Պոլսահայ «Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախումբն առաջին անգամ համերգով հանդես եկավ մայր Հայաստանում

Պոլսահայ «Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախումբն այս տարի Սփյուռքի նախարարության հրավերով մասնակցում է «Իմ Հայաստան» մշակութային փառատոնին:

«Իմ Հայաստան» ամենամյա փառատոնն այս տարի «Մեկ ազգ, մեկ հայրենիք, մեկ եկեղեցի» կարգախոսի ներքո կազմակերպվում է ապրիլի 18-ից մինչև սեպտեմբերի 18-ը: Սփյուռքի նախարարությունն օգօստոս ամիսն առանձնացրել է սփյուռքի երգչախմբերի համար: Փառատոնի շրջանակներում օգոստոսի 1-ին շուրջ 75 հոգանոց պոլսեցիների խմբով Հայաստան այցելած «Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախմբի (երգչախմբի անդամները 55 հոգի են) ընդհանուր գեղարվեստական ղեկավարն ու խմբավարն է Ատրուշան Հալաջյանը, իսկ դաշնակահարուհին` Լյուսի Գահվեջիօղլուն:

Ծրագրի շրջանակներում երգչախմբի անդամները և նրանց ուղեկցող խմբի ներկայացուցիչները (այդ թվում` «Ակօս», «Մարմարա» և «Ժամանակ» պոլսահայ պարբերականների լրագրողները) կայցելեն Սևան, Էջմիածին, Օշական և Խոր Վիրապ: Այս կիրակի Էջմիածնում նրանք կամասնակցեն Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին եկեղեցու պատարագին, իսկ օգոստոսի 7-ին` ժամը 19:00-ին, համերգ կտան Երևանի Կամերային երաժշտության ազգային կենտրոնում` կատարելով Կոմիտասի, Զաքարյանի, Չուխաջյանի, Բաբաջանյանի, Պարթևյանի, Հովհաննիսյանի, Կանաչյանի, Եկմալյանի, Վերդիի և Մոցարտի ստեղծագործությունները:

«Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախումբը երեկ` օգոստոսի 3-ին, առաջին անգամ ներկայանալով հայաստանյան հանրությանը, համերգով հանդես եկավ Վանաձորում: Համերգին ներկա էր նաև Պոլսո հայոց պատրիարքության պատրիարքական ընդհանուր փոխանորդ արքեպիսկոպոս Արամ Աթեշյանը: Այստեղ երգչախումբը Հայ առաքելական եկեղեցու Գուգարաց թեմի առաջնորդ, արքեպիսկոպոս Սեպուհ Չուլջյանի նախաձեռնությամբ համերգ տվեց Սուրբ Գրիգոր Նարեկացի եկեղեցում, ապա` հյուրընկալվեց Վանաձորի «Ծիծեռնակ» ճամբարում, որը նախատեսված է անապահով ընտանիքների երեխաների համար: Երգչախմբի անդամները, ինչպես որ ընդունված է Պոլսո հայկական համայնքի մեջ, «սիրո սեղան» կազմակերպելով` գումար հավաքեցին և նվիրեցին «Ծիծեռնակ» ճամբարի մանուկներին:

«Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախումբը համերգից հետո հուշանվեր շնորհեց արքեպիսկոպոս Սեպուհ Չուլջյանին: Գուգարաց թեմի հոգևոր առաջնորդը, շնորհակալություն հայտնելով խմբի անդամներին, ելույթում նշեց.

