Ասադի` Ցեղասպանության մասին հիշատակումը արաբագետը բացատրում է Թուրքիայից նեղացած լինելու հանգամանքով

«Բաշար ալ Ասադի հայտարարությունը՝ նախագահական ընտրություններին մասնակցելու պատրաստակամության վերաբերյալ, տվյալ պահին առավելապես հոգեբանական նշանակություն ունի»,- այս մասին Panorama.am-ի հետ զրույցում նշեց արաբագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ մեկնաբանելով France Presse գործակալությանը տված հարցազրույցի ընթացքում Սիրիայի նախագահի այն հայտարարությունը, թե մեծ շանսեր ունի այս տարի հունիսին կայանալիք նախագահական ընտրություններին մասնակցելու համար` չնայած, որ ընդդիմությունը պահանջում է իր հրաժարականը:
Ըստ արաբագետի՝ «Սիրիական թնջուկի հանգուցալուծմանը նվիրված` Շվեյցարիայում կայանալիք միջազգային համաժողովին ընդառաջ, հատկապես հակամարտության սիրիական մասնակիցների միջև դիմակայությունը սրվել է քարոզչական և հոգեբանական հարթություններում: Ալ Ասադի նման հայտարարության բովանդակությունն, ըստ էության, պատասխանն էր հունվարի 17-18-ին «Սիրիական ընդդիմադիր և հեղափոխական ուժերի ազգային կոալիցիայի» գլխավոր ասամբլեայի՝ Ստամբուլում կայացած հանդիպման ընթացքում «Ժնև 2»-ին մասնակցելու հարցում կայացրած որոշման մեկնաբանության՝ թե մեկնում են Ժնև՝ հասնելու Բաշար ալ Ասադի հեռացմանը: Այս համատեքստում, պարզ է նաև սիրիական գործող վարչակարգի տարբեր աստիճանի ներկայացուցիչների հռետորաբանությունը, թե Շվեյցարիայում, որպես առանցքային խնդիր, դրվելու է ահաբեկչության դեմ պայքարի հարցը»:

Խոսելով Բաշար ալ Ասադի առաջադրման հնարավորությունների մասին՝ Պետրոսյանը պարզաբանեց. «Գործնականում, այսօր խոսելը Սիրիայում նախագահական ընտրությունների անցկացման կամ հնարավոր թեկնածուների առաջադրման և նրանց հնարավորությունների մասին, ժամանակավրեպ է: Առնվազն երկու պատճառ կարող եմ բերել: Նախ, արդեն իսկ ակնհայտ է, որ «Ժնև 2»-ի ընթացքում զարգացվելու են դեռևս 2012 թ. հունիսի 30-ին կայացած «Ժնև 1» միջազգային համաժողովի ընթացքում ամրագրված սկզբունքները, որոնց համաձայն՝ ստեղծվելու է անցումային կառավարման մարմին` օժտված գործադիր իշխանության լիազորություններով: Տրամաբանական է, որ հենց այս մարմնի գործառույթների շրջանակներում է նախատեսվում նաև Սիրիայի կառավարման ապագա մոդելի որոշման, նոր սահմանադրության մշակման և նման բնույթի այլ հարցեր, բնականաբար նաև՝ դրանցով պայմանավորված քվեարկություններնի ու ընտրությունների անցկացման ժամանակային մանրամասներ. չի բացառվում նաև ընդհանրապես երկրի կառավարման ներկա՝ նախագահական ձևից հրաժարման հնարավորությունը: Այս համատեքստում, բնականաբար, արդեն իսկ նախագահական ընտրությունների մասին խոսելը տեղին չէ: Մյուս կողմից, Ժնևում հակամարտ կողմերի միջև համաձայնության չկայացման և հետևաբար նաև հիմնախնդրի կարգավորման ծրագրի բացակայության պարագայում, երբ սիրիական իշխանությունները չեն ունենա որևէ միջազգային պարտավորություն և պարտավորված կլինեն գործել՝ համաձայն երկրի օրենսդրության, այսինքն՝ 2014 թ. հունիսին կազմակերպել նախագահական ընտրություններ, կամ առժամանակ հետաձգել դրանց անցկացումը: Իրադարձությունների նման ուղով զարգացման պարագայում, բնականաբար, այդ երկրում առկա իրավիճակի տրամաբանությունն օբյեկտիվ բարդություններ է առաջացնում ընտրական գործընթացների կազմակերպման համար ընդհանրապես, իսկ կայանալու դեպքում դրանք կունենան ընդամենը ձևական բնույթ»:

