Այս գործում որևէ հակասություն չկա՞: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Գերմանիայում նացիստների արածների համար ոչ ոք պետությունից հաշիվ չի պահանջում: Իսկ մեզ մոտ հիպոթեքներ կան հասարակական կարծիքի ձևավորման դեմ: Վախենում են ազատ քննարկել պատմությունը: Գերմանիան իր անցյալի հետ որոշ չափով առերեսվեց, ջանաց առերեսվել: Այդ իսկ պատճառով Գերմանիան դրսից ինչպես որ երևում է, այնպես էլ երևում է դրսից: Իսկ մեր հարաբերությունները «դրսի» հետ շարունակ լի են խնդիրներով: Ինչու՞: Որովհետև մի պետության, որը ձգտում է հարգված լինել և քայլեր է ձեռնարկում այդ ուղղությամբ, ոչ ոք չի դատապարտի, չի կարող դատապարտել: Այսինքն` «նրա գլխին կգա հենց այն, ինչից որ վախենում է»: Հետևաբար` երկերեսանիություն չկա՞ մեզ մոտ անցյալի հետ առերեսվելուց խոսափողների` «իսկ եթե մեզանից բացատրություն պահանջեն» ասածներում, ոմանց «հայրենադավության» մեջ մեղադրանքներում:
Լավ, ինչու՞ երբ ունեցվածքի հարկը օրակարգ է բարձրացվում, որոշ շրջանակներ անմիջապես անհանգստանում, վախենում են և անիմաստ պնդումներ ու մեղադրանքներ են անում: Արդյոք գիտե՞ք սրա իրական պատճառը:
Որովհետև ունեցվածքի հարկը անցյալում սխալ արված ինչ-որ քայլ և այլն չէ, ինչպես դա ասում են ոմանք: Ունեցվածքի հարկը այսօր էլ շարունակում է իր ողջ թափով կիրառվել: Մի կո’ղմ թողեք անցյալը. 1980-ականներից հետո վարչական և իրավական խտրական գործողությունների արդյունքում բազմաթիվ «փոքրամասնությունների» ներկայացուցիչների ունեցվածք բռնագրավվեց: Ձեռնարկատիրության ազատությունները հետզհետե խոչընդոտվեցին մեր պատմության ոչ վաղ անցյալում: Հասարակության մեջ հեղինակություն վայելող անձինք դիմեցին անօրինական «ընտրական» գործողությունների այնպիսի պետական կառույցներում, ինչպիսիք են Հարկային գրասենյակը, զինվորականությունը, Գնման կայքագրերի գրասենյակը և անվտանգության մարմինները: Թուրքիայում հետզհետե ավելացան այն անօրինական խտրականությունները, որոնք կային հասարակության հեղինակավոր շրջանակների ու հասարակական հատվածների միջև:
Այս պատճառով Ունեցվածքի հարկը երբեք չի եղել մի անօրինական գործողություն կամ «սխալ կիրառում», որը կատարվել էր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պայմաններում: Դա ասողները մոլորեցնում են մեզ: Բոլոր քաղաքակիրթ պետությունները ջանում են գոնե անկողմնակալ նայել իրենց մոտ անցյալին: Հենց սրա շնորհիվ երկրները դարձան «իրավական պետություններ»: Իսկ Թուրքիայում այս քաղաքակրթական պայքարը դեռևս չի իրականացվել: Թուրքիան սրա համար տառապել է և իրադարձությունների այս զարգացմամբ դեռ շարունակելու է տառապել բոլոր անօրինական խնդիրների պատճառով, ինչպես նաև` այն շատ ավելի մեծ հարցերի, որոնք հավանաբար տեղի կունենան ապագայում:
Քանի դեռ մենք սրա հետ հաշվի չենք նստել, և քանի դեռ լռում են մտավորականները, արվեստագետներն ու քաղաքական գործիչները, պետությունը չի կարողանալու կատարել իր այնպիսի