Քընալը կղզու Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու դպրաց դասը 55 տարեկան է

Օգոստոսի 26-ին Պոլսո Քընալը կղզու Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայկական եկեղեցում տեղի ունեցավ սուրբ պատարագ, որի ժամանակ Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Գերաշնորհ Տ. Արամ Արքեպիսկոպոս Աթեշյանի ձեռամբ կատարվեց Դպրաց դասի ձեռնադրության արարողություն:

Պատարագից անմիջապես հետո սիրո սեղանի շուրջ համայնքի անդամները տոնեցին Ներսեսյան դպրաց դասի կազմավորման 50 և վերակազամավորման 30-ամյակը: Հանդիսության ժամանակ Գերպ. Տ. Թաթուլ Ծ. Վրդ. Անուշյանը շնորհակալագրեր հանձնեց Ներսեսյան դպրաց դասի որոշ անդամների, ովքեր իրենց ծառայությունն են մատուցում եկեղեցուն:

Իշխանաց կղզիներից Քընալն ամռան ամիսներին հայաշատ է: Այն բազաթիվ պոլսահայերի համար ամառանոց է հանդիսանում: Կղզում է գտնվում Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ հայկական եկեղեցին: Նախկինում կղզիաբնակ հայերը, հասկանալով, որ իրենց ընտանիքները կտրված են հոգևոր կյանքից, իսկ իրենց երեխաները` կրթությունից, 1850-ական թթ. այս խնդրանքով դիմել են բալաթցի պատրիարք Հակոբոս Սերոբյանին: Մյուս կողմից՝ նույն հայերը իրենց երեխաներին կրթելու համար հարևան Սամաթիայից երիտասարդ, հարգարժան Անդրեաս վարժապետ Չիզմեջյանին հրավիրել են բավականաչափ հեռվում գտնվող հայկական կղզի: Չիզմեջիյանը եկեղեցուց և դպրոցից զրկված գյուղում վարժապետություն է արել ներկայիս Չինարլը (Չինարենիների) պալատի զառիվերի դարավոր բարդիների շուքի տակ: Ըստ էության՝ 19-րդ դարի կեսերին սա հայկական կղզում «Դպրաց դասի» նշանակություն ուներ:

Առաջին աշխարհամարտին և դրան հետևած զինադադարի օրերին նախկինի պես շարունակվում էր Քընալը կղզու հոգևոր կյանքը, որի հիմնական սյուներն էին քահանա Վահանա Խովյանն ու եկեղեցական երգչախմբի անդամները: Քահանա Վահանը 1914 թ. սեպտեմերի 10-ի իր նամակում եկեղեցական երգչախմբի մասին տեղեկացնում է պատրիարքարանին: Երգչախմբի անդամներից ոմանք աշխատանքի պատճառով եթե ամեն առավոտ չէին կարողանում գալ եկեղեցի, ապա ամեն կիրակի և տոներին առանց բացառության պատարագ էր կատարվում: Եկեղեցին բաց է միայն 4 ամիս, որովհետև հոկտեմբերից սկսած կղզին դատարկվում է*:

1855 թ. բացվում է Ներսեսյան դպրոցը, որը, բացի նախակրթարանից, ուներ նաև նախապատրաստական դասարան: Դպրոցի առաջին տնօրենը եղել է Շուշան Սոլաքյանը: Հետագայում՝ 1892 թ. օգոստոսի 26-ին, դպրոցում հայերեն և թուրքերեն է դասավանդում Հայրապետ Շնորհքյանը, իսկ ֆրանսերեն` Ադրինե Դանիլօղլուն: Դպրոցի հիմնադրման առաջին իսկ օրերից, բացի նախապատրաստական դասարանից, եղել է նաև 3 տարրական դասարան: Դպրոցի գլխավոր եկամտի աղբյուրը ափին գտնվող դպրոցի վաքըֆային սեփականություններից մեկը հանդիսացող, 1890-1892 թթ. վերանորոգված համայնքապատկան զվարճանքի վայրն էր**:

 Օգտագործված աղբյուրներ`

*Գրիգոր Դամադյան,Վաղարշակ Սերոբյան, «Ներսեսյան երգչախումբ» «Եկեղեցական երգչախումբ» հատվածից, 2007 թ.:

*Մաքրուհի Բ. Հակոբյան, «Սուրբ Փրկիչ հայկական հիվանդանոց» ամսագիր, թիվ 723-724, 2010 թ. հունվար-փետրվար:

Անահիտ Քարտաշյան

Akunq.net