Էրդողան. Իսրայելի հարվածն Իրանին ձեռնու է Թուրքիային

Wikileaks-ի կողմից հրապարակված շուրջ 5 մլն գաղտնի էլեկտրոնային նամակների մեջ «լույս է սփռվում» նաև ԱՄՆ, Իսրայել և Թուրքիայի հարաբերություների վրա:

Կայքը հրապարակել է «Խիստ գաղտնի» նշումով մի նամակ, որտեղ Stratfor ռազմավարական հետազոտությունների ենտրոնի ղեկավար Ջորջ Ֆելդմանը ներկայացնում է Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանի և ԱՄՆ նախկին պետքարտուղար Հենրի Կիսինջերի հանդիպման մանրամասները: Էրդողանը հանդիպման ժամանակ ասել է, որ մի պահից սկսած Թուրքիան պետք է «այրի կամուրջներն Իսրայելի հետ», որպեսզի կարողանա դառնալ իսլամական աշխարհի առաջնորդ: Նամակը հղվել է 2011-ի փետրվարի սկզբին:

Էրդողանը նաև տեսակետ է հայտնել, որ Իսրայելի հարվածն Իրանին ձեռնտու է Թուրքիային, քանի որ այդ պարագայում Թուրքիան դառնում է տարածաշրջանի միակ ազդեցիկ երկիրը:

 Ջորջ Ֆելդմանն իր նամակում ներկայացրել է նաև Հենրի Կիսինջերի տեսակետն այս հարցում` նշելով, որ Իրանին Իսրայելի հարվածից հետո Թուրքիան իր հարաբերությունները կխզի նաև ԱՄՆ-ի հետ:

Հավելենք, որ Wikileaks-ը նոր բացահայտում չի կատարել, և Թուրքիայի նկրտումներն իսլամական աշխարհում և Մերձավոր Արևելքում բացահայտ են: Սակայն այս պարագայում հարց է առաջանում, թե որքանով է արդարացված Թուրքիայի անդամությունը ՆԱՏՕ-ին, և որքանով է ճիշտ այն հանգամանքը, որ Եվրամիության անդամ դառնալ ցանկացող երկիրը փորձում է նաև առաջնորդի կերպարով հանդես գալ իսլամական աշխարհում:

Գուցե Գերմանիան և Ֆրանսիան, հենց այս հանգամանքը հաշվի առնելով, դեմ են Թուրքիայի` Եվրամիության անդամ դառնալու հեռանկարին և պնդում են, որ Թուրքիան ավելի օգտակար կլինի Եվրոպային համար, եթե մնա Եվրամիության ազդեցության շրջանակներում, սակայն չլինի միության անդամ:

Պետք է փաստել, որ այսօր Թուրքիայի ճակատագիրը որոշում է նաև Իրանը: Թուրքիան ցամաքային ելք չունի դեպի Իսրայելը և Մերձավոր Արևելքի սուննի երկրները: Այդ ճանապարհին առկա են Սիրիան, Լիբանանը և Իրաքը, որոնք մինչ օրս գտնվում են Իրանի ազդեցության տակ: Թուրքիան, պլանավորելով այս ռազմավարությունը, հաշվի չի առել Ռուսաստանի դիրքորոշումը, թեև փորձում է այդ երկրի հետ լավ հարաբերություններ պահպանելու շնորհիվ վստահություն ձեռք բերել:

Պատմությունը ցույց է տալիս, որ Ռուոսաստանը երբեք թույլ չի տա Թուրքիայի գերիշխանությունը Մերձավոր Արևելքում և իր հարվային սահմանների հարևանությամբ:

armweeklynews.am