ՔՀՄ. «Այս գործընթացը հաջողությամբ պսակվելու և պատմության ընթացքում տեղի ունեցած անիրավություններն այլևս չկրկնվելու ամենակարևոր կետը սեփական անցյալի հետ առերեսումն է»:
ՔՀՄ-ի Հավատքների և փոքրամասնությունների կոմիտեն հայկական կոտորածների 99-րդ տարելիցի կապակցությամբ կատարած հայտարարության մեջ ասում է. «Թուրքիայի Հանրապետությունը պետք է առերեսվի և ներողություն խնդրի բոլոր` ալիևների, քրդերի և եղզիների կոտորածների, և հատկապես հայոց կոտորածի հետ »:
Ըստ «Օզգյուր գյունդեմ» լրատվական կայքում տեղ գտած լուրի՝ գրավոր հայտարարությամբ հանդես եկած ՔՀՄ-ի Հավատքների և փոքրամասնությունների կոմիտեն նշել է, որ հայկական կոտորածների հետ մեկտեղ միաժամանակ սպանվել է խաղաղությունը, եղբայրությունն ու հանդուրժողականությունը: Հայտարարության մեջ նշվում է, որ Քրդական ազատության շարժման վերջին 40 տարվա պայքարը ոչ միայն քուրդ ժողովրդի, այլև այս հողերում ապրող յուրաքանչյուր դավանանքի և ժողովրդի՝ հայեր, ալևիներ, ասորիներ, քելդանիներ, եզդիներ, արաբներ, թուրքեր և լազեր, համատեղ պայքարն է:
ՔՀՄ-ի հայտարարության մեջ ասվում է. «1915 թ. հայ ժողովրդի նկատմամբ կիրառված տեղահանությունը ամենաողբերգական դեպքերից մեկն է, որը պատմությունը կարող է վկայել: Այս տեղահանությամբ Օսմանյան կայսրությունը միլիոնավոր հայերի իրենց տնից-տեղից, որտեղ ապրել էին հազարավոր տարիներ, բռնի ուժով գաղթեցրեց և սպանեց հարյուրհազարավոր հայերի: Իսկ այս տեղահանությունների ժամանակ և հետագայում հայ ժողովրդի կրած տառապանքներն ու ցավը այնքան մեծ է, որ թվերով չես կարող արտահայտել: 99-րդ տարելիցին հայ ժողովրդի նկատմամբ կատարված կոտորածը դատապարտում ենք: Կոտորածների ժամանակ սպանվածների հիշատակի առաջ խոնարհվում և կիսում ենք հայ ժողովրդի ցավն ու սուգը»:
Հայկական կոտորածների հետ սպանվեց նաև եղբայրությունն ու հանդուրժողականությունը
Անատոլիայի, Միջագետքի և Կովկասի հող ու քարի ձևավորման մեջ մեծ է այս աշխարհագրության վրա բնակվող հնագույն ժողովրդներից մեկի՝ հայ ժողովրդի ավանդը: Ամենամեծ և դիմացկուն ջրատար խողովակները նրանք են կառուցել, ամենահարթ և ամուր պատերը շարելով` վեր են խոյացրել Անատոլիայի և Միջագետքի մշակույթի ամենամեծ կոթողները: Զառիվայր հողատարածքների վրա այգի են գցել, տարբեր մշակույթների ստեղծած ապրանքները հասցնելով այս աշխարհագրության ամենախույլ անկյունները` մեզ բոլորիս հասանելի են դարձրել: Հայ ժողովուրդը չի սահմանափակվել լոկ ապրանքները մի ծայրից մյուսը փոխադրելով, միևնույն ժամանակ փոխադրել է նաև մշակույթ, ինֆորմացիա, խաղաղություն և եղբայրություն: Այս կոտորածով ջրանցքները չորացան, հողերը դարձան անջրդի, ճանապարհներն ամայացան:
Քրդական բանվորական կուսակցության պայքարը միայն քրդերի պայքարը չէ
1915 թ. հայերին կոտորած մտայնությունը հետագայում քրդերի, ասորիների, ալևիների, քելդանիների և եզդիների կոտորածների և ճնշումների քաղաքականությամբ Անատոլիան և Միջագետքը վերածեց գրեթե անապատի: Քրդական ազատության պայքարն առաջացել է որպես այս աշխարհագրական շրջանին արժանի համարված անապատացման քաղաքականության դեմ ապստամբության շարժում և նպատակ ունի Անատոլիայի և Միջագետքի ողջ հարստությունը սեփական հարկի տակ հավաքել: Այս հարստության մեջ Արամ Տիգրանն էլ հայ հասարակությանը ներկայացնող խորհրդանիշ է: Քրդական ազատության շարժման վերջին 40 տարվա պայքարը ոչ միայն քուրդ ժողովրդի, այլև այս հողերում ապրող յուրաքանչյուր դավանանքի և ժողովրդի՝ հայեր, ալևիներ, ասորիներ, քելդանիներ, եզդիներ, արաբներ, թուրքեր և լազեր, համատեղ պայքարն է, քանի որ այս ժողովուրդների և դավանանքների բոլոր միություններն ունեն իրենց նյութական և հոգևոր ներդրումն այս պայքարի մեջ: Հետևաբար Անատոլիայի և Միջագետքի բոլոր ժողովուրդներն այս պայքարի տերերն են:
Պետությունը պետք է առերեսվի կոտորածի հետ և ժողովուրդներից ներողություն խնդրի
Վերջին շրջանում Թուրքիայում սկիզբ առած ժողովրդական փրկության գործընթացը ևս մի գործընթաց է, որտեղ տեղ են գտնում ողջ Անատոլիայի և Միջագետքի ժողովուրդներն ու դավանական խմբերը: Այդ իսկ պատճառով էլ այս գործընթացում հասարակական խմբերը պետք է բարձրաձայնեն իրենց ժողովրդական պահանջները և համատեղ գործելու հող նախապատրաստեն: Միասին և կազմակերպված պայքարով պետք է պետությանն ամեն կողմից շրջափակել և ստիպել, որպեսզի մեր պահանջներն իրականացնի:
Այս գործընթացը հաջողությամբ պսակվելու և պատմության ընթացքում տեղի ունեցած անիրավություններն այլևս չկրկնվելու ամենակարևոր կետը սեփական անցյալի հետ առերեսումն է: Թուրքիայի Հանրապետությունը, հայկական կոտորածների գլխավորությամբ մնացած բոլոր կոտորածների հետ՝ ալիևների, քրդերի և եղզիների, պետք է առերեսվի և ներողություն խնդրի: Պետության կողմից բոլոր ճնշումների ենթարկվածները պետք է լավ գնահատեն այս գործընթացի ստեղծած դրական մթնոլորտն ու ստիպեն, որպեսզի պետությունն առերեսվի իր արյունոտ և մութ անցյալի հետ: Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցի կապակցությամբ մեկ անգամ ևս բոլոր ժողովուրդներին և դավանանքային խմբերին կոչ ենք անում` համատեղ պայքարել և ոգեկոչում ենք սպանվածներին:
http://www.radikal.com.tr/turkiye/milletimi_lekeden_kurtarmak_istiyorum-1188746
Թարգմանեց Անահիտ Քարտաշյանը
Akunq.net
Leave a Reply