«Այս երգչախմբի արժեքը հասկանալու համար պետք է ևս մեկ անգամ վերընթերցենք նրա անցած ուղին: Նրա առաքելությունը և նրա անցած ճանապարհն ինքնին հարգանք են հարուցում: Ով ծանոթ է Արևմտյան Հայաստանի պատմությանը, վստահ եմ` կհասկանա, թե ինչ է նշանակում դպրաց դաս ձևավորել 1909 թ.: Համոզված եմ, որ այդ տարեթիվը շատերի մոտ ինչ-որ հուշեր է արթնացնում: Եվ ով որ ծանոթ է այդ թվականին հաջորդած Թուրքիայի հայերի պատմությանը, պետք է խոնարհվի այս երգչախմբի առջև, քանզի նրանք խիզախ են եղել, որ կարողացել են մեր դասական երգահանների հոգեհարազատ ու սրտաճմլիկ երգը պահպանել և համայնքի հետ խոսել ոչ թե կուսակցությունների, ոչ թե քաղաքական կամ դիվանագիտական ներկայացուցիչների, այլ` հայ երգի լեզվով: Նրանք պոլսահայ համայնքին պահել են հենց այս երգերով, այս պատարագներով, եկեղեցով ու հավատով: Ահա’ տարբերությունն այս երգչախմբի և այն երգչախմբերի միջև, որոնք եկան ու անցան: Վստահ եմ` այս դահլիճը շատ համեստ է այս երգչախմբի համար: Եթե ծանոթանաք «Սուրբ Վարդանանցի» պատմությանը, կտեսնեք, թե ինչպիսի հայտնի դահլիճներում և ինչպիսի սիմֆոնիկ նվագախմբերի հետ է հանդես եկել այս երգչախումբը: Սակայն, ինչպես իրավամբ ասել է նշանավոր դերասան Վահրամ Փափազյանը, «փոքր եկեղեցիների մեջ են մեծ պատարագները մատուցվում»: Շնորհակալություն: Աստված օրհնի ձեզ»:

Ինչպես «Ակունքի» հետ հարցազրույցում նշեց երգչախմբի գեղարվեստական ղեկավար և խմբավար Ատրուշան Հալաջյանը, իր ողջ հարուստ պատմության ընթացքում առաջին անգամ մայր Հայաստանում համերգ տված «Սուրբ Վարդանանց դպրաց դաս» երգչախումբը շատ մեծ ցնծություն և ուրախություն է ապրում այդ կապակցությամբ: Մոտ ապագայում երգչամբի ծրագրերի վերաբերյալ խմբավարը «Ակունքին» հայտնեց, որ «Սուրբ Վարդանանց դպրաց դասը» հոկտեմբեր ամսվա վերջին համերգ կտա նաև Գերմանիայում:

Նշենք, որ պոլսահայ «Սուրբ Վարդանանցը», որպես դպրաց դաս, հիմնվել է 1909 թ., իսկ 1932 թ.` կազմավորվել որպես արական բազմաձայն երգչախումբ, որը հանդես է եկել Կոմիտասի և Եկմալյանի ստեղծագործությունների կատարմամբ: «Սուրբ Վարդանանցը» իր ողջ պատմության ընթացքում համերգներ է տվել Թուրքիայում գտնվող «Աթաթուրքի անվան մշակութային կենտրոնում», «Ջեմալ Ռեշիդ Ռեյ» համերգասրահում, «Մաչքա Մադեն Ֆաքյուլթեի» ամֆիթատրոնում, Քենթեր և Քոնաք թատերասրահներում, Այա Իրինի եկեղեցի-թանգարանում, «Լյութֆի Քըրդար» համերգասրահում, Էֆեսի (Եփեսոս) և Անթալիայի ամֆիթատրոններում: Պոլսահայ երգչախումբը բեմ է բարձրացել նաև Բրյուսելի Գեղարվեստական պալատում (Le Palais des beaux arts): 2005-2006 թթ. Երուսաղեմի հայոց պատրիարքության հրավերով երգչախումբն այցելել է ավետյաց երկիր և երկու համերգ տվել Սուրբ Հակոբյանց մայր տաճարում և Սուրբ Հարություն եկեղեցում: 2010 թ. կատարել է Վանի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչ եկեղեցու անդրանիկ պատարագի երգեցողությունները: 2011 թ. երգչախումբը մասնակցել է Տիգրանակերտի (Դիարբեքիր) Սուրբ Կիրակոս եկեղեցու վերաբացմանը` դարձյալ կատարելով սույն եկեղեցու առաջին պատարագի երգեցողությունները:

Akunq.net