Իսլամացման հետ չհաշտված հայը. «Ակօս»-ի անդրադարձը

Օսման Քայան այս հողերում ապրած իսլամացած (իսլամացված) հայերից մեկն էր: Նա մյուսներից տարբերվում է այն հանգամանքով, որ 1968 թվականին` նրա մահանալուց հետո անգամ, ժառանգությունը ստանալու համար դատավարությունը շարունակվեց, և այդ մասին տեղեկություններ կան 1970-ականներին տպագրված թերթերում, տեղեկացնում է «Ակօս»-ը:

Օսման Քայան իր իրական անունը չգիտեր, սակայն հստակ գիտեր, որ իսլամացվել է 1918 թվականին:

Թուրք գեներալ Քյազըմ Կարաբեքիրի կողմից 1918 թվականի մարտի 12-ին` Կարինի Չնարջուր գյուղն Էրզրումի Չաթաքքայա գյուղ կոչվելուց հետո, նա ստիպված էր կյանքը շարունակել որպես մուսուլման թուրք՝ Օսման Քայա անվանմամբ: Բայց Օսման Քայայի համար խնդիրներն այսքանով չավարտվեցին:

Նա իրեն ժառանգություն մնացած 74 կտոր ունեցվածքն իր ողջ կյանքի ընթացքում ստանալ չկարողացավ: Պատճառն այն էր, որ թեև իսլամացել էր, թեև թուրքական ինքնություն էր ձեռք բերել, բայց հայ էր, իսկ իրեն ժառանգված հողատարածքները նշվում էին որպես «հայի ունեցվածք»:

Օսման Քայան դիմել էր դատարան, ունեցվածքն իր անունով էր գրանցել տվել, սակայն պետությունն այն որպես հայերից մնացած ունեցվածք առգրավել էր:

1967-ին, ի վերջո, նրան էին հանձնվել, սակայն 10 ամիս անց նա մահացավ: Քայայի ընտանիքի համար իրավական գործընթացը չավարտվեց…

Թերթերը չեն գրում, թե այս պատմությունն ինչ ավարտ ունեցավ: Սակայն հայտնի է մի բան. իսլամացված հայերի ինքնությունը պետության համար միշտ վիճահարույց է եղել:

http://www.tert.am/am/news/2015/03/11/islam-akos/1614440