Տեր կանգնենք մեր պատմությանը

Վարչապետ Էրդողանը վերանորոգված Թոփքափը պալատի զենքի ցուցադրության բաժնի բացումն է կատարել: Նա նշելով, թե քանի որ տեր չեն կանգնել Թուրքիային պատկանող բազմաթիվ կոթողներին, օտարները թալանել են դրանք, ասաց. «Տեր կանգնենք մեր պատմությանը»:

Վարչապետ Էրդողանը կնոջ` Էմինե Էրդողանի հետ միասին մասնակցել է վերանորոգված Թոփքափը պալատի զենքի ցուցադրության բաժնի, օսմանյան պալատական խոհանոցի և 4-րդ բակի կառույցների բացման արարողությանը: Բացման արարողությանը ներկա են գտնվել նաև Մշակույթի և զբոսաշրջության նախարար Էրթղողրուլ Գյունայը, Եվրոմիությանն անդամակցելու գծով գլխավոր բանագնաց Էգեմեն Բաղըշը, Ստամբուլի նահանգապետ Հյուսեին Ավնի Մութլուն և բազմաթիվ այլ անձինք:

Բացման արարողությանը ելույթով հանդես եկած Մշակույթի և զբոսաշրջության նախարար Էրթողրուլ Գյունայը, հայտնելով, որ 1920 թ. մինչ օրս որպես զնեքի ցուցադրության սրահ կիրառված այս բաժնի համար 2008 թ. նախագծման աշխատանքներ են կատարել, ասաց. «2009 թ. հուլիսին հանձնարարեցինք այս նախագիծը, որի վրա ամբողջովին մեր խումբն է աշխատել: Փորձեցինք ի հայտ բերել կառույցի պատմական ճարտարապետական առանձնահատկությունները: Սկսած սուլթան Մեհմեդ Ֆաթիհի (Նվաճող) ժամանակաշրջանից՝ մոտ 200 զենք ենք ցուցադրում: Այնպիսի արվեստագետներ, ինչպիսիք են Ջահիթ Բերքայը, Գյոքհան Քըրդարը, Իսքենդեր Փայդաշը, Շեբնեմ Ֆերահը, Սիբել Թյուզյունը, հատուկ երաժշտական ստեղծագործություններ են ստեղծել»:

Իսկ վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նշելով, որ պատմության ավանդը, պապերից նվեր մնացած կոթողները ժամանակի հասցրած բացասական ազդեցությունից ամբողջությամբ մաքրվել են, ասաց. «Այս ավանդներին տեր կանգնելը մեզ համար ամենապատվավոր պարտականություններից մեկն էր: Ուրախ ենք, որ հաջողեցինք: Այս կոթողներն, ըստ էության, հասարակական հիշողության ամենավառ մեկական օրինակ են: Այստեղ զբոոսնելիս անհնար է, որ մարդ իրեն այնպես չզգա, կարծես զբոսնում է իր պատմության մեջ: Պատմական գիտակցության մեջ բնականաբար շատ կարևոր է գրքերի դերը: Սակայն պատմությունը միայն գրքերից չեն սովորում, անհրաժեշտ է դարերի խորքից եկած աննման ժառանգությունը տեղում տեսնել, իր մթնոլորտում ծանոթանալ ու ուսումնասիրել այս ստեղծագործությունները: Անհրաժեշտ է այստեղ շնչել այս օդը: Դա մեզ այլ ուժ կտա, իսկ մեր ապագային` ուրիշ վստահություն: Այս իմաստով Թոփքափը պալատի յուրաքանչյուր անկյունը գանձի նշանակություն ունի: Ստամբուլը գրեթե կենդանի պատմության քաղաք է: Հասարակության համար սրանից ավելի արժեքավոր գանձ չի կարող լինել: Անհրաժեշտ է, որ մենք իմանանք դրա գինը: Այս շրջանակում շատ եմ գնահատում և կարևորում վերանորոգման աշխատանքները: Բաժինը, որով դրսի դռնից մտնում եք Բաբուսելամ, մյուս կողմում մուտքի իմաստ ունի: Որովհետև դա տարբեր բաներ է բերում: Պատմությունը էժանագին չէ: Պատմությունն անգին է: Անհրաժեշտ է, որ դա շատ լավ իմանանք: Սա շատ լավ պետք է հասկանանք»:

