Աթենքում «Երեք ցեղասպանություն, մի ռազմավարություն» խորագրով խորհրդաժողով

Հունաստանում տեղի ունեցած խորհրդաժողովին մասնակցած դոցենտ, դոկտոր Մուրադ Հաթիփօղլուն այս թեմայով մեզ տեղեկություններ է տվել, ինչի համար էլ նրան  շնորհակալություն եմ հայտնում:

Եթե հակիրճ շարադրեմ, այն ինչ ասել է, կլինի հետևյալը.

Առաջին` 2010 թ. սեպտեմբերի 17-19-ը Աթենքում կազմակերպվել է միջազգային խորհրդաժողով:

Երկրորդ` խորհրդաժողովի հայտնի դերակատարներից էին պոնտոսցի Թուրքիայի և Հունաստանի հունական կազմակերպությունների ակտիվ ներկայացուցիչներ, Հունաստանում և Եվրոպայում գործունեություն ծավալող հայկական կազմակերպությունների ականավոր ներկայացուցիչներ, բացի այդ՝ Հունաստանում և այլ երկրներում տարբեր ասորական կազմակերպությունների ազդեցիկ ներկայացուցիչներ:

Երրորդ` մասնակիցների շարքում էին Երուսաղեմից «Հոլոքոստի և ցեղասպանության ինստիտուտի գործադիր տնօրեն» Իսրայել Չարնին, «Եվրոպայի հայկական ֆեդերացիայի նախագահ» Հիլդա Չոբոյանը, «www.koxuz.org» հայտնի հրատարակիչ-գրող Ռագըփ Զարաքոլուն, Սաիդ Չեթինօղլուն, ովքեր, թուրքիացի լինելով հանդերձ, կարևորություն չեն տալիս իրենց ծագմանը, ասորի հետազոտող-գրող Աշուր Գիվարնիսը և այլք:

Չորրորդ` 2010 թ. մարտին վերոհիշյալ այս երեք ցեղասպանության թեման առաջին անգամ գործի է դրվել Շվեդիայի խորհրդարանի կողմից: Աթենքում հարմար գտան գործի անցնել, որպեսզի այս երեք ցեղասպանության թեման միջազգային մակարդակով^* ճանաչվի:

Ի՞նչ է վերոհիշյալ երեք ցեղասպանությունը` հայոց, Պոնտոսի և ասորիների ցեղասպանություն:

Խրոհրդաժողովի թեմա

«Թուրքերը պատմության ընթացքում և հատկապես սկսած 19-րդ դարից մինչև 20-րդ դարի առաջին քառորդը` մինչև թուրքական ազատագրական պատերազմի վերջին շրջանը, Անատոլիայի հայերի, հույների, ասորիների և բոլոր քրիստոնյաների նկատմամբ ցեղասպանություն իրագործեցին:

Ելույթ ունեցողները լուսաբանեցին, որ վերոհիշյալ երեք ցեղասպանությունները եղել են կրոնական և էթնիկ մակարդակներում: Թուրքերը, ցեղասպանելով հայերին, հույներին ու ասորիներին, գործել են հետևյալ տրամաբանությամբ` «երեք ցեղասպանություն, մի ռազմավարություն»:

Ցեղասպան գործընթացի վերջին գլխավոր դերակատարը եղել է Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթուրքը:

Թուրքիայի Մարդու իրավունքների կազմակերպության ակտիվիստ Սաիդ Չեթինօղլուն ասել է, որ անհրաժեշտ է «ճանաչել Պոնտոսի ցեղասպանությունը»: Այդ գիտաժողովի Թուրքիայի և Հունաստանի հույն մասնակիցները հետևյալ կերպ պարզաբանեցին` «չորս ցեղասպանություն` Պոնտոս-Փոքր Ասիա-Թրակիա-Իոնյա»:

Մասնակիցները համատեղ եկան այն եզրահանգման, որ «մեր օրերում Թուրքիան պետք է նախ և առաջ հապճեպ ազատվի քեմալական գաղափարախոսությունից»:

Լավ, իսկ որտե՞ղ տեղի ունեցավ այս խորհրդաժողովը:

«Նախկին խորհրդարանի շենքում, այսինքն` Հունաստանի կառավարության հսկողության տակ գտնվող «Ազգային պատմության թանգարանի» կարգավիճակ ունեցող պաշտոնական շենքում կազմակերպվել է խորհրդաժողով, որը հակաթուրքական է, նույնիսկ Թուրքիայի թշնամին է»:

Դոցենտ, դոկտոր Մուրադ Հաթիփօղլուն իր զրույցն այսպես ամփոփեց. «Սակայն նույն շրջանակներում, երբ պարզաբանվում է Անկարայի ղեկավարության վերաբերմունքը, ըստ որի կարծես ոչինչ էլ չի եղել, երբ հայտնում են, որ նոր պատրաստվող «Ազգային անվտանգության մասին քաղաքական փաստաթղթից» Հունաստանին հանելու են, և այս պետության հսկողության տակ գտնվող Էգեյան ծովային սահմանը 12 մղոնի հասցնելուց հետո այլևս «վտանգի և պատերազմի պատճառ» չի լինելու, երբ թույլ է տրվում Տրապիզոնում գտնվող տարբեր պաշտամունքային արարողությունների համար արգելված ավերակներից միայն Սյումելայի վանքում ծիսական արարողություն կատարել, բացի այդ՝ Հունական ուղղափառ պատրիարքարանի ապագան երաշխավորող օտարահպատակ քահանաններին տալիս են Թուրքիայի Հանրապետության քաղաքացու իրավունք, անհրաժեշտ է չզարմանալ վերոհիշյալ՝ ընդդեմ Թուրքիայի և հակաթուրքական գործունեություններից»:

Եթե հակիրճ ներկայացնենք, ապա Արդարություն և զարգացում կուսակցության առաջ քաշած լավ հարաբերություններ հաստատելու տեսլականը կյանքի է կոչվում Հունաստանի աջակցությամբ պաշտոնական մակարդակով հակաթուրքական գործունեությամբ:

Վերոնշյալ խորհրդաժողովի ամենակարևոր արդյունքը նպատակ է հետապնդում «ենթադրյալ երեք ցեղասպանության» հարցում միջազգային ճանաչման հասնել:

* Վերոհիշյալ խորհրդաժողովի մասին ավելի մանրամասն կարող եք տեղեկանալ http://www.turksam.org/tr/a2224.html

«Հայթերթ»

5.11.2010 
Նեվալ Քավջար /nevalkavcar@yahoo.com/ 

http://www.hyetert.com/haber3.asp?Id=36725&DilId=1