«Իսկ, ալ Ասադի քաղաքական ապագայի հետ կապված՝ ընդհանուր առմամբ, վերջին շրջանում ակնհայտորեն փոխվել է Արևմուտքի և անգամ տարածաշրջանային որոշ պետությունների դիրքորոշումը ՍԱՀ նախագահի և նրա գլխավորած վարչակարգի նկատմամբ. նվազագույնի են հասցվել նախկին վերջնագրային հայտարարություններն: Այս իրողությունը կարելի է բացատրել սիրիական հակամարտության շրջանակներում տեղի ունեցած վերջին գործընթացներով, դրանց արդյունքում ձևավորված որակապես նոր իրավիճակով՝ ասենք, պայմանավորված սիրիական քիմիական զենքի ոչնչացման հարցում իշխող վարչակարգի դրսևորած կառուցողական մոտեցմամբ, և հատկապես Սիրիայի ներսում չափավոր ընդդիմության նկատմամբ իսլամական ծայրահեղ արմատական հոսանքների առավելության աճի հանգամանքով, որի սպառնալիքն ակնհայտորեն շատ ավելի լայն աշխարհագրություն է պարունակում: Թերևս, սրանով եմ պայմանավորում Արևմուտքի կողմից վերջին շրջանում ակնհայտորեն նվազած քարոզչական հարձակումները, նաև որոշակիորեն մեղմացած պաշտոնական հռետորաբանությունն ալ Ասադի և նրա գլխավորած վարչակարգի նկատմամբ: Իսկ ասվածի ամենավառ ապացույցը արևմտյան ԶԼՄ-ների առավել ակտիվ անդրադարձներն են Սիրիայի տարածքում գործող իսլամական ծայրահեղ արմատական խմբավորումների գործունեության, դրանց կազմում արտասահմանցիների և հատկապես արևմտյան պետությունների քաղաքացիների ներգրավման մասին, իսկ հռետորաբանության հարցում, որպես օրինակ, Թուրքիայի նախագահի և ԱԳ նախարարարի վերջին հայտարարություններն այն մասին, թե ծայրահեղականների գործողությունները շատ ավելի վայրագ են, քան ալ Ասադի վարչակարգինը, և ընդհանրապես՝ Սիրիայի հարցում նաև Անկարայի նախկին կոշտ դիրքորոշումից հրաժարման միտումները, հակակառավարական խմբավորումներին ցուցաբերվող աջակցության սահմանափակման փորձերը և այլն»,- նշեց Արմեն Պետրոսյանը:

 Անդրադառնալով Սիրիայում ծավալվող գործընթացների և Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցած հայերի կոտորածների վերաբերյալ ալ Ասադի արած համեմատականին՝արաբագետը նշեց, որ արաբական մի շարք երկրների իշխանական շրջանակներից վերջին շրջանում առավել հաճախ հնչող նման համեմատականները կամ Հայոց ցեղասպանության փաստի հիշատակման դեպքերն առավելապես քարոզչական նպատակներ են հետապնդում և պայմանավորված են Թուրքիայի հետ հարաբերությունների վատթարացման հանգամանքով, արաբական որոշ երկրների ներքին գործերին Անկարայի վարած միջամտողական քաղաքականությանն ի պատասխան: 

«Եվ որպես կանոն, դրանք այդպես էլ մնում են ընդամենը հայտարաությունների մակարդակում»,- եզրափակեց արաբագետը:

http://www.panorama.am/am/politics/2014/01/21/armen-petrosyan/