«Nouvelles d’Arménie». Եվրոպական դատարանի որոշումից հետո ցեղասպանության ժխտողների համար դեռ վաղ է հայտարարել հաղթանակի մասին

NEWS.am–ը զգալի կրճատումներով ներկայացնում է հայ–ֆրանսիական «Nouvelles d’Arménie» թերթում հրապարակված հոդվածը, որի հեղինակն է տվյալ թերթի գլխավոր խմբագիր Արա Թորանյանը:

«Ահա վճիռը, որը չի կանգնեցնի ժխտումը: Համարելով, որ Շվեյցարիայի կողմից` Ցեղասպանությունը ժխտելու համար Դողու Փերինչեքի դատապարտումը խախտում է Հռչակագրի՝ խոսքի ազատության մասին 10-րդ հոդվածը, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը մաքրեց ճանապարհը բոլոր նրանց համար, ովքեր կասկածի տակ են դնում են 1915թ. հայ ժողովրդի բնաջնջման իրողությունը:

Նման հեղինակավոր ատյանի որոշումը Անկարայի կողմից վարձատրվող բոլոր ֆորիսոններին  ավելի շատ հնարավորություններ կտրամադրի քարոզչության ընտրություն հարցում: Եվ դա կխրախուսի նրանց համառելու իրենց չար գործում: Սակայն դեռ շատ վաղ է հայտարարել հաղթանակի մասին: Այս որոշումը հիմնականում կայացվել է շվեյցարական օրենսդրության թերությունների պատճառով, որը հանգեցրել է Փերինչեքի քննադատմանը: Որոշումը կասկածի տակ չի դնում ժխտումը քրեականացնելու ընդհանուր սկզբունքը: Այն միայն ընդգծում է դրա կիրառման դժվարությունները, երբ վեճի թեման «ցեղասպանություն» տերմինի հիմնավորումն է, այլ ոչ թե փաստական հանգամանքները, որոնք  նա նկարագրում է: Այդ կերպ դատարանը գտնում է, որ տվյալ դեպքում հանցագործության այդ  իրավական գնահատականի վավերականության քննադատությունը կապված է խոսքի ազատության հետ: Մանավանդ, որ Շվեյցարիայում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ օրենք չկա:

Բացի այդ, նման պահվածքի դատապարտումը «հրատապ սոցիալական անհրաժեշտություն» չէ: Այն է, ըստ ՄԻԵԴ-ի, իրարամերժ հայտարարությունները, որոնք սիմպոզիումի ժամանակ կատարել է այն  մարդը, ով պնդում է, թե ինքը պատմաբան է, եւ իր տեսություններն արդարացնում է «հակաիմպերիալիստական» գաղափարախոսության քողի տակ, չեն խախտում հասարակական կարգը: Բայց, ցավոք, այս որոշման մեջ բոլորովին անտեսվում է այն փաստը, որ մենք գործ ունենք պետական ժխտման հետ, եւ որ Փերինչեքը, լինելով Թալեաթի կոմիտեի անդամ(թուրքական իշխանությունների կողմից ստեղծված կառույց, ինչը ոչ մի անգամ չի նշվել դատավճռում` դրդապատճառների վերաբերյալ հատվածում), այս ամենը տարածելու առաքելություն ուներ: Այդ մասին են վկայում տվյալ պատմության բոլոր օղակները՝ սկսած քաղաքական համատեքստից, որտեղ էլ ձեւավորվել է  «Ցեղասպանության պնդումների դեմ պայքարի» կոմիտեն (թուրքական դիվանագիտության առաջնահերթությունը), մինչեւ աջակցությունը, որն Անկարան բացահայտ տրամադրում էր հայտարարության հեղինակին: Ամեն դեպքում, եթե անգամ դատարանը հայտարարել է, որ տվյալ դեպքում խախտվել է Փերինչեքի խոսքի ազատությունը, այն ամեն դեպքում մերժել է դրամական փոխհատուցման հարցումը: Բացի այդ, յոթ դատավորներից երկուսը, ովքեր դեմ էին կայացված վճռին, ցանկություն հայտնեցին, որպեսզի Մեծ պալատը զբաղվի «Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման եւ դրա ժխտումները քրեականացնելու հարցերով»:

Մենք կարող ենք միայն դրականորեն գնահատել սա: Ցեղասպանությունից 100 տարի անց իրավունքը միշտ չէ որ համընթաց է արդարադատությանը: Այն կարող է կրառվել նաեւ որպես դրա դեմ պայքարի գործիք: Այս իրավիճակում դրա թերությունները սնում են արդարադատությունը: Նրանք պարտադրում են իրենց տրամաբանությունը ու կրկնակի հարված են հասցնում զոհերին: «Հայոց ցեղասպանության ժխտումը հացագործություն չէ»,- նշվում է վերնագրերում: Տեղեկությունը արագ տարածվում է համացանցում: Մենք լսում ենք Թալեաթի կոմիտեի ցնծության ձայները: Ո՞վ կարող է ասել, որ տվյալ դեպքում Եվրոպական դատարանը գործում էր մարդու իրավունքների շրջանակներում»:

http://news.am/arm/news/186040.html