Հայ գիտնականների արժեքավոր հոդվածները գերմանական ժողովածուում

2011 թ. հրատարակվել է Հայաստանում Գերմանական համալսարանի և St. Paul ակադեմիայի կողմից կազմված “Raum der Begegnung” («Հանդիպման վայր») վերնագիրը կրող գիտական հոդվածների ժողովածուն: Սույն գիրքը, որը թվով յոթերորդն է “Strukturen der Wirklichkeit” («Իրականության կառուցվածքը») շարքում, արտահայտում է կրթության, գիտության և ուսուցման, բազմամշակութային և բազմակրոն հասարակության լարվածության ոլորտում եղող հեռանկարները:

Այս հատորի` մեզ համար ուշագրավ առանձնահատկությունն այն է, որ գրքում ընդգրկվել են 4 հայ գիտնականների հոդվածներ:

Առաջինը Արմեն Դավթյանի “Von Ursprung des Sumerischen – Ein Vergleich der sumerischen und armenischen Sprache” («Շումերերենի և հայերենի համեմատությունը` որպես ելակետ ընդունելով շումերերենը») վերնագրով հոդվածն է, որում հեղինակն ուշադրություն է հրավիրում այն կապի և ընդհանուր բառերի վրա, որ ունեն շումերերենն ու հայերենը: Վերջին տարիներին սույն հարցի (նաև շումերական գրի) առնչությամբ կատարված բազմաթիվ ուսումնասիրությունների արդյունքները մեզ հանգեցնում են այն եզրակացությանը, թե այն լեզուն, որով հաղորդակցվել են շումերները, եղել է կա’մ հայերենը, կա’մ էլ հայերենին շատ նման մի լեզու: Դավթյանի հոդվածը մեզ, բացի գիտականից, նաև հետաքրքիր և նոր տվյալներ է հաղորդում հայոց պատմության վերաբերյալ:

Երկրորդ հոդվածը ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն, դոկտոր, պրոֆեսոր Ռուբեն Սաֆրաստյանի “Genocidal Programs against the Armenian People” («Հայ ժողովրդի դեմ նախապատրաստված ցեղասպանական ծրագրերը») վերնագրով ուսումնասիրությունն է: Սույն հոդվածում քննվում են Աբդուլ Համիդից և իթթիհադականներից սկսած մինչև քեմալիստներ ձգվող և հայ ժողովրդի ոչնչացման նպատակը հետապնդող կոտորածների և ցեղասպանությունների շղթայի շարունակականությունը և փոխկապակցվածությունը:

Երրորդ և չորրորդ հոդվածների հեղինակն է Մատենադարանի գիտաշխատող Անահիտ Աստոյանը: Նրա հոդվածներից առաջինը կրում է “Die Enteignung der Armenier im Osmanischen Reich (1915-1918)” («Հայերի ունեզրկումը Օսմանյան կայսրությունում (1915-1918)»), իսկ երկրորդը` “Die Enteignung der Armenier nach dem Ende des Ersten Weltkriegs (1918-1923)” («Հայերի ունեզրկումը Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո (1918-1923)») վերնագիրը: Գիտնականը նշյալ երկու հոդվածներում քննում է հայերի աքսորի և կողոպուտի գործընթացը` սկսելով դրա պատճառներից և ընթերցողին ներկայացնում այդ բոլոր գործողությունների մասշտաբները և հետևանքները:

Սոցիալական ուսումնասիրությունների մեթոդների պրոֆեսոր Քրիստիանե Շուրյան-Բրեմեքերին պատկանող “Rituelle Begegnungen im Raum der Familie” («Արարողակարգային հանդիպումները ընտանեկան բնագավառում») վերնագրով հոդվածը ընտանեկան կյանքի արարողակարգային և ռիթմիկ զարգացման մասին մի ուսումնասիրություն է:

Տիրան Լոքմագյոզյան

12.01.2012

Akunq.net