Կիլիլիայի հայկական թագավորության մայրաքաղաքներից Սիսում գտնվող հայ հարուստ վաճառական Գրիգոր Մջրքյանի տունը թուրքական իշխանությունները վերածվել են բուտիկ հյուրանոց–ռեստորանի (ֆոտոռեպորտաժ):
Ինչպես Սիսից (ներկայում թուրքերն այն անվանափոխել են Քոզան) հայտնում է NEWS.am-ի թղթակիցը, Սիսի միջնաբերդի տակ, Սիսի կաթողիկոսության շենքի հարեւանությամբ վեր խոյացող եռահարկ շքեղ առանձնատունը, որի վրա գրված է «Յավերի առանձնատունը», գրավում է Սիս այցելող բոլոր զբոսաշրջիկների ուշադրությունը:
Սիսի հարուստ հայ վաճառականներից Գրիգոր Մջրքյանը 1879 թ. կառուցել է մի շքեղ առանձնատուն, որի քարերի մի մասը բերվել է Ֆրանսիայից: Թուրքերը Գրիգորին անվանել են նաեւ «Յավեր» ինչը թարգմանաբար նշանակում է սուրհանդակ:
1920 թ. հայերի հեռանալուց հետո Գրիգորի տունը դարձել է Օսման Թուհաֆ Փաշայի շտաբը, որից հետո այն ձեռքից ձեռք է անցել եւ հասցվել փլուզման եզրին:
2004 թ. Քոզանի քաղաքապետարանը հաշվի առնելով առանձնատան դիրքը, յուրահատուկ ճարտարապետությունը, այն սկսել է վերանորոգել, եւ 2008 թ. վերանորոգված առաձնատունը բացվել է որպես բուտիկ հյուրանոց-ռեստորան՝ 17 հյուրանոցային համարներով եւ 200 հոգու համար նախատեսված ճաշասրահներով:
Շատ կարճ ժամանակահատվածում «Յավերի առանձնատունը»-ը դառնում է թե տեղացիների, թե զբոսաշրջիկների նախընտրած ռեստորանը եւ հյուրանոցը:
Ժամանակին, ինչպես որ Օսմանյան Կայսրության գրեթե բոլոր վայրերում, Սիսում եւս հարուստ հայերի գոյությունը խիստ անհանգստացրել է թուրքերին: Գրիգոր Մջրքյանի հանդեպ ունեցած նախանձը ստիպում է թուրքական իշխանություններին` նրան սպանելու որոշում կայացնել: Հալիլ էֆենդիի հրամանով 1917 թ. երկու հոգի Գրիգորին հրավիրում են իբր ժողովի եւ տնից դուրս գալուց հետո նրան սպանում: Ականատեսները պատմում են, որ Գրիգորի մայրն այնպես էր ողբում որդու մահը, որ նրա ձայնը գիշերային լռության մեջ լսվում էր ամբողջ Սիսում:
1950-ականներին Գրիգորի որդիներից մեկը, ով ապրում էր Բեյրութում, այցելում է Սիս, հանդիպում իրենց երբեմնի հարեւանների որդիների հետ եւ, բանից անտեղյակ, լուսանկարվում նաեւ իր հոր սպանության հրամանը տված Հալիլ էֆենդիի որդու հետ:
Գրիգորի որդին հեռվից լուռ, ցավը սրտում նայել է իրենց տանը, նստել մեքենան եւ արցունքերն աչքերից հոսելով` հեռացել: Նա Բեյրութ վերադառնալու ճանապարհին սրտի կաթված է ստացել եւ մի քանի տարի անց մահացել:
http://news.am/arm/news/123194.html
Leave a Reply