Ըստ նախարար Աթալայի` հիվանդ հայ պատրիարքի փոխարեն կարող է ընտրվել ոչ թե նոր պատրիարք, այլ միայն` փոխանորդ-պատրիարք

Թուրքիայի Ներքին գործերի նախարար Բեշիր Աթալայը, ի պատասխան Ստամբուլից ընտրված Խաղաղություն և ժողովրդավարություն կուսակցության պատգամավոր Ուֆուք Ուրասի այն հարցապնդմանը, թե առողջության խնդիրների պատճառով իր պաշտոնական պարտականություններն իրականացնել չկարողացող Պոլսո հայոց պատրիարքի փոխարեն կարելի՞ է արդյոք նոր պատրիարք ընտրել, տվել է հետևյալ պատասխանը. «Քանի դեռ ներկայիս պատրիարքը ողջ է, այդ պաշտոնում կլինի պատրիարքի գլխավոր փոխանորդը, իսկ եթե պատրիարքը վախճանվի, պատրիարքի ընտրության ընթացակարգի համաձայն, կկատարվի նոր պատրիարքի ընտրություն»:

Ստամբուլից ընտրված Խաղաղություն և ժողովրդավարություն կուսակցության պատգամավոր Ուֆուք Ուրասը հարցրեց, թե ինչու չեն պատասխանում 84-րդ պատրիարք Մեսրոպ Երկրորդի ծանր հիվանդության պատճառով Թուրքիայի հայոց պատրիարքի ընտրությունը նախաձեռնող հանձնաժողովի` պատրիարք ընտրելու դիմումին: Ուրասը հետևյալն հարցն էր ուղղել Ներքին գործերի նախարար Բեշիր Աթալային. «Ինչո՞ւ են հրաժարվում Հայոց պատրիարքի ընտրության ընթացակարգից, որը կիրառվել է բազմիցս: Արդյոք երկրի շահերի՞ց է բխում, որ Թուրքիայի հայերն առանց պատրիարք մնան»:

Դիմումների մեջ հակասություն կա

Ներքին գործերի նախարար Բեշիր Աթալայը հարցապնդմանը տված պատասխանում արձանագրեց, թե հաղորդվել է, որ 2009 թ. դեկտեմբերի 3-ին Հայոց պատրիարքարանը դիմել է Ստամբուլի նահանգապետարան, և որ Հոգևոր խորհուրդը մինչև մահ որպես պատրիարք է ճանաչելու ընտրությունների միջոցով այդ պաշտոնն ստանձնած պատրիարք Մեսրոպ Երկրորդին, որին Նախարարների խորհրդի որոշմամբ` շնորհվել է նաև պաշտամունքի վայրերից դուրս և կրոնական արարողություններից բացի այլ ժամանակ ևս հոգևորականի հագուստ կրելու իրավունք: Նախարար Աթալայը արձանագրելով, որ իրեն ուղղված դիմումում հաղորդվել է նաև, թե Հայոց պատրիարքը առողջական խնդիրների պատճառով, արդեն երկար ժամանակ է, ինչ չի կարողանում կատարել իր պաշտոնական պարտականությունները, և հայկական համայնքի ու Պոլսո հայոց պատրիարքարանի գործերի կարգավորման համար պահանջվում է անել «Թուրքիայի հայոց համապատրիարքի» ընտրություն, և որ կազմվել է «Թուրքիայի հայոց համապատրիարքի ընտրության նախաձեռնող խորհուրդ», հանդես եկավ նաև հետևյալ տեղեկություններով. «Այս պահանջի արժևորման գործընթացում Համապատրիարքի ընտրության նախաձեռնող խորհուրդը 2010 թ. հունվարի 14-ով թվակիր խնդրագրով հայտնեց նոր պատրիարք ընտրելու անհրաժեշտության մասին և հանդես եկավ 2010 թ. մայիսի 12-ին ընտրություններ կազմակերպելու դիմումով: Հայոց պատրիարքարանի կողմից կազմված Համապատրիարքի ընտրության նախաձեռնող խորհուրդը հանդես է եկել ոչ թե համապատրիարք, այլ մի նոր պատրիարք ընտրելու դիմումով, որն ուղղված է եղել Ստամբուլի նահանգապետարանին, և հակասություն է առաջացել Պատրիարքարանի ու Նախաձեռնող խորհրդի դիմումի միջև: Վերոհիշյալ խորհրդի` իրեն տրված պարտականությունների սխալ ընկալման հետևանքով ի հայտ եկած հակասության պատճառով էլ Ստամբուլի նահանգապետարանը չի կարողացել պատասխան տալ 2010 թ. հունվարի 14-ի դիմումին»:

Կարող է ընտրվել պատրիարքի գլխավոր փոխանորդ

Նախարար Աթալայը շեշտելով, թե պարզվել է, որ Հայոց պատրիարքարանի պատմության մեջ եղել է «Պատրիարքի գլխավոր տեղապահի» կիրառման նախադեպ, ասաց նաև, թե Ստամբուլի նահանգապետարանը 2010 թ. հունիսի 29-ով թվակիր գրությամբ Հայոց պատրիարքարանին հաղորդել է, որ կարելի է անել «Պատրիարքի գլխավոր փոխանորդի» ընտրություն: Աթալայը նշեց նաև հետևյալը. «Պատրիարքի գլխավոր փոխանորդի հաստատությունը նորություն չէ Պատրիարքարանի ներքին կիրառման մեջ և ունեցել է նախադեպ: Այն դեպքերում, երբ պատրիարքը չի եղել իր պաշտոնում, պատրիարքարանը ներկայացնելու համար այդ պաշտոնից բխող պարտականություններն է իրականացրել «պատրիարքի գլխավոր տեղապահը»: Արդեն կիրառված այս մեթոդը որպես տարբերակ է առաջարկվել Ստամբուլի նահանգապետարանի կողմից, որպեսզի Պատրիարքարանը կարողանա անթերի կատարել համայնքի կրոնական և բարեգործական գործերը: Հայոց պատրիաքարանը չի հրաժարվել ընտրության իր ընթացակարգից: Պատրիարքի գլխավոր փոխանորդի պաշտոնավարումը ժամանակավոր կիրառում է, որին դիմել են` ստիպողական պատճառներից ելնելով: Քանի դեռ ներկայիս պատրիարքը ողջ է, այդ պաշտոնում կլինի պատրիարքի գլխավոր փոխանորդը, իսկ եթե պատրիարքը վախճանվի, պատրիարքի ընտրության ընթացակարգի համաձայն, կկատարվի նոր պատրիարքի ընտրություն»:

haberx.com

03.11.2010