ԹԱՄԺ-ն ուսումնասիրել է «Լեզվի օրենքները»

Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի (ԹԱՄԺ) Ուսումնասիրությունների կենտրոնը, քննելով աշխարհի տարբեր երկրների և Թուրքիայի Հանրապետության նախկին սահմանադրությունները, ուսումնասիրել է «Լեզվի օրենքները»:

Ըստ «Անադոլու» լրատվական գործակալության տեղեկատվության` «Փոքրամասնությունների լեզվի օրենքները ԵՄ-ի երկրների, ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի Հանրապետության սահմանադրություններում» վերնագրով սույն ուսումնասիրության մեջ ընդգծվել է, որ պետություններն այս կամ այն կերպ ընդունել են լեզվի օրենքների կարևորությունը` փոքրամասնությունների` իրենց ընձեռնված իրավունքներից օգտվելու առումով: Ուսումնասիրության մեջ նշվել է. «Եթե պետությունների համար կարևոր է ընդհանուր լեզուն, ապա իրենց տարբեր ինքնությունները պահպանել ձգտող փոքրամասնությունների համար էլ կարևոր է սեփական լեզուների պահպանումը` տվյալ խմբի հարատևությունը ապահովելու տեսանկյունից»: Ըստ ուսումնասիրության` տարբեր պետություններ որոշ միջոցներ են ձեռնարկել` իրենց երկրներում օգտագործվող փոքրամասնությունների լեզուները պահպանելու և խրախուսելու ուղղությամբ:

Ուսումնասիրության մեջ շեշտվել է, թե «լեզվի օրենքներն» արտահայտում են անհատի` որևէ լեզու կիրառելու իրավունքը, և հիշեցվել, որ «լեզվի օրենքները» առաջացել են այնպիսի համընդհանուր մարդկային իրավունքների չափանիշներից, ինչպիսիք են խտրականության վրա դրված արգելքը, խոսքի ազատությունը և անձնական կյանքի նկատմամբ հարգանքը:

Ուսումնասիրության համաձայն` «Միջազգային պայմանագրերում լեզվի օրենքների առումով կարգավորումներ են արվել` փոքրամասնությունների լեզուները կրթական, դատական, հասարակական կառավարման, մամուլի ոլորտներում, ինչպես նաև` տնտեսական, սոցիալական և մշակութային կյանքում կիրառելու շուրջ: Այդ շրջանակում խոսք է գնում լեզվի այնպիսի օրենքների մասին, ինչպիսիք են` մասնավոր գործերում, առևտրական հարաբերություններում, վարչական մարմինների առաջ, հասարակական ծառայություններում, մամուլում, դատական մարմինների առջև ու կրթության ոլորտում փոքրամասնությունների լեզուներն օգտագործելը, ինչպես նաև` փոքրամասնությունների` սեփական անուններին և ազգանուններին տեր լինելը:

Ուսումնասիրության մեջ ընդգծվել է, որ 6 երկրների (Ֆինլանդիա, Իռլանդիա, Իսպանիա, Կիպրոս, Մալթա և Սլովենիա) սահմանադրություններում որպես պաշտոնական լեզու են ընդունվել մեկից ավելի լեզուներ:

Ուսումնասիրության մեջ նաև նշվել է. «Այն բոլոր երկրները, որոնք փոքրամասնությունների առնչությամբ կարգավորումներ են արել իրենց սահմանադրություններում, կարգավորումներ են մտցրել նաև լեզվի օրենքների վերաբերյալ: Ուսումնասիրված պետություններից Ավստրիան, Ֆինլանդիան, Լատվիան, Հունգարիան, Լեհաստանը, Ռումինիան և Սլովենիան սահմանադրությունների միջոցով հայտարարել են, որ նպաստելու են իրենց երկրներում ապրող փոքրամասնական խմբերի լեզուների պահպանմանն ու զարգացմանը: Փոքրամասնությունների մշակույթի պահպանումը և զարգացումը սահմանադրորեն երաշխավորվել է Ավստրիայում, Բուլղարիայում, Չեխիայում, Շվեդիայում, Լեհաստանում, Լիտվիայում, Հունգարիայում, Լատվիայում, Սլովակիայում և Սլովենիայում: Առկա է սերտ կապ փոքրամասնության մշակույթի պահպանման ու զարգացման և փոքրամասնություններին լեզվական իրավունքներ շնորհելու միջև»:

20.01.2012

Akunq.net

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Վերջին Յաւելումներ

Հետեւեցէ՛ք մեզի

Օրացոյց

January 2012
M T W T F S S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Արխիւ