Դերսիմահայերի զույգ կնիքով կյանքի պայքարը

Միհրան Փրկիչ Գյուլթեքին

Գիտեի, որ բարդ էր լինելու…

Գիտեի, որ բարդ էր լինելու իրենց ողջ կյանքում երբևէ եկեղեցի կամ մզկիթ, նույնիսկ ջեմևի չգնացած և կրոնական արարողությունների չմասնակցած, հավատավոր, անհավատ, հեղափոխական կամ աթեիստ մարդկանց եկեղեցում` նախաճաշի հավաքելը: Բայց և այնպես, պետք է փորձեի դա անել: Նրանց եկեղեցի բերելիս իրականում նպատակս իրենց` սեփական հավատքը հիշեցնելը, այնտեղ կրոնական արարողությանը մասնակից դարձնելը չէր: Այդ միջոցառման շարժառիթը նրանց վստահելի վայրում հավաքելով` իրենց արմատների վերաբերյալ քննարկում կազմակերպելն ու մեր միության (խոսքը Դերսիմահայերի հավատքի և սոցիալական փոխօգնության միության մասին է-Ակունքի խմբ.) նկատմամբ հետաքրքրություն առաջացնելն էր: Այդ դժվարին գործը, թեկուզ և մասամբ, այնուամենայնիվ գլուխ բերեցինք` մեկ-երկու շահագրգիռ թանկագին ընկերներիս հետ մեկտեղ: Սակայն ինձ վերստին զարմացրեց այն, որ շրջապատիս` ինձ մտերիմ որոշ անձինք հետաքրքրություն չդրսևորեցին եկեղեցում կայացած նախաճաշի նկատմամբ, անձինք, ովքեր ենթադրաբար մեծ բանիմացությամբ հեղափոխականություն են անում, սակայն չեն կարողանում հաղթահարել իրենց խղճալի վախը:

Հավաքույթը կայացավ Սկյուտարի Սուրբ խաչ հայկական եկեղեցու սրահում (սույն թվականի մարտի 25-ին-Ակունքի խմբ.): Այստեղ ժամանած 80 մասնակիցներն այն դերսիմահայերն էին, ովքեր թեև չեն անդամագրվել միությանը, սակայն հեռավոր ազգակցական կապեր ունեին ինձ հետ: Այն հանգամանքը, որ եկեղեցում կազմակերպված հավաքույթին առավելապես մասնակցում էին հիսունից անց կանայք, և որ մյուս երիտասարդ մասնակիցները խորին ուշադրությամբ էին լսում նրանց ելույթները, ընդգծում էր հավաքույթի կարևորությունը:

Միջոցառման ողջ ընթացքում մասնակիցների համընդհանուր ցանկությունն էր անցյալում կատարված բռնությունները վերհիշելը և միմյանց ազգակցական կապերը վերհանելը: Միության խնդիրների մասին բարձրաձայնելուց հետո քննարկեցինք այն աշխատանքները, որ մտադիր ենք իրականացնել ոչ հեռավոր ապագայում: Մասնակիցները հատկապես շեշտեցին, որ ճիշտ կլինի, եթե ժամ առաջ իրենց հետ միասին իրականացվի այն բանավոր պատմության ծրագիրը, որ Դերսիմում իրագործելու ենք պատմաբան Թաներ Աքչամի հետ մեկտեղ: Մասնակիցները միությանն իրենց ներդրման վերաբերյալ ինքնաքննադատություն անելուց հետո ասացին, թե այսուհետ հանդես կգան ամեն տեսակի աջակցությամբ և համամիտ եղան միությանն անդամագրության աշխատանքներին կարևորություն տալու հարցում:

Այդպիսով, այն, որ մի մանուկ էր առաջին անգամ ոտք դրել եկեղեցի, ուրախություն պարգևեց եկեղեցու առաջնորդությանը: Երբ քահանան նախաճաշից առաջ աղոթք էր անում, այն փաստը, որ մեզ հետ էին նաև դերսիմահայերը, ծափահարություններով ողջունվեց եկեղեցի եկած մյուս մասնակիցների կողմից:

Հավաքույթի ավարտին բոլորը համամիտ եղան նման միջոցառումներն ավելի հաճախ կազմակերպելու անհրաժեշտության հարցում:

Ես, որպես միության նախագահ, դերսիմահայության մասին մասնակիցներին տեղեկություններ հաղորդեցի Հովսեփ Հայրենիի` Բելգիայում կազմած և ուղարկած Դերսիմի հայերի վերաբերյալ զեկուցումից, և հավաքույթն ավարտեցինք` ընդգծելով մարդկանց` ծագմանը վերադառնալու կարևորությունը:

Akunq.net