Թուրքական «Ռադիքալ» լրատվակայքում պոլսահայ լրագրող Արիս Նալջըն շարք է սկսել ներկայիս Թուրքիայի այն բնակավայրերի մասին, որտեղ մինչ Հայոց ցեղասպանությունը հայեր են ապրել, դպրոցներ և եկեղեցիներ գործել: Այդ նպատակով նա շրջում է այդ բնակավայրերով:
Առաջին կանգառը Իզմիթի շրջանի Արմաշ ավանն է, որը մինչ Ցեղասպանության իրագործումը մեծամասամբ հայ բնակչություն ունեցող ծաղկուն, բայց ոչ մեծ բնակավայր էր:
Ցեղասպանությունից հետո այստեղ են տեղավորվել Բալկանյան թերակղզուց գաղթած մուսուլմանները, ինչից հետո Արմաշը վերածվել է Աքմեշեի՝ կորցնելով հայերին և հայկական մշակույթը:
Հեղինակը, շրջելով նախկինում հայերով բնակեցված ավանով, արձանագրում է, որ հայկական պատմամշակութային ժառանության վիճակն անմխիթար է: Հայկական վանական համալիրն ու այլ պատմական և հոգևոր շինություններ այժմ կիրառվում են ամենատարբեր նպատակներով:
Վերջին տարիներին վանքի մի մասի հիմքի վրա կառուցվել է նոր մզկիթ: Վանական համալիրի այլ շինություններ վերածվել են ախոռի, լավագույն դեպքում՝ դպրոցի: Քաղաքի հայկական տպագրատունը տարիներ շարունակ որպես ախոռ է օգտագործվել: Հայկական կիսավեր շինությունների մի մասն էլ անմխիթար վիճակում շարունակում է ավերվել և որևէ կերպ չի օգտագործվում: Թեև վանական համալիրի մի մասը վերականգնվել է, սակայն այս դեպքում փակվել են շինության վրայի հայերեն գրությունները:
Արիս Նալջըն մյուս հոդվածում անդրադառնալու է Սաքարիային:
Աղբյուր` Թուրքագիտական պորտալ
AllTurkey.am
Leave a Reply