«Հարյուրամյա ցավ». ստամբուլյան կինոփառատոնը նոր բաժին ունի

Ստամբուլի կինոփառատոնն այս տարի հատուկ բաժիններ ունի։ Դրանցից մեկն էլ կրում է «Հարյուրամյա ցավ» խորագիրը։ Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին այդ կերպ արձագանքող փառատոնը հիշեցնում է Հրանուշ/Սեհերի խոսքերը. «Այդ օրեր թող գնան և էլ հետ չգան», գրում է թուրքական Evrensel կայքը։
«Ֆեթհիյե Չեթինն իսլամացած տատիկի՝ Հրանուշ/Սեհերի մահվանից հետո Ամերիկա գաղթած ազգականներին գտնելու հույսով Հրանտ Դինքի «Ակօս» թերթում հայտարարություն էր տվել, որն ավարտվում էր մեծ մոր հետևյալ խոսքով. «Այդ օրերը թող հեռանան և էլ հետ չգան»։
«Անատոլիայի հողերում մեր մշակույթի, ավանդույթների, արվեստի, մարդկանց կորստի այդ մեծ ցավի հարյուրերորդ տարում մեր կորուստները, մեր հարևանների, հողերի մարդկանց երկու ֆիլմերով ենք հիշում։ Ինչպես Հրանուշ/ Սեհերն էր ասում՝ «այդ օրերը թող գնան և էլ հետ չգան»։
Հարյուրամյա ցավի բաժնում երկու ֆիլմ է զետեղված»,- ասում են փառատոնի կազմակերպիչները։
Հաջի Օրմանի հեղինակած գերմաներեն ֆիլմը 1915-ին Ցեղասպանությունը դադարեցնելու համար Էնվեր փաշայի հետ Ստամբուլում հանդիպած գերմանացի աստվածաբան Յոհաննես Լեփսիուսի ապրած հիասթափության մասին է։
Նա Օսմանյան կայսրությունում հայերի հանդեպ տեղահանության քաղաքականությունը կասեցնելու համար Էնվեր փաշայի ստամբուլյան նստավայրն է գնում։ Հանդիպման կեսից մթնոլորտը փոխվում է։
Մյուս ֆիլմը «Լռության ժառանգությունն» է, որն Արմենի, Յաշարի ու Նազլըի՝ իրենց պատմությունը հետազոտելուց է սկսվում։ Արմենը, Դողուքանը, Յաշարն ու Քեմալը թուրքեր ու քրդեր են, սակայն մի չսպասված բան փոխում է նրանց կյանքը. նրանք միևնույն ժամանակ հայեր են։ Նրանց ծնողները, տատուպապերը 1915-ի կոտորածներց են փրկվել։ Թուրք կամ քուրդ ընտանիքներին են ձուլվել և փրկվելու համար իսլամացել են։ Այդ օրվանից մինչ այժմ այդ գաղտնիքը պահվել է, սակայն պատմությունն ի հայտ է եկել։
Ֆիլմում Արմենը, Դողուքանը, Յաշարն ու Նազլըն իրենց նախնիների հետքով են գնում, հայերեն են սովորում ու քրիստոնյա դառնում։ Այդ ընթացքում նրանք ուսումնասիրում են, իրականությունն են բացահայտում, զայրանում են և շարունակում հուսալ…։
http://www.tert.am/am/news/2015/03/23/stambul-film-festival/1625266