Վարչապետ Էրդողանը նշելով, որ անցյալում շատ շահագործումներ են եղել, և արդեն պետք է այս շահագործումներին վերջ դնել, ասաց. «Այս պետությունը, այս երկիրն ու այս ժողովուրդը մի մեծ ազգ են: Մենք մեր այս արժեքները ընդհանրապես չենք կարող էժան գնով վաճառել: Այստեղ մեր պատմությունը տեղում տեսնելը շատ կարևոր է: Մինչև վերջերս մեր երկրի արժեքները պահպանելու համար չկարողացանք հաջող պայքարել: Մեր աշխարհագրական շրջանը մի շրջան է, որն օթևան է հանդիսացել բազմաթիվ քաղաքակրթությունների համար: Ցավոք, ժամանակ առ ժամանակ այս հարստությունը օտարների կողմից թալանվել է: Որոշները Անգլիայում են, որոշներն էլ` Գերմանիայում, աշխարհի տարբեր վայրերում են: Պայքարում ենք, որ դրանք կամաց-կամաց գտնենք ու հայրենիք վերադարձնենք: Եվրոպայի բազմաթիվ երկրներում ցուցադրվում են այս հողերին պատկանող ստեղծագործություններ: Եվ ցուցադրվում են որպես ամենահարգի ստեղծագործություններ: Կարողացանք մի մասը հետ վերադարձնել: Եթե դուք չիմանաք ձեր ձեռքի գանձի արժեքը, ուրիշները կիմանան դրա գինն ու անմիջապես կվերցնեն ձեր ձեռքից: Այս կամ այն ճանապարհով անմիջապես կփախցնեն: Իսկ եթե շատ լավ պահպանեք, կպահպանեք ոչ միայն թալանիչներից, այլև ժամանակի ավերիչ ազդեցությունից: Մեր բազմաթիվ կոթողներ, քանի որ չկարողացանք վերականգնել, հողին հավասարվեցին: Թոփքափը պալատում այս պահին այս խնդիրը կա: Դեռևս այստեղ գործ ունենք անելու: Այս պահեստներում դեռ ինչե~ր կան: Դոլմաբահչե պալատից դեռ ինչե~ր ենք հանելու: Պատմության արժեքը հասկանալը տարբեր է: Բառերով չի լինում: Բազմաթիվ բաներ միայն ապրելով ենք տեսնում»:

Մյուս կողմից՝ Ստամբուլի Նահանգային հատուկ վարչության` խնամքի, վերանորոգման աշխատանքներն ուժեղացնելու և վերանորոգված Թոփքափը պալատի զենքի բաժանմունքի վերանորոգման աշխատանքների ընթացքում, երբ քանդել են 20 սմ բետոնե հատակը, տարիներ ի վեր փակված 4 կափարիչ են գտել: Երբ կափարիչները բարձրացրել են, պարզ է դարձել, որ շենքի տեղում նախկինում բյուզանդական բազիլիկայի ոճով 3 քարադագաղ և մկրտության ավազան է եղել: Բացի այդ՝ հայտնաբերել են նաև 20 մ խորությամբ ջրհոր, որի վրա սիմվոլներ են եղել: Պողպատե կոնստրուկցիաները ապակեպատելով և լուսավորելով` այս բաժինները բացել են այցելուների համար:

Զինանոցում, որտեղ կան նաև անիմացիաներ, 15 մ բարձրություն ունեցող երկու վարագույրի վրա երկու տարբեր մանրանկարներ կան, որոնցում պատկերված են օսմանյան բանակի բազմաթիվ կերպարներ, Դրանք ցուցասրահին է տվել Վիեննայի բալետի պետական թատրոնը: Ցուցադրվում է 10 մետրանոց քարտեզ, որտեղ պատկերված են Եվրոպան և Միջերկրական ծովը: Քարտեզը վերցված է Փիրի Ռեյսի «Քիթաբ-ը Բահրիյեսի» գրքից:

http://www.stargazete.com/politika/-tarihimize-sahip-cikalim–haber-378076.htm