Արձանագրությունների հետկանչը ողջունելի է, զգոնության կոչ՝ Թուրքիայի հասարակության գիտակից հատվածի համար

Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության Բյուրոյի Հայ Դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի տնօրեն Կիրո Մանոյանը, Ժառանգություն խմբակցության նախկին պատգամավոր Արմեն Մարտիրոսյանը, քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը Tert.am-ի հետ զրույցում ողջունելի քայլ համարեցին ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի՝ Ազգային ժողովից հայ-թուրքական արձանագրությունները հետ կանչելու փաստը։
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության Բյուրոյի Հայ դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի տնօրեն Կիրո Մանոյանը թեև Նախագահի որոշումը ողջունելի համարեց, բայց միաժամանակ ընդգծեց, որ պետք է նաև հետ կանչվի հայկական կողմի ստորագրությունը, որպեսզի հայ-թուրքական արձանագրություններն ամբողջությամբ «վնասազերծվեն»:
«Պետք է գնալ մինչև վերջ, և ստորագրությունները հետ վերցնել արձանագրություններից: ԱԺ-ից հետ կանչվելուց հետո էլ արձանագրությունները իրավականորեն դեռ կենդանի են համարվում: Այսինքն՝ ԱԺ օրակարգից հարցը դուրս հանել տակավին չի նշանակում այդ արձանագրություններն ամբողջությամբ վնասազերծել: Պետք է անպայման լինի հաջորդ քայլ, այլապես ներկա վիճակով միշտ էլ կարելի կլինի դրանք ԱԺ օրակարգ վերադարձնել»,-ասաց նա:
Հարցին, թե անհրաժե՞շտ է մինչև ապրիլի 24-ը հետ կանչել Ցյուրիխյան արձանագրությունների՝ հայկական կողմի ստորագրությունը, Կիրո Մանոյանը պատասխանեց, որ դա պարտադիր չէ նախ այն պատճառով, որ այդ քայլը վաղուց պետք է արվեր։
«Այն հիմնավորմամբ, որ հիմա հետ է կանչվել ԱԺ-ի օրակարգից, նույն հիմնավորմամբ կարելի է հանգիստ ստորագրությունը հետ վերցնել արձանագրություններից: Այսինքն՝ Թուրքիան ցույց տվեց այս անցնող գրեթե 6 տարիների ընթացքում, որ անկեղծ չէ Հայաստանի հետ՝ առանց նախապայմանների հարաբերություններ սկսելու հարցում: Ներկա վիճակով, մենք տակավին Թուրքիայի ձեռքում ինչ-որ լծակ թողնում ենք»,-ասաց նա:
Ժառանգություն խմբակցության նախկին պատգամավոր Արմեն Մարտիրոսյանը, ով ամեն քառօրյային իշխող մեծամասնությունից հարցնում էր, թե ե՞րբ են հետ կանչվելու հայ-թուրքական արձանագրությունները, Tert.am-ի հետ զրույցում նկատեց, որ սա ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի կողմից դրական, բայց ուշացած քայլ է:
«Որովհետև մինչ հետ կանչվեցին, այդ արձանագրություններն իրենց սև գործն արեցին՝ Թուրքիային ակտիվացրեցին, գործոն սարքեցին: Իհարկե, մեր իշխանությունն էլ օգտվեց, որովհետև այդ արձանագրությունների շնորհիվ արտաքին աջակցություն ստացավ»,–ասաց նա»։
Արմեն Մարտիրոսյանը ևս նկատեց նաև, որ քայլն ամբողջական չէ. Հայաստանը պետք է ոչ թե ԱԺ-ից հետ կանչի այդ արձանագրությունները, այլ հետ վերցնի իր ստորագրությունները: Այսինքն՝ համապատասխան ընթացակարգով հայտարարի, որ դրանք առ ոչինչ են:
Քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանն անդրադառնալով արձանագրությունները խորհրդարանից հետ կանչելուն՝ ասաց, որ Սերժ Սարգսյանն իր այս քայլով նաև միջազգային հանրության ուշադրությունն է հրավիրում այն փաստի վրա, որ այս գործընթացի տապալման ողջ պատասխանատվությունն ընկնում է Թուրքիայի իշխանության վրա:
«Ես համոզված եմ, որ արձանագրությունների հետ կանչելը թելադրված էր այն իրողություններով, որոնք ստեղծվել էին վերջին 2-3 տարիների ընթացքում` հայ-թուրքական հարաբերություններում: Հայաստանն ամեն ինչ անում էր, որպեսզի այդ հարաբերությունները կարգավորվեն, սակայն չհանդիպելով Թուրքիայի պատասխան գործողություններին, ըստ էության, պաշտոնական Երևանին ոչինչ չէր մնացել, քան հետ կանչել արձանագրությունները խորհրդարանից»,-ասաց Մելիք-Շահնազարյանը:
Քաղաքագետը նշեց, որ հատկապես Ցեղասպանության հարյուրերորդ տարելիցի նախաշեմին պարզ դարձավ, որ պաշտոնական Անկարան ոչ միայն չի ցանկանում հարաբերությունները կարգավորել Հայաստանի հետ, այլև ցանկանում է այդ գործընթացն ավելի փոխկապակցել հայ-ադրբեջանական հակամարտության հետ, ինչը միանգամայն անընդունելի է Հայաստանի համար:
«Ես կարծում եմ, որ արձանագրությունները հետ կանչելու քաղաքական որոշումն ավելի վաղուց էր կայացվել, իսկ հիմա այդ գործընթացները փոխկապակցվում են հարյուրամյակի միջոցառումների հետ»,-ասաց նա:
Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը նշեց նաև, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում բարելավման նախադրյալներ չկային էլ:
«Ես կարծում եմ՝ սա զգոնության լուրջ կոչ կլինի Թուրքիայի հասարակության գիտակից հատվածի համար, ովքեր հասկանում են ժխտողականության քաղաքականության լուրջ վտանգները՝ հենց Թուրքիայի միջազգային հեղինակության համար»,-ասաց նա և հավելեց, որ միգուցե այդ ազդակն իր ազդեցությունը կունենա Ցեղասպանության հարյուրերորդ տարելիցի միջոցառումներն ավելի ազդեցիկ դարձնելու և մեծ տարածում տալու համար։
http://www.tert.am/am/news/2015/02/16/melqonian/1591734