«Քանզի սրանք վախկոտ են, իսկ ես՝ ոչ». Սևան Նշանյան

Մարտի 18-ին՝ Քաղաքական բանտարկյալների միջազգային օրը, Ստամբուլի «Ջեզայիր» մշակույթի տանը կայացավ պոլսահայ անվանի գրող, լեզվաբան Սևան Նշանյանի աջակցությանը նվիրված երեկո, որը կազմակերպել էր «Ազատություն և արդարություն Սևան Նշանյանին» միջազգային կոմիտեն, Ստամբուլից հաղորդում է Akunq.net-ի թղթակիցը:

Կոմիտեն կոչված է` պայքարելու Սևան Նշանյանի ազատ արձակման համար: Նրա կազմում ընդգրկված են ինչպես հայ, այնպես էլ թուրք և քուրդ մտավորականներ, լրագրողներ և այլք:

Հանդիպումը սկսվեց Սևան Նշանյանի՝ բանտից հանդիպման մասնակիցներին ուղղված նամակով, որը կարդաց նրա որդին՝ Արսեն Նիշանյանը:

Նամակում Սևանը գրում է.

«Ես երբեք չեմ իջել «Բոլորն էլ կառուցում են, ինչու՞ միայն ինձ են ձերբակալում» մակարդակին, նեղվում եմ նաև «Երկրում միայն Սևա՞նն է ապօրինի շինարարություն կատարում» գլխագրերից: Ես չեմ արել այն, ինչ բոլորն են կատարել, արել եմ այն, ինչ նրանք չեն կարողացել անել:

Ես ներում չեմ հայցում կամ էլ արդարանում:

Կարծում եմ՝ մրցանակի եմ արժանի:

Կարծում եմ՝ շնորհակալության եմ արժանի:

Սպասում եմ, որ նրանք, ովքեր կարծում են, թե ինձ բանտարկել են, գլուխը կախ գան և ներողություն խնդրեն ինձնից:

Փորձել եմ մի գյուղում, որը պետությունն ու ժողովուրդը աղբանոց էր դարձրել, կյանքի տեսլական ստեղծել:

Փորձել եմ վայրենաբար ավերած ճարտարապետական ավանդույթը վերակենդանացնել` նոր դարին համահունչ կերպով:

Հասարակությանը, որն էժանությունն ու տգեղությունը վերածել էր կենսակերպի, փորձել եմ հիշեցնել, որ «գեղեցիկն ինքնին նպատակ է»:

Դա փողի համար չեմ կատարել:

Չեմ կատարել նաև շահի համար:

Կատարել եմ գեղեցիկ լինելու և օրինակ հանդիսանալու համար:

Տասնյակ մարդիկ են եկել:

Շնորհակալություն են հայտնել, որ իրենց կյանքին գույն ու երանգ ենք հաղորդել, իրենց հոգում նոր պատուհան ենք բացել: Համբուրել են մեր այտերը:

Իսկ նրանք, ովքեր ապաստանել են պետության անվան տակ, մեզ ատել են:

Որովհետև նրանք լույսից վախենում են:

Գիտեն, որ յուրաքանչյուր բան, որ իրական է, սպառնում է իրենց գոյությանը:

Վախենում են, որ այնտեղ, որտեղ իշխում է խելքը, գեղեցկությունն ու մեծահոգությունը, հաշվարկների վրա ստեղծված իրենց իշխանությունը օճառի պղպջակների պես հօդս կցնդի:

Կարծում էին, թե ձերբակալվելով կհնազանդվեմ: Չկարողացան հաջողել:

Կարծեցին, որ եթե կիրառեն հանրապետության ողջ գոյության ընթացքում անթերի դարձրած իրենց մեթոդները, արտերկիր կփախչեմ, ինչպես որ մեզանից հարյուր հազարավորներն են կատարել: Չկարողացան:

Կարծում են, որ բանտարկելով ստիպելու են գլուխ խոնարհեմ: Չեն կարողանալու:

Քանզի սրանք վախկոտ են, իսկ ես՝ ոչ:

Սրանք խավարյալ են, օտար են հոգու անկաշկանդությանը, որն իմանալու և սովորելու առաջին պայմանն է: Ես այդպիսին չեմ:

Սրանք անիրավացի լինելը հասկանալու հոգևոր արատով են տառապում, իսկ ես՝ ոչ:

Մյուս անգամ միասին լինելու հույսով «Շաքրան» փակ ռեժիմի կալանավայրի իմ անկյունից այս հանիպմումը կազմակերպած, մասնակցած, մասնակցել չկարողացած, սակայն իրենց սերն ուղղած բոլորին բարևներ եմ հղում:

Սևան»:

Երեկոյի ընթացքում Ս. Նշանյանի ընկերները ներկայացրեցին ապօրինի կառուցապատման մեղադրանքով 2 տարի ժամկետով ազատազրկված Սևան Նշայանի դեմ հարուցված գործի էությունն ու զարգացումները՝ այն անվանելով «խտրականություն և քինախնդրություն»:

Հանդիպմանը մասնակցում էին Սևան Նշանյանի զբոսաշրջությամբ զբաղվող ընկերները, նախկին կինը՝ Մյուժդե Թյոնբեքչին, Սաիդ Չեթինօղլուն, Ալի Նեսինը, Էթյեն Մահչուփյանը, Ուֆուք Ուրասը, Զեյնեփ Թանբայը, Զաքարյա Միլդանօղլուն, Օրալ Չալըշլարը, Օսման Քավալան և բազմաթիվ աջակիցներ:

Հանդպման ընթացքում քննարկվեց, թե ինչ ճանապարհներով կարելի է պայքարել Սևան Նշանյանի ազատության, բանտային պայմանները բարելավելու համար: Սևանի ընկեր պրոֆեսոր Ալի Նեսինը ներկաներին պատմեց իր և Ս. Նշանյանի ընկերության մասին, թե միասին ինչ ճանապարհ են անցել, այնուհետև հավելեց, որ Սևանին օդ ու ջրի պես հարկավոր է համակարգիչ և համացանց. նա մտավորական մարդ է և եթե չգրի, կմահանա:

Հանդիպման կազմակերպիչները տեղեկացնելով, որ մարտի 27–ին` ժամը 09:10, Իզմիրի դատարանում որոշվելու է «Սևանի փակ ռեժիմի գաղութում մնալու կամ նախկին կալանավայր վերադառնալու» հարցը, կոչ արեցին Իզմիրում բնակվող աջակիցներին մասնակցել նիստին:

Երեկոյի ընթացքում ներկայացվեցին Սևան Նշանյանի, նրա անցած ուղու ու կատարած գործի մասին պատմող տեսագրություն և նրա աշխատությունները: Հանդիպման սրահում կազմակերպվել էր նաև Սևանի մասին պատմող ֆոտո-ցուցադրություն:

Անահիտ Քարտաշյան/Ստամբուլ

Akunq.net