Ի՞նչ է պետք Հայոց ցեղասպանության հարցի լուծման համար. Թաներ Աքչամի հոդվածը

Թուրք հայտնի պատմաբան Թաներ Աքչամը թուրքական “Taraf” պարբերականում հրապարակված հոդվածում անդրադարձել էր պոլսահայ նշանավոր լրագրող Հրանտ Դինքի սպանության և 1915թ. Հայոց ցեղասպանության միջև առկա կապին: Հոդվածի երկրորդ մասը ներկայացնում ենք ստորև.
«1915-ի համար մեր որոնածն ի՞նչ է: Հայ համայնքն ինչպիսի՞ արդարություն է փնտրում, մենք՝ Թուրքիայում բնակվողներս, ինչի՞ հետևից ենք ընկել:
1915-ի համար ի՞նչ ենք փնտրում:
Ողջ 2015-ի ընթացքում՝ Ապրիլի 24-ից առաջ ու հետո այս հարցն ենք քննարկելու:
Արդեն պետք է համոզվենք, որ Հայոց ցեղասպանության հարցի լուծումը քրդական հարցի ու ալևիների հարցի նման մեր քաղաքականության կենտրոնում է:
Մեր քաղաքական կուսակցություններն այդ հարցում ավելի բաց ու հստակ կեցվածք պետք է ընդունեն:
Ժողովրդահանրապետական կուսակցության (CHP) ծրագրում «ցեղասպանության անհիմն պնդումների դեմ պայքարը» ներառված է:
ԺՀԿ-ի ներսում պատգամավորներ Սեզգին Թանրըքուլուին, Շավաք Փավեյին և Ումութ Օրհանին ցանկանում են կարգապահական պատժի ենթարկել՝ Հրանտ Դինքի հիշատակի միջոցառմանը մասնակցելու համար: Դենիզ Բայքալն ու մի խումբ ԺՀԿ-ականներ Դողու Փերինչեքին (թուրք գործիչ, որի դատավարությունը վերջերս կայացել է Ստրասբուրգում՝ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում- Tert.am) պաշտպանելու համար Ստրասբուրգ են գնում: Սա կարող է վկայել ԺՀԿ-ի ներսում այս հարցի առնչությամբ քաղաքական վիճաբանությունների առկայության մասին:
Որքան էլ «Ազգերի դեմոկրատիա» կուսակցության համանախագահ Սելահեթթին Դեմիրթաշն ասում է, որ ճանաչում է Հայոց ցեղասպանությունը, կուսակցության քաղաքական ծրագրում այդ հարցի առնչությամբ որևէ տեղեկություն չկա:
Ո՞րն է Հայկական հարցի լուծումը:
Հարցին նախ կառավարության տեսանկյունից նայենք։ Ես մտածում եմ, որ իշխող Արդարություն և զարգացում կուսակցությունը կառավարության հարցում լուծման առաջարկ ունի:
Թուրքիան գիտակցված կամ անգիտակցաբար ԱՄՆ դառնալու ճանապարհին է. ինչպես որ ԱՄՆ-ն է բնիկների կոտորածներին առերեսվում, Թուրքիան էլ Անատոլիայի բնիկների հետ տեղի ունեցածին առերեսվելու ճանապարհով է շարժվում:
Այդ ռազմավարության էությունը «թողեք հարցը քաղաքացիական հասարակությունը լուծի» ասելն է:
Համաձայն այդ գաղափարի՝ հարցը միջպետական չէ: Հարցը բացառապես Թուրքիայի պետության ու նրա հայ քաղաքացիների միջև պետք է կարգավորվի: Պարզ ասած՝ հարցը թուրք, քուրդ և հայ համայնքների միջև եղած հարց է: Այսինքն՝ այն Թուրքիայի ժողովրդավարացման մի մասն է: Այդ առումով՝ Թուրքիայի ներքին խնդիրն է:
Վարչապետ Դավութօղլուի գլխավոր խորհրդական Էթյեն Մահչուփյանը մի քանի անգամ արդեն բացահայտորեն ասել է իր տեսակետը. «Ոչ Հայաստանը, ոչ էլ մեկ այլ պետություն.. Իհարկե, Սփյուռքը բարոյապես հետաքրքրված է, նրանց պապերն ու հայրերն են ապրել վերջիվերջո: Բայց ես չեմ կարծում, որ որևէ պետություն, այդ թվում՝ Հայաստանը, այս հարցում որպես կողմ պետք է հանդես գա»:
http://www.tert.am/am/news/2015/01/29/akcam/1573365