Դատելով վերջին շրջանում Թուրքիայի շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունների տրամաբանությունից` Էրդողանի կառավարությունը վերջին 6 տարվա ընթացքում արտաքին քաղաքականության դաշտում կորցրել է շատ ավելին, քան կարող էր թվալ առաջին հայացքից:
Համենայնդեպս, փաստն այն է, որ պաշտոնական Անկարան վերջերս ավելի ու ավելի հաճախակի է հայտնվում հիմարագույն իրավիճակներում: Ընդ որում, դա տեղի է ունենում հատկապես այն դեպքում, երբ Թուրքիան փորձում է հարձակողական գործողություններ իրականացնել:
Հասկանալի պատճառներով առաջիկա 1-1.5 տարվա ընթացքում Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության հիմնական գլխացավը լինելու է Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակը, իսկ ավելի կոնկրետ՝ դրան զուգորդվող քաղաքական գործընթացները: Թուրքական իշխանությունները փորձելու են ամեն գնով կանխել նոր երկրների կողմից պատմական ճշմարտության ճանաչման հնարավորությունը: Թե ի՞նչ կերպ է Թուրքիան փորձելու հաջողել իր մտադրությունները, դեռևս այնքան էլ հասկանալի չէ: Համենայնդեպս, արդեն իսկ հստակ երևում է, որ կառավարող էլիտայի ներսում այս հարցում կան լրջագույն տարաձայնություններ, և գոնե վերջին շաբաթվա ընթացքում դրանք արդեն իսկ արդյունքներ տվեցին:
Գաղտնիք չէ, որ ընդամենը 2 շաբաթ առաջ խոսելով Թուրքիայի արտաքին քաղաքական գերակայությունների մասին` նախագահ Գյուլը թուրքական դիվանագիտական կորպուսին կոչ էր արել կենտրոնանալ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացը կասեցնելու վրա: Ըստ որում, Գյուլը իր դեսպաններին հորդորել էր զերծ մնալ աղմկահարույց գործողություններից՝ շեշտը դնելով «լուռ դիվանագիտության» վրա: Եվ թվում էր, թե նախագահը հասկացվել է:
Այսուհանդերձ, խոսելով Թուրքիայի քաղաքականության մասին, անհրաժեշտ է հաշվի առնել, որ այն այժմ իրականացվում է երկու բավական իրարամերժ բևեռների կողմից: Դրանցից մեկը գլխավորում է նախագահ Գյուլը, իսկ մյուսը վարչապետ Էրդողանը, որին էլ, ի դեպ, պատկանում են թուրքական արտաքին քաղաքականության տապալման բոլոր «դափնիները»: Այսպես թե այնպես, հենց Էրդողանի նախաձեռնություններն էին պատճառը, որ Թուրքիան փչացրեց հարաբերությունները Իրանի, Լիբիայի, Իսրայելի, Եգիպտոսի և մի շարք այլ մերձավորարևելյան երկրների հետ, իսկ Սիրիայի հետ Թուրքիայի հարաբերությունները վերածվեցին թշնամականի:
Պակաս մռայլ չէ պատկերը նաև եվրոպական ուղղությամբ: Համենայնդպես, տեղեկատվություններն այն մասին, որ Չեխիան և եվրոպական ևս մի քանի պետություն կարող են ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, բնավ չի խոսում Էրդողանի և նրա թիմի վարած քաղաքականության օգտին: Ասենք, նման զարգացումները սպասելի էին, հաշվի առնելով այն չհիմնավորված հավակնությունները, որոնց արդյունքում Թուրքիան փորձում էր շանտաժի լեզվով խոսել եվրոպական տերությունների հետ՝ այդ կերպ վերջիններին փորձելով հարկադրել ընդունել պաշտոնական Անկարային հաճո որոշումներ: Արդյունքները երկար սպասեցնել չտվեցին: Նախ Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը բավական ծանր հարված հասցրեց՝ հենց Թուրքիայում խոսելով Ցեղասպանության ճանաչման մասին, իսկ հետո նաև այդ խաղին, ճիշտ է, ոչ իր կամքով, միացավ նաև Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը:
(շարունակելի)
Լեւոն Սարդարյան
http://haynews.am/hy/1391861419
Leave a Reply