Սուրբ Խաչը Դիարբեքիրում

Սեպտեմբեր ամսվա երկրորդ կիրակի օրը նշվող Սուրբ Խաչի տոնը ավետում է աշնան գալուստը: Միևնույն ժամանակ Սուրբ Խաչը հուշում է ամբողջ ամառ բավական լավ տրամադրությամբ կտուրին պառկելու հաճույքի ավարտը: Պառկելիս ժաման առ ժամանակ Ձեր վրա թափվող անձրևի հատիկներն ազդարարում են այս հաճույքի ավարտը: Այս իրավիճակին համապատասխան գեղեցիկ խոսք կար` «Խաչ, կտուրեն ցած»:

Սուրբ Խաչի շաբաթը մոտենալուն պես բոլորը համակվում են հաճելի խանդավառությամբ, որովհետև յուրաքանչյուր Սուրբ Խաչի տոնին այցելում են Դիարբեքիրի մոտակայքում գտնվող Սուրբ Խաչ եկեղեցի, որից միայն մի պատն է կանգուն մնացել: Կարկանդակներ են թխում և զամբյուղներ պատրաստում: Իմ սիրելի տատիկը ջանում էր, որ ոչինչ թերի չլինի.  ամեն ինչ մեծ ջանասիրությամբ էր արվում: Տան բոլոր բնակիչները ճանապարհորդության անհանգստության էին մատնվում, մենք` երեխաներս էլ ոգևորությամբ սպասում էինք, թե երբ ենք պահ առաջ միկրոավտոբուս նստելու ու գնալու:  Այցելում էին Դիարբեքիրին մոտ գտնվող (չեմ կարող ենթադրել, թե քանի կիլոմետր է, այն ժամանակ երկար ճանապարհ էր թվում) Սաթը գյուղը: Գյուղի` միայն մի պատը կանգուն մնացած Սուրբ Խաչ եկեղեցու պատերին մոմ էին վառում և աղոթում:

Շաբաթ երեկոյան գյուղացիների պատրաստած բոլորովին մաքուր անկողինների վրա պառկումն էին. մարդիկ հավատով, սիրով, հանգստությամբ ու երջանիկ գիշեր էին անցկացնում: Կար նաև գյուղի աղա Էմին Քարաքաշի տունը: Էմին Քարաքաշ աղան, ում բոլորը հարգում և սիրում էին, շատ հյուրասեր մարդ էր, մինչև վերջ նրա դուռը բաց էր բոլորի առջև: Ինչքան որ տանը տեղավորում էին, բոլորին հյուրընկալում էր: Մենք  հիմնականում հյուրընկալվում էինք նրա տանը:

Կիրակի առավոտյան կանուխ արթնանում և գնում էին մերձակա անտառապատ հրապարակ: Մի լիճ կար, որի մեջ առվակ էր հոսում, և հավատում էին, որ լճի ջուրը բուժիչ է: Լճի շրջակայքում գտնվող ծառի արմատներից (մենք` երեխաներս, ծառը խաչի էինք նմանեցնում) ջրեր էին հոսում դեպի լիճ: Լճում գույնզգույն փոքրիկ ձկներ էին լողում: Առավոտ շուտ այդ ջուրը մտնելն առողջարար էր համարվում: Նույնիսկ աչքի հիվանդություն ունեցողներն էլ էին այդ ջրով լվացվում: Ահա այսպիսի հավատքով յուրաքանչյուն առավոտ շուտ գործի էր անցնում:

Ավելի ուշ տեղավորվում էին ծառերի տակ և հաճույքով ուտում իրենց տներից բերած ուտելիքները: Կեսօրին ամեն կողմից տարածվում էր խորովածի բույրը, երեխաներն իրենց խաղերով շատ հաճելի ժամանակ էին անցկացնում: Այնտեղ միչ հագենալն ուտում էին յուրահատուկ և գեղեցիկ մորենու մրգից, երեկոյան կողմ սկսում էին վերադառնալու պատրատություններ տեսնել: Բոլորը հավքվելով տեղավորվում էին միկրոավտոբուսի մեջ:  Հաճելի հոգնածությունը երեկոյան մթության հետ միասին իջնում էր մեզ վրա: Մեկ տարի հետո կրկին հանդիպելու ակնկալիքով հրաժետ տալով գյուղացիներին` ճանապարհ էին ընկնում: Այսպսես վերջանում էր գեղեցիկ ուխտագնացությունը:

Պերճուհի Յամաջյան Քյուփչյու 

ID:710
12.9.2010

http://www.hyetert.com/yazi3.asp?s=2&Id=710&DilId=1