Դրիանը), Լիբանանը (պաշտպանության նախարար Աշրաֆ Ռիֆին), Լիտվան, Տաջիկստանը, Կանադան, Բահրեյնը, Գաբոնը, Գանան, Գվինեան, ՀԱՀ-ը, Հարավային Կորեան, Խորվաթիան, Հնդկաստանը, Մոնղոլիան, Մավրիտանիան, Մոզամբիկը, Սինգապուրը, Թունիսը և Վիետնամը:

Ավստրիան, Բելգիան, Բրազիլիան, Ինդոնեզիան, Էստոնիան, Ճապոնիան, Ղազախստանը, Մալազիան, Մյանման, Սլովակիան, Սաուդյան Արաբիան և Օմանը ներկայանալու են դեսպանների մակարդակով:
Նախարարներից ցածր մակարդակով միջոցառմանը ներկա են լինելու նաև Գերմանիան, Իտալիան, Լատվիան, Բանգլադեշը, Մեքսիկան, Հորդանանը:

Ռուսաստանը Դարդանելում ներկայացնելու է Պետդումայի խոսնակ Սերգեյ Նարիշկինը: Թե ինչ մակարդակով է միջոցառմանը մասնակցելու Միացյալ Նահանգները, դեռ հայտնի չէ:
Միջոցառմանը ներկա են լինելու նաև մի քանի երկրի նախկին նախագահներ, ինչպես նաև տարբեր պաշտոններ զբաղեցնող անձինք:
«Հյուրիյեթը» նշում է, թե միջոցառմանը ներկա է լինելու շուրջ 80 երկրի՝ տարբեր մակարդակի ներկայացուցիչ: Աղբյուրը նաև հավելում է, որ 14 երկրից 100-ից ավել լրագրող լուսաբանելու է միջոցառումը:

Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի նախագահ Թայիփ Էրդողանն այս տարվա հունվարի 18-ին Անկարա այցելած Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ համատեղ ասուլիսում հայտարարել էր, թե թուրքական կողմը պատրաստվում է Դարդանելի ճակատամարտի (հայտնի է նաև Չանաքքալեի, Գալիպոլիի պատերազմ) 100-րդ տարելիցը նշել ապրիլի 24-ին, ինչի կապակցությամբ 102 երկրների ղեկավարների պաշտոնական հրավերներ են ուղարկվել՝ Թուրքիայում նշելու այդ իրադարձությունը: Էրդողանի կողմից հրավիրվածների թվում է նաև ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, որը պատասխան նամակով արդեն հրաժարվել է Դարդանելի ճակատամարտին նվիրված միջոցառումներին մասնակցությունից, ինչպես նաև նշել հրաժարվելու պատճառները:

Այսպիսով՝ Էրդողանն իր այս հրավերով նախևառաջ մերժել է ՀՀ նախագահի՝ ավելի վաղ իրեն ուղարկված հրավերը՝ ապրիլի 24-ին այցելելու Ծիծեռնակաբերդ և միասին հարգելու Ցեղասպանության զոհերի հիշատակը:

Դարդանելի ճակատամարտի 100-ամյակն ապրիլի 24-ին նշելու Էրդողանի որոշումը միմիայն կապված է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվա հետ, քանի որ ապրիլի 24-ը Դարդանելի գործողության տեսանկյունից առանձնացող և նշանավոր օր չէ: Թուրքիայում Դարդանելի գործողության տարելիցն ավանդաբար նշում են մարտի 18-ին:

Ավելի վաղ տեղեկություններ էին տարածվում, որ Թուրքիան մոտ 25-ով կրճատել է հրավերների թիվը, որպեսզի ապրիլի 24-ին Դարդանելում ավելի մեծ ներկայություն ապահովի:

Աղբյուր` Թուրքագիտական պորտալ
AllTurkey.am