Ովքեր են Հայաստանից մեկնում Թուրքիա

Թուրքիայի մշակույթի եւ տուրիզմի նախարարությունը վերջերս հրապարակել էր տվյալներ, համաձայն որոնց 2012թ.-ի ապրիլին Թուրքիա է այցելել 4889 հայասատանցի, անցյալ տարի  ապրիլին` 3854: Ընդհանուր առմամբ 2011թ. Թուրքիա է այցելել Հայաստանի 72393 քաղաքացի, որը 4,5 տոկոսով ավելի է քան 2010թ.-ին:

Հայաստանի եւ Թուրքիայի միջեև փակ սահմանների պարագայում 70000-ից ավելի հայաստանցիների  այցելությունը փոքր ցուցանիշ չէ եւ քանի որ այցելուներից շատերը Թուրքիա են մեկնում տուրիստական խմբերի կազմում, ապա  «ՆՏ»-ի թղթակիցը դիմել է «ԱնիՏուր» պատմամշակութային տուրիստական կազմակերպության  տնօրեն Հռիփսիմե Առուշանյանին՝ խնդրելով մեկնաբանել այդ իրողությունը:

«ՆՏ» – Տիկի’ն Առուշանյան,  Ձեր գնահատմամբ, ուր է գնում հայաստանցիների հիմնական հոսքը.  այն պայմանավորված է  հանգստով եւ տուրիզմով, թե կան այլ պատճառներ:

Հ. Առուշանյան –  Կարծում եմ, որ այդ այցելությունների զգալի մասը ոչ տուրիստական նպատակներով է արվում, բայց միեւնույն ժամանակ պետք է նշեմ, որ տարեց տարի  ավելանում է  նաեւ հենց մեր՝ «ԱնիՏուր»-ի միջոցով Թուրքիա այցելողների թիվը: Բայց ես այդ մարդկանց պարզապես զբոսաշրջիկներ չէի անվանի: Կասեմ այսպես. ավելացել է   հայրենասերների թիվը, մեր պատմական հողերի, պատմշակութային ճարտարապետական կոթողների նկատմամբ հետաքրքրասիրությունը եւ ինչու չէ՝ վերաբացված  եկեղեցիներ  այցելելու ցանկություն ունեցողների թիվ: Ինչպես գիտեք,  2011 թ. հոկտեմբերի 24-ին վերաբացվեց Դիարբեքիրի  Ս. Կիրակոս եկեղեցին: Վերաբացմանը ներկա էին  աշխարհի տարբեր երկրներից ժանանած հայեր, պատվիրակություններ: Մեծ էր նաեւ հայաստանցիների թիվը: Շատացել են  այցելությունները Ախթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի, որը վերաբացվել է 2010թ-ին եւ այժմ, ամեն տարի  սեպտեմբերի 9-ին շատ  հայեր ուխտագնացության են գնում այդ եկեղեցի` սուրբ Խաչի տոնը նշելու համար: Շատերը պարզապես այցելում են Արեւմտյան Հայաստան` իրենց նախնյաց երկիրը տեսնելու ու ճանաչելու համար, եւ այդ իմաստով նրանցից շատերը “դասական” զբոսաշրջիկներ չեն, որոնց հետաքրքրում է զուտ ամառային հանգիստը:

«ՆՏ» – Կարող եք  ասել, թե կոնկրետ ինչն է հետաքրքրում Արեւմտյան Հայաստան այցելող զբոսաշրջիկներին՝ որտեղ են ավելի շատ նրանք գերադասում լինել` Հայաստանին մոտ շրջաններում` Կարսում, Վանում, Մուշում, Էրզրումում, թե՞ նախընտրում են գնալ Կիլիկիա: 

Հ. Առուշանյան – Կարս, Վան, Մուշ, Էրզրում եւ ընդհանրապես Արեւմտյան Հայաստան այցելող  զբոսաշրջիկները սովորաբար ցանկություն են ունենում տեսնել նաեւ Կիլիկիան, որովհետեւ  զգում են, որ ինչ որ բան կիսատ է մնացել,  եւ հաջորդ անգամ  փորձում են այդ բացը լրացնել: Անշուշտ, Կիլիկիայում եւս կան բազմաթիվ տեսարժան վայրեր, ուր անհրաժեշտ է այցելել:

«ՆՏ» – Հայերի շրջանում միշտ որոշակի անհանգստություն կա, ինչը պայմանավորված է  Թուրքիայի այսպես ասենք «ոչ այնքան բարեկամական երկիր» լինելու հանգամանքով: Ի՞նչ կասեք  այցելությունների անվտանգության  ապահովման մասին:

Հ. Առուշանյան – Պետք է նշեմ, որ այդ զգացողությունը բնական է  հայ մարդու համար, որովհետեւ պարզ եւ հայտնի է, թե ինչ է տեղի ունեցել հենց այդ հողի վրա ոչ այնքան վաղ անցյալում: Մարդկանց անհանգստությունը բնական եմ համարում, բայց սովորաբար այցելության առաջին իսկ կանգառից  հետո այդ անհանգստությունն  ու անվտանգության հետ կապված կասկածները հօդս են ցնդում: Մենք արդեն 15 տարի է, ինչ հայկական խմբեր ենք տանում Արեւմտյան Հայաստան, եւ այս ընթացքում որեւէ տհաճ միջադեպ անգամ չի եղել: 

«ՆՏ» – Ինչպե՞ս է ընդունում թուրքակական կողմը հայերի մեծ հոսքը  դեպի իրենց երկիր:

 Հ. Առուշանյան – Պետք է հատուկ նշեմ, որ թուրքական  կողմից երբեւէ որեւէ  խոչընդոտ  չի եղել: Նրանց տարածքում մենք գործում ենք՝ հարգելով այդ երկրի օրենքները: Օրինակ`  ֆիլմեր նկարելու համար մարդիկ պետք է ունենան համապատասխան թույլտվություն` անկախ ազգությունից: Իսկ ընդհանուր առմամբ ոչ մի լարվածություն չկա: Թուրքիայում շատ հանգիստ են ընդունում հայերին։ 

«ՆՏ» –  Այս տարի «ԱնիՏուր»-ն ունի՞ ինչ որ առանձնահատուկ ծրագրեր` կապված Արեւմտյան Հայաստան այցելությունների հետ:

Հ. Առուշանյան – Ծրագրերի մեջ առանձնակի փոփոխություն չկա: Պարզապես այս տարի մենք մեր ծրագիրը մի փոքր ընդլայնել ենք.  Կիլիկիայի տուրի մեջ մտցրել ենք նաեւ 4-օրյա հանգիստ  Միջերկրական ծովի ափին, ինչպես նաեւ մեր տուրերի մեջ ավելացրել ենք  ճանապարհորդություն դեպի Կապպադովկիա-Կեսարիա: Այնպես որ` Թուրքիա Հայաստանից այցելողների թիվը իսկապես միտում ունի ավելանալու, քանի որ արդեն առաջարկվում է ոչ միայն դրամական տեսակետից մատչելի հանգիստ, այլ նաեւ հնարավորություն՝ հանգստի ընթացքում տեսնելու շատերի նախնիների քաղաքները եւ անգամ տները

http://nt.am/am/news/168544/