Ցեղասպանության ճանաչումը բխում է Գերմանիայի եւ Թուրքիայի շահերից. Թուրք գործիչ

Գերմանիայի Բունդեսթագի (խորհրդարան) Կանաչների միության ղեկավար, ազգությամբ թուրք Ջեմ Օզդեմիրը, որը Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի նախաշեմին 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունը ճանաչելու բանաձեւ է ներկայացրել Գերմանիայի խորհրդարան, Stuttgarter nachrichten պարբերականին տված զրույցում անդրադարձել է այդ նախագծին եւ պատմել, թե Ցեղասպանության ճանաչումը ինչ դրական ազդեցություն կունենա հենց Գերմանիայի եւ Թուրքիայի համար։
«Ցավոք, Հայոց ցեղասպանությունից 100 տարի անց Թուրքիան դեռ չի ճանաչել կատարած հանցանքը։ Գերմանիայի դիրքորոշման մեջ նույնպես ոչինչ չի փոխվել։ Ընդհակառակը, ակնհայտորեն Թուրքիայում եւ Հայաստանում Գերմանիայի դեսպանատները ցուցումներ են ստացել հնարավորինս խուսափել Ցեղասպանություն բառից, ինչպես Սատանան` օրհնված ջրից։ Դրա փոխարեն նրանք սկսել են ջարդերից եւ տեղահանումներից խոսել։
Դրա պատճառն այն է, որ Գերմանիան վախենում է դրա շուրջ ծավալվող քննարկումներից։ Գերմանիան անհանգստանում է, թե Ցեղասպանության ճանաչումը ինչպես կընդունվի Գերմանիայի թուրքական համայնքի կողմից։ Եվ իհարկե ցանկանում է հարգանք ցուցաբերել Անկարայի հանդեպ։ Ընդ որում այդ հարգանքը Անկարայի սխալ շրջանակների հանդեպ է ցուցաբերում։ Մենք պետք է մեր թուրք գործընկերներին հասկացնենք, որ աշխարհում ոչ մի երկրի համար ամոթ չէ ազնվորեն առերեսվել անցյալին։ Մարդ պետք է դրա համար ուղղակի հասուն լինի։
Ես առաջին հերթին Գերմանիային ազնվության կոչ եմ անում։ Քանի որ Դաշնային կառավարությունը՝ որպես Գերմանական կայսրության իրավահաջորդ, կրում է Հայոց ցեղասպանության պատասխանատվությունը եւ մինչեւ հիմա չի ճանաչել այդ ողբերգությունը՝ որպես ցեղասպանություն, մենք՝ Կանաչների միությունը, Բունդեսթագում համապատասխան բանաձեւ ենք առաջ քաշել»,- մեջբերում է Օզդեմիրին պարբերականը։
Անդրադառնալով հարցին, թե Գերմանիայի ժխտումը չի՞ վնասում արդյոք հայ-գերմանական հարաբերություններին, Կանաչների առաջնորդը նշել է, որ այդ ժխտումը Հայաստանում առնվազն չեն հասկանում։ «Կարծում եմ, որ Գերմանիայի ԱԳՆ-ն ռազմավարական որոշում է կայացրել այս հարցում՝ մի կողմից հաշվի առնելով Հայաստանի արեւելյան հարեւան Ադրբեջանի նավթագազային կարեւորությունը, իսկ մյուս կողմից՝ ՆԱՏՕ-ի իր դաշնակից Թուրքիայի շահը։ Սակայն Հայաստանին մենակ թողնել այդ երկու երկրների արանքում եւ նրան Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հարցում չաջակցելը, ըստ իս, աշխարհաքաղաքական առումով մեծ սխալ է, քանի որ Գերմանիայի շահերից չի բխում Հայաստանը Մոսկվայի ճիրաններում թողնելը։
Իսկ ի՞նչ կփոխվի, եթե թուրքերը վերանայեն իրենց վերաբերմունքը Երեւանի հանդեպ։ Դա կփոխի ամեն բան։ Հայ-թուրքական սահմանի բացումը լուրջ ներդրումներ կբերի Հայաստանի տնտեսություն, ինչը թույլ կտա նվազագույնի հասցնել Ռուսաստանից այդ երկրի կախվածությունը։ Բացի այդ առաջընթաց կգրանցվի Ղարաբաղյան հակամարտության մեջ։ Եթե Հայաստանն ու Թուրքիան կարգավորեն իրենց հարաբերությունները, Թուրքիան կարող է այդ հակամարտության լուծման հարցում միջնորդ դառնալ։ Դա նույնպես կնվազեցնի Մոսկվայի ազդեցությունը։ Այստեղ հարցի էությունն այն է, որ Անկարայի եւ Երեւանի հարաբերությունների կարգավորումը կդառնա Հայաստանը Եվրոպային կապող կամուրջ։
Թուրքիայի համար ցեղասպանության ճանաչումը շատ բան կփոխի։ Վերջապես հնարավոր կլինի բարձրաձայնել այն մասին, որ երիտթուրքերը հերոս չէին, այլ ամենասովորական ռազմական հանցագործներ, որոնք իրենց վարած ողբերգական քաղաքականության պատճառով կործանեցին Օսմանյան կայսրությունը։ Այդ մարդկանցով հպարտանալու ոչ մի պատճառ չկա։ Պատմության հանդեպ ձեւավորած հայացքը վերափոխելը թուրքական հասարակության մոդերնիզացման պայմանն է։ Թուրքիան ցանկանում է ԵՄ մտնել։ Իսկ Հայկական հարցի վերանայումը առաջընթաց քայլ կլինի դեպի Եվրոպա։
Իսկ ցանկանու՞մ է դա Էրդողանը։ Նա բավական ուժ եւ հեղինակություն ունի դա անելու համար։ Պարզապես դրա համար նրան չի բավականացնում համարձակությունն ու հեռատեսությունը։ Եթե նա այդ քայլին դիմի, հասարակությունը կհետեւի նրան։ Պարզապես նրա համոզմունքներում ԵՄ անդամակցությունը այլեւս առաջնային դեր չի խաղում»,- եզրափակել է քաղաքական գործիչը։
http://news.am/arm/news/261365.html