Հայերէնի բարբառները վտանգուած են

«Արեւմտեան Հայաստանի բոլոր բարբառները վտանգուած են»: Այս մասին, ըստ Armenpress.am-ի, լրագրողներուն յայտնած է Մշակոյթի նախարարութեան մշակութային ժառանգութեան վարչութեան պետի տեղակալ Երանուհի Մարգարեանը:
«Եթէ Մուշը, Ալաշկերտը, Խոյը Արեւելեան Հայաստանում քիչ թէ շատ ունեն կրողներ եւ պահպանողներ, ապա Քեսապի, Համշենի, Մուսա Լերան տարածքներում ծագած բարբառները ունեն աւելի սուր խնդիր»,- ըսած է Յովհաննէս Թումանեանի թանգարանի աւագ գիտաշխատող Անի Եղիազարեանը:
Խօսելով Ցեղասպանութեան հետեւանքով հայաթափ տարածքներու եւ աշխարհով մէկ սփռուած հայութեան մասին` Մշակոյթի նախարարութեան ներկայացուցիչը նկատած է, որ, բացի բարբառներէն, ալ աւելի վտանգի տակ կը գտնուին բարբառներու խօսուածքները:
«Այսօր հայերը խօսում են աբեղեանական արեւելահայերէնով եւ արեւմտահայերէնով, որոնք գրական հայերէններն են: Սակայն մարդիկ այլեւս չեն գրում բարբառներով, նրանք, ովքեր այսօր պէտք է հաղորդակցուէին այդ բարբառներով, չեն հաղորդակցւում, որովհետեւ չեն ապրում միեւնոյն տարածքում, չեն հանդիպում իրար»,- ըսած է Երանուհի Մարգարեանը:
Անդրադառնալով Հայաստանի Հանրապետութեան մէջ տարածուած բարբառներու վիճակին` Երանուհի Մարգարեանը նշած, որ անոնք նոյնպէս վտանգուած են: Խնդիրը, ըստ իրեն, այն է, որ խորհրդային 70 տարիներու ընթացքին չէր խրախուսուէր բարբառներով խօսիլը, աւանդական ժողովրդական մշակոյթը ետ մնացած էր, եւ խորհրդային գաղափարախօսութիւնը զայն կը համարէր քաղքենիութիւն եւ յետամնացութիւն:
«Դա որոշակիօրէն ոչնչացրել է մեր մշակոյթը, եւ մենք այսօր խնդիրներ ունենք մեր մշակոյթի բոլոր բնագաւառներում: Բանահիւսութիւնը միակը չէ, որ վտանգուած է. վտանգի տակ են մշակոյթի բոլոր բնագաւառները»,- ափսոսանք յայտնած է Երանուհի Մարգարեանը:
Բարբառներու նկատմամբ հետաքրքրութիւնը վերականգնելու նպատակով Մշակոյթի նախարարութիւնը կը սատարէ ոչ միայն «Երկնքից երեք խնձոր ընկաւ…» հեքիաթասացութեան ու բարբառներու պահպանութեան 6-րդ մրցոյթ-փառատօնը, այլ նաեւ 2011 թ. կ’աջակցի «Սասնայ ծռեր» էպոսին նուիրուած ամենամեայ մրցոյթ-փառատօնի իրականացման, որ Հայաստանի մէջ հինգերորդ անգամ տեղի պիտի ունենայ հոկտեմբերին:
http://www.yerakouyn.com/?p=63391