Թուրքական արշավ ընդդեմ Ալեն Դելոնի

ՀԱԿՈԲՉԱՔՐՅԱՆ

Նրան չեն ներում պատմական ճշմարտության մասին հրապարակավ արտահայտվելու համար:

Դեկտեմբերի 18-ին Երեւան ժամանեց աշխարհահռչակ դերասան Ալեն Դելոնը: Նա հանդիպեց նախագահ Սերժ Սարգսյանին, եղավ Մայր աթոռ Սուրբ Էջմիածնում եւ այցելեց Ծիծեռնակաբերդՙ Մեծ եղեռնի հուշահամալիր: ՀՀ նախագահի հետ հանդիպմանը Դելոնը հայտարարեց. «Ես դատապարտում եմ Հայոց ցեղասպանությունը»: Նրա բանավոր դատապարտումը բավական էր, որ դառնա թուրքական հակազդեցության թիրախ:

Մինչդեռ Ֆրանսիան 2001 թ. խորհրդարանի, ապա նաեւ պետական մակարդակով ճանաչել էր Հայոց ցեղասպանությունը, իսկ Ալեն Դելոնը Ֆրանսիայի քաղաքացի է: Հետեւաբար չէր կարող որեւէ անտրամաբանական բան լինել նրա` Ցեղասպանությունը դատապարտող խոսքերում: Կնշանակի անտրամաբանականը թուրքերի հակազդեցությունն է, ինչպես նաեւ մարդասպան թուրք հրոսակի հայատյացության հիմքի վրա ձեւավորված անասնական բնազդը:

Նույնիսկ 21-րդ դարում գոնե մի քիչ մարդու կերպար ստանալու փոխարեն դեռեւս բռնությունը պաշտող, ստոր մարդասպանով հիացող թուրք հրոսակը Հրանտ Դինքին, Սեւակ Շահինին սպանելուց հետո մե’րթ «Երանի նրան, ով իրեն թուրք է համարում» մակագրությամբ ցուցանակ է փակցնում Ստամբուլի հայկական վարժարանների մուտքին, մե՛րթ թիրախ դարձնելու համար ինտերնետով մատնացույց է անում Թուրքիայի հայկական վարժարանների, եկեղեցիների ու հիմնադրամների հասցեները, մե՛րթ բողոքի նոտա է հղում այն երկրների դեսպանատներին, որոնք ճանաչել եւ Ցեղասպանության հուշարձան են կանգնեցրել: Թերեւս նա դրանով էլ հաստատում է, որ իրոք նրա գործողությունները ելնում են հայատյացության անասնական բնազդից:

Այս բնազդը մթագնում է թուրք հրոսակի մտածելու առանց այդ էլ սահմանափակ ունակությունը եւ նա, պայմանական ռեֆլեքսով, նույն ատելությամբ սկսում է նաեւ արձագանքել օտարերկրացի նշանավոր այն գործիչներին, ովքեր փորձում են արտահայտվել պատմական ճշմարտության մասին:

Թուրք հրոսակի արձագանքի պարագայում խնդրո առարկան «Ցեղասպանության անհիմն պնդումների դեմ պայքարի» միության նախագահ, դոցենտ Սավաշ Էղիլմեզն է: Ահա թե, ըստ «Իհլաս» լրատվական գործակալության, դեկտեմբերի 20-ին Ալեն Դելոնի երեւանյան այցի առնչությամբ ինչ է ասել նա.

«Հայտնի ֆրանսիացի դերասան Ալեն Դելոնը, որ Երեւան էր մեկնել «Շնորհավոր Ամանոր, մայրեր» ֆիլմի պրեմիերայի առիթով, Հայաստանի մայրաքաղաքում հանդիպեց նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ: Մինչ Սարգսյանը ֆիլմերում կերտած կերպարների համար մեծարում էր Դելոնին, հայտնի դերասանը մեծարանքներին արձագանքեց «Ցեղասպանության» հաստատմամբ: Ալեն Դելոնն ասաց. «Հայոց ցեղասպանության հարցում Ֆրանսիայի դիրքորոշումը ակնառու է: Մենք դատապարտում ենք հայերի ցեղասպանությունը»: Դերասանը 77 տարեկան է: Քանի որ ծնողները շատ վաղ էին բաժանվել, ուստի ինքը ծանր մանկություն է ունեցել: Նա ֆրանսիացի ազգայնամոլ Լը Պենի ջերմ բարեկամն է, նաեւ դըգոլական: Այսինքն Հայաստան կատարած այցելությամբ քաղաքական անխոս դերակատարի վերածված արվեստագետի կյանքում կարեւոր տեղ է զբաղեցնում Ալժիրում հարյուրհազարավոր մարդկանց սպանությունները կազմակերպած Լը Պենի պես մի անձնավորություն: Ունենալով այդպիսի բարեկամ, փոխանակ խոսելու այնտեղ տեղի ունեցածի մասին, Դելոնը, առանց պատկերացում ունենալու, պաշտպանում է ցեղասպանության բոլորովին այլ մի պնդում, ինչը նրա կարիերայում մնալու է իբրեւ անջնջելի խարան:

2002 թ. դեպրեսիայի մեջ հայտնված Ալեն Դելոնը նույնիսկ ինքնասպանության փորձ է արել: 2006 թ., երբ բոլորը սպասում էին, որ գա Ստամբուլ մասնակցելու ֆիլմերի փառատոնին, վերջին պահին միայն հրաժարվելով, հիասթափություն էր պատճառել իր երկրպագուներին: Անցած 10 տարիներին նա որպես լուրջ ստեղծագործություն նկարահանվել է «Աստերիքսը օլիմպիական խաղերում» ֆիլմում, իսկ վերջին անգամ առանց վարձատրության «Շնորհավոր Ամանոր, մայրեր»-ում: Այս ֆիլմի պրեմիերայի համար այցելած երկրներում տվյալ երկրների դուդուկը նվագող Դելոնը վերջերս հանդես էր գալիս կենդանիների իրավունքների պաշտպանությամբ: Սակայն զգալով, որ դա իրեն դուրս չի բերում դեպրեսիայից, որոշեց զբաղվել քաղաքական հարցերով: Իրեն հյուրընկալող երկրներին հաճելի երեւալու համար վիճելի հարցերում որպես կողմ հանդես եկող եւ հայերի համակրանքը շահող Դելոնը թուրքերին հիասթափություն պատճառելու եւ իր դեմ հակադրելու պատմական սխալ է գործել: Ափսոսանքով ենք նշում, որ այս տխուր սխալի պատճառով նրան հիշելու են ոչ թե որպես հայտնի դերասանի, այլ շարքային անխոս դերակատարի: Վաղվանից մեր բողոքի նամակներով նրան բացատրելու ենք իր իսկ գործած սխալը: Մեր քաղաքացիները կարող են դիմել նրան phi@aleindelon.com հասցեով»:

Ի դեպ` «Ցեղասպանության անհիմն պնդումների դեմ պայքարի» միության նախագահ, դոցենտ Սավաշ Էղիլմեզը աշխարհահռչակ դերասանի դեմ ստորագրահավաք է կազմակերպել, մոռանալով ըստ երեւույթին արեւելյան հայտնի առածը` «Շունը հաչում, քարավանն առաջանում է»:

http://www.azg.am/AM/2012122216