Փերինչեքը կարծում է` եթե Հայոց ցեղասպանությունը չլիներ, քեմալական շարժումն անհնար կլիներ

Թուրք հեղինակավոր լրագրող Ահմեթ Հաքանը «Հյուրիյեթ» պարբերականի համար հարցազրույց է ունեցել հայտնի հայատյաց, թուրքական «Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Դողու Փերինչեքի հետ: Հարցազրույցի ընթացքում անդրադարձ է կատարվել Հայոց ցեղասպանության թեմային, ինչպես նաև` ՄԻԵԴ-ում դատական գործին: Փերինչեքն այս հարցազրույցի ժամանակ հերթական անգամ ժխտել է Ցեղասպանության փաստը:

-Որոշ արևմտյան պետություններ մի նոր մեղադրանք են ստեղծել՝ «Հայոց ցեղասպանությունը ժխտելու հանցանք»: Դուք էլ դրա դեմ եք պայքարում: Հետաքրքիր է՝ արդյո՞ք ձեր ղեկավարած երկրում մարդիկ ազատորեն կարող են ասել՝ «Հայոց ցեղասպանություն եղել է»:
-Իմ կառավարած Թուրքիայում բոլորը կարող են ազատորեն ասել, թե «Հայոց ցեղասպանություն եղել է»: Չնայած այժմ էլ ազատորեն խոսում են այդ թեմայից:
-Դուք ասել եք, թե Ցեղասպանություն չի եղել, կատարել եք այդ «Հայոց ցեղասպանության ժխտման հանցանքը», սակայն ՄԻԵԴ-ից ձեզ աջակցություն է եկել:
-Այո, մենք հաղթանակ ենք տոնել: Եթե մենք հարցը տեղափոխեինք հայ-թուրքական բախումների դաշտ, ապա հաջողություն չէինք ունենա: Մենք հարցը տեղափոխել ենք խոսքի ազատության դաշտ, ոչ թե վիճաբանությունների ենք դիմել հայերի հետ:
-Անգամ խոսքի ազատության տեսանկյունից էլ եվրոպական արժեքները Ձեզ իրավացի համարեցին:
-Դրանք Եվրոպայի արժեքները չեն, դրանք մարդկության արժեքներ են, միջազգային արժեքներ:
-Լավ, եթե Հայոց ցեղասպանությունը սուտ է, 1914-ին ի՞նչ է պատահել:
-Բոլոր փաստաթղթերը, Ռուսական կայսրության դատարանի վճիռները ցույց են տալիս, որ փոխադարձ կոտորած է եղել: Միակողմանի, միայն Թուրքիայի կողմից իրականացրած մի կոտորած չէր: Ինչպես Զիյա Գյոքալփն է ասում (թուրք ազգայնական գրող-խմբ.), «երկկողմանի սպանդ» էր:
-Ի՞նչը չեք ժխտում:
-Երկու կողմից էլ կոտորածներ եղել են: Քաղաքացիական անձինք էլ են սպանվել: Սրանց մեղավորները դատապարտվել են: Օսմանյան դատարանը շատերին կախաղանի է դատապարտել:
-Ձեր կարծիքով, եթե հայերն այս հողերից չաքսորվեին, ապա խնդիրները հնարավոր չէ՞ր լինի լուծել:
-Եթե բռնագաղթի հրամանը չլիներ, հնարավոր չէր լինի ազատագրական պայքար (քեմալական շարժումը-խմբ.) մղել:
Նշենք, որ Դողու Փերինչեքը, որը նաև ընդգծված հակահայ գործունեություն ծավալող թուրքական «Թալեաթ փաշա» կոմիտեի հիմնադիրներից է, 2005 թվականին Շվեյցարիայում հայտարարել էր, որ Հայոց ցեղասպանությունը «իմպերիալիստական սուտ է»։ Այս խոսքերի համար շվեյցարական դատարանը նրան 90-օրյա ազատազրկման էր դատապարտել, և որպես այլընտրանք՝ Փերինչեքը պետք է վճարեր ցեղասպանությունները ժխտողների համար օրենքով սահմանված տուգանքը։
Սակայն 2013 թվականի դեկտեմբերի 17-ին Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը բավարարել էր Փերինչեքի հայցն ընդդեմ Շվեյցարիայի՝ պատճառաբանելով, թե իբր Շվեյցարիան խախտել է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 10-րդ հոդվածը, այսինքն՝ խոսքի ազատության իրավունքը:
Այս որոշումից հետո Շվեյցարիայի կառավարությունը դիմեց ՄԻԵԴ՝ բողոքարկելու Փերինչեքի գործով որոշումը։ Նախորդ տարվա հունիսին ՄԻԵԴ-ի հինգ դատավորներից բաղկացած կազմը կայացրեց գործի քննությունը դատարանի Մեծ պալատ ընդունելու մասին որոշում:
Թուրքիայի վճռաբեկ դատարանը ժամանակին «Էրգենեքոնի» գործով ցմահ ազատազրկման դատապարտված, սակայն 2014 թվականին դատարանի որոշմամբ երկիրը չլքելու պայմանով ազատ արձակված Փերինչեքի վրա դրված արգելքը դատական նիստից մի քանի օր առաջ չեղյալ էր հայտարարել։
Հունվարի 28-ին Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում կայացել էր «Փերինչեքն ընդդեմ Շվեյցարիայի» գործով դատական նիստը։ Վճիռը հրապարակվելու է 5-7 ամսից։ Հայաստանը և Թուրքիան այս գործում որպես երրորդ կողմ են ներգրավված։

Աղբյուր` Թուրքագիտական պորտալ
AllTurkey.am