Առանց վարանումի կարող եմ խոսել Հայոց ցեղասպանության մասին, քանի որ 1 մլն-ից ավելի մարդկանց սպանությունն այլ բառով դժվար է սահմանել։ Այս մասին հունիսի 20-ին Երեւանում կայացած «Փորձենք հասկանալ Թուրքիային» քննարկման ժամանակ հայտարարել է Թուրքիայի Բիլգի համալսարանի դասախոս Մուրադ Բելգեն։
«Ցեղասպանությունը բարդ երեւույթ է, որը ծանր մեղադրանքներ է առաջ բերում»,- նշել է Բելգեն։
Հարցին ի պատասխան, թե հնարավո՞ր է` նա հայկական ծագում ունի, Բելգեն հավաստիացրել է, որ ինքը մաքուր թուրք է, երկու տատերն էլ չերքեզ են եղել։ «Սակայն, ո՞վ կարող է հստակ իմանալ, թե ինչ է տեղի ունեցել 12 սերունդ առաջ։ Ամեն ինչ հնարավոր է։ 1915 թ. այն թուրքերը, որոնք սպանում էին հայերին, միայն այն բանի համար, որ նրանք հայ են, հնարավոր է նրանց մի մասի մոտ էլ հայկական արյուն կար, որի մասին նրանք չէին էլ իմանում»,- ասել է թուրք դասախոսը։
Անդրադառնալով այն փաստին, որ Թուրքիայի կառավարությունը վերականգնում է Աղթամարի Սուրբ Խաչը կամ Անիի եկեղեցիները` առանց հիշատակելու, որ դրանք հայկական են, Բելգեն նշել է, որ դա պետական մակարդակով իրականացվող ազգայնամոլության դրսեւորում է։ Նա այս հարցի կապակցությամբ հիշել է Մերի Շելլի Ֆրանկենշտեյնի վեպը, որի գլխավոր հերոսը, բարի ցանկություններից դրդված, փորձեր է կատարում, ինչի արդյունքում, սակայն, հրեշ է կենդանացնում։
«Ինձ համար այդ հրեշը ազգայնամոլությունն է, որը դառնում է անկառավարելի եւ ինքն է սկսում ղեկավարել իր արարչին։ Թուրքիայի իշխանությունը փորձում է դրական գործ կատարել, վերականգնում է հայկական հուշարձանները, սակայն այն մարդը, ով պարտավոր է տեղադրել ծագման մասին ցուցանակը հուշարձանի վրա, ազգայնամոլական գաղափարներից դրդված՝ չի գրում դրանց հայկական ծագման մասին։ Դա անպատասխանատվություն է՝ վախեցած անձանց արարք»,- ասել է Բելգեն։
Թուրք ժողովրդի մեջ նման վարքը, Բելգեի խոսքով, ձեւավորվել է 1915թ. հետո, երբ Ցեղասպանությունից հետո Թուրքիան պատասխանատվության չենթարկվեց։ Ավելին` Թուրքիայի իշխանությունն ամեն կերպ հերքել եւ հերքում է այդ իրադարձությունները, եւ այժմ, երբ չկա տեղեկատվական շրջափակում, այդ տեղեկություններն անհանգստություն են առաջացնում ազգայնականների շրջանում։
http://news.am/arm/news/110320.html
Leave a Reply