«Արաս» հրատարակչատունը լույս է ընծայել Մարիամ Շահինյանի` Foto Galatasaray ընկերության պատմությունը ներկայացնող գիրքը

Պոլսում գործող «Արաս» հայկական հրատարակչատունը Մարիամ Շահինյանի հեղինակությամբ թուրքերենով և անգլերենով տպագրել է Foto Galatasaray լուսանկարչական ընկերության պատմությունը ներկայացնող մի գիրք: Ի դեպ՝ հենց հեղինակն էլ եղել է սույն ընկերության ղեկավարը: Foto Galatasaray լուսանկարչական ընկերությունը հիմնվել է Թուրքիայի Հանրապետության հռչակման հենց առաջին տարիներին և անխափան գործել մինչև 1985 թվականը: Գրքի կազմող Մարիամ Շահինյանը շուրջ 200 հազար լուսանկարների հեղինակն է, ով իր ողջ մասնագիտական կյանքում անմահացրել է Թուրքիայի կրած ժողովրդագրական և սոցիոլոգիական փոփոխությունները, մասնավորապես` գյուղից դեպի քաղաք արտագաղթի, 1942 թ. Ունեցվածքի հարկի, 1955 թ. սեպտեմբերի 6-7-ի դեպքերի, 1974 թ. Կիպրոսի պատերազմի տարիները:

Գիտնական և արվեստագետ Թայֆուն Սերթթաշի խմբագրությամբ լույս տեսած սույն գրքում տեղ են գտել հազարի չափ լուսանկարներ, որոնք ընտրվել են Foto Galatasaray լուսանկարչական ընկերության արխիվից: Այդ լուսանկարներում կարելի է հանդիպել թե’ կաթոլիկ հոգևորականների, թե’ հայ մայրապետերի, թե’ հույն մանկամարդ աղջիկների և թե’ անգամ Բոլշևիկյան հեղափոխությունից փախած ու Պոլսում ապաստանած ռուսների:

Մարիամ Շահինյանը

Նշենք, որ գրքի կազմող և հեղինակ Մարիամ Շահինյանը 1877 թ. հիմնված առաջին օսմանյան խորհրդարանի հայ պատգամավոր Հակոբ Շահինյան փաշայի թոռն է: 1911 թ. Սեբաստիայում ծնված Մարիամ Շահինյանի կյանքը, ով որպես պատգամավորի թոռ` աշխարհ էր եկել դասակարգային արտոնությամբ, միանգամից փոխվում է 1915 թ.` Հայոց ցեղասպանության ժամանակ, երբ Շահինյան ընտանիքը հարկադրված է լինում գաղթել Պոլիս: Տարրական կրթությունը Պոլսի Բեյօղլու շրջանում գտնվող Եսայան հայկական վարժարանում ստացած Մարիամը փորձում է կրթությունը շարունակել Սենտ Պյուլշեղի ֆրանսիական լիցեյում, սակայն չի կարողանում այն ավարտել` նյութական միջոցների սղության պատճառով, և սկսում օգնել լուսանկարիչ հորը: Վերջինս իր ընտանիքը պահելու համար դեռևս 1933 թ. գործընկեր էր դարձել երկու հարավսլավացիների, ովքեր Բեյօղլուում բացել էին Foto Galatasaray լուսանկարչական ընկերությունը: 1937 թ. Մարիամ Շահինյանը սկսում է միայնակ աշխատացնել վերոհիշյալ ընկերությունը: Ողջ կյանքի ընթացքում այդպես էլ չամուսնացած Մարիամը շուրջ կես դար ղեկավարել է Foto Galatasaray լուսանկարչական ընկերությունը: Նա, թուրքերենից ու հայերենից բացի լավ տիրապետել է նաև ֆրանսերեն և իտալերեն լեզուներին:

Մարիամ Շահինյանը վախճանվել է 1996 թ.:

01.12.2011

Akunq.net