Նեմրութի արձանները տեղափոխվում են թանգարան

Նախարար Գյունայը հայտնեց, որ արձանները վնասվում են, և որ ինքը դրանց պահպանման համար ցանկանում է դրանք ուղղաթիռով իջեցնել լեռից և ցուցադրել թանգարանում:

Թուրքիայի մշակույթի և զբոսաշրջության նախարար Էրթուղրուլ Գյունայը հայտարարել է, թե աշխարհի ութերորդ հրաշալիքը համարվող Նեմրութ լեռան արձանները անընդհատ վնասվում են բնակլիմայական պայմանների պատճառով, և որ ինքը դրանց պահպանման համար ցանկանում է ուղղաթիռով դրանք իջեցնել լեռից և ցուցադրել թանգարանում: Գյունայը շեշտելով, որ իր քունը փախել է այն մտքից, թե արձանները կարող են վնասվել, ասել է. «Եթե հնար ունենայի, վերմակովս կծածկեի դրանք»:

Գյունայը նախարարության իր գրասանյակում պատասխանել է լրագրողների հարցերին: Գյունայը հայտնելով, թե Նեմրութ լեռան վրա գտնվող արձանները դարեր շարունակ վնասվել են, և որ պետք է դրանք պահպանության տակ վերցնել, նշել է. «Դրանց պահպանման առնչությամբ բազմաթիվ առաջարկներ ենք ստացել տարբեր հաստատություններից, այդ թվում նաև` Միջին Արևելքի տեխնիկական համալսարանից (ODTÜ): Սակայն դրանցից և ոչ մեկն ինձ չի բավարարել»:

Գյունայը հաղորդելով, թե վերոնշյալ առաջարկների շարքում եղել է նաև արձանները քիմիական նյութերով պատելու առաջակ, որպեսզի դրանք ավելի դիմակայուն դառնան կլիմայական պայմանների նկատմամբ, հավելել է. «Ասում եմ` բերեք այդ քիմիական նյութերը, պարզվում է` չունեն: Անգամ առաջարկվել է վրանով, ապակիով դրանք ծածկել: Ձմռանը լեռան վրա խստաշունչ քամի է փչում. վրանը չի դիմանա: Քամին կկոտրի նաև ապակիները: Ավելի դիմացկուն լինելու համար պետք է ապակիներն ամրացնել, իսկ դրա համար էլ պետք է գետինը փորել: Դա շատ ավելի անհարմար կլինի: Պատով պահպանելու համար էլ պետք է այնտեղ հիմք փորել, և քանի որ դա ավելի շատ կարող է վնաս պատճառել, այդպես չենք կարող անել»:

Գյունայը հայտնելով, թե կարող է արձանները փաթաթելուց հետո իրենք դրանք տեղափոխեն 800 մ ցածրում գտնվող Քահթայի թանգարաններից մեկը, նշել է. «Ես հակված եմ արձանները ցած տեղափոխելու մտքին: Այդ գաղափարը պաշտպանվեց նաև բազմաթիվ գիտնականների կողմից, որոնց ես վստահում եմ: Արվեստի պատմության մասնագետներն ասում են, թե 2000 տարի շարունակ այնտեղ ոչ մի բան չի եղել, հիմա՞ է լինելու: Այս 10 տարվա ընթացքում իմ դեմքը որոշ փոփոխության է ենթարկվել, ինչպե՞ս կարող է արձաններին բան չլինլ: Նեմրութը տեսել էի 20 տարի առաջ: Եվ նկատում եմ այն վնասները, որոնց ենթարկվել են արձանները 20 տարվա ընթացքում»:

Գյունայը նաև արձանագրել է, թե Նեմրութ լեռան վրա պահպանվելու են արձաների կրնկնօրինակները, և զբոսաշրջիկները լեռը բարձրանալով` կարողանալու են արևածագն ու մայրամուտը դիտել արձանների հետ մեկտեղ:

Գյունայը հայտնելով, որ հատկապես ձմռանը քամին տեղից տեղ է տանում արձանների` գետնի վրա գտնվող փոքրիկ մասերը, որոնք էլ զարնվում են արձաններին և տեղիք տալիս դրանց էլ ավելի վնասվելուն, նշել է. «Օդի ջերմաստիճանը ձմռանը մինուս քառասուն աստիճանի է հասնում: Սառեցում է լինում, որը նույնպես վնասում է արձանները: Ամեն գիշեր քունս փախչում է այն մտքից, թե արձաններին մի բան կպատահի: Եթե հնար ունենայի, իմ վերմակով կծածկեի դրանք»:

Նեմրութ լեռան արձանները

Սույն արձանները կառուցել է տվել Կոմմագենեի թագավոր Անտիոք Առաջինը: 2150 մ բարձրությամբ լեռան արևմտյան կողմում իրար կողքի 8 տաշած քարերի վրա կառուցվել են  8-10 մ բարձրությամբ փառահեղ արձաններ, բարձրաքանդակներ և արձանագրություններ: Արձաններն սկսվում են առյուծի և արծվի քանդակներով և նույն կարգով ավարտվում: Կենդանիների թագավորը համարվող առյուծը խորհրդանշում է երկրային, իսկ աստվածների պատգամախոս արծիվը` երկնային ուժը: Երկու կողմում էլ գտնվում են Անտիոքոս արքայի, Ֆորտունայի, Զևսի, Ապոլլոնի և Հերակլեսի արձանները:

29.08.2011

http://mylife.com.tr

Ակունքի խմբագրության կողմից-Նեմրութ լեռը Հայկական կամ Արևելյան Տավրոսի լեռնաշղթայում է (չշփոթել Վանա լճի արևմուտքում գտնվող Նեմրութ լեռան հետ): Նեմրութ լեռան սրբավայրը հեթանոսական Հայաստանի ամենամեծ ճարտարապետական հուշարձանն է: Սրբավայրը կառուցվել է Կոմմագենեի հայոց թագավոր Անտիոքոս Առաջինի կողմից: Նեմրութ լեռան վրա գտնված հայ հեթանոսական աստվածներից Արամազդի և Անահիտի, ինչպես նաև` Անտիոքոս արքայի արձաններն այժմ կանգուն չեն: