ԱՐԿՆԻ

ԱՐԿՆԻ, Արղնի, Արղանահին. բերդաքաղաք Հայոց Ծոփք նահանգի Պաղնատուն գավառում, Պաղին գետի աջափնյակում բարձրացող դժվարամատույց լեռան երկճյուղ գագաթին: 1051թ. Հաբելի որդի Հարպիկ իշխանը, Դավիթ, Լևոն և Կոնստանդին եղբայրների հետ, Արկնի բերդում (Ամուրն Արղնոյ) հաջողությամբ դիմադրել է բյուզանդական զորքին: 1062թ. Արկնին գրավել և զգալիորեն ավերել են սելջուկյան թուրքերը: 1555թվականից անցել է օսմանյան Թուրքիային, հետագայում մտցվել է Դիարբեքիրի նահանգի մեջ:

XXդ-ի սկզբին ուներ մոտ 3 հազար բնակչություն: Զբաղվում էին երկրագործությամբ, անասնապահությամբ, արհեստներով, առևտրով: Ունեին եկեղեցի (Ս.Սարգիս): Արկնիից վեր՝ անմատչելի ժայռի վրա, պահպանված էր Բարձրահայաց Ս.Աստվածածին կամարակապ, գմբեթավոր վանքը (կառուցված 1433թ.):

Արկնիի հայերի մեծ մասը զոհվել է 1915թ. Մեծ Եղեռնի ժամանակ: Փրկվածները գաղթել են տարբեր երկրներ: Բերդի ավերակները այժմ թուրքերն անվանում են Էրղանի:

Հայկական համառոտ հանրագիտարան, Հատոր 1, Երևան, 1990: