ՍԱՏԱՂ

ՍԱՏԱՂ, Սատալա, Սադալա. քաղաք և գավառ Փոքր Հայքում` Գայլ գետի վերին հոսանքի շրջանում: Ըստ Կլավդիոս Պտղոմեոսի` մտել է Օրբալիսենե ստրատեգիայի կամ զորավարության կազմում: Որոշ ուսումնասիրողներ Սատաղը նույնացնում են Պլինիոս Ավագի հիշատակած Կեսարիա քաղաքի հետ: Մ.թ.ա. IIդ. վերջին Փոքր Հայքի հետ միացվել է Պոնտական թագավորությանը, որի անկումից (մ.թ.ա. 66թ.) հետո` Հոմեական կայսրությանը:

Պարթևա-հռոմեական մրցակցության շրջանում խիստ աճել է Սատաղի ռամավարական նշանակությունը (դարձել է Հռոմեական կայսրության արևելյան յոթ լեգեոններից մեկի բանակատեղին): Եղել է առևտրային հանգուցակետ Մեծ Հայքի և սևծովյան Ամիսոս, Սինոպ, Տրապիզոն քաղաքների միջև:

Վկայություն կա, որ վաղ միջնադարում Սատաղը եղել է Փոքր Հայքի եպիսկոպոսական թեմական կենտրոններից, որի եպիսկոպոս Եվթիոսը մասնակցել է Նիկիայի տիեզերական ժողովին (325թ.): Արաբա-բյուզանդական կռիվների ժամանակաշրջանում Սատաղը աստիճանաբար անշքացել է և վերածվել փոքրիկ բնակավայրի: Սատաղը վերջին անգամ հիշատակվում է 1453թ.:

XXդ. սկզբին փոքր գյուղ էր Տրապիզոնի նահանգի Քելքիթ (Գայլգետ) գավառակի կազմում:

Սատաղի մոտակայքից է գտնվել Անահիտ աստվածուհու պղնձաձույլ արձանի գլուխը (պահվում է Լոնդոնի Բրիտանական թանգարանում):

Հայկական համառոտ հանրագիտարան, Հատոր 4, Երևան, 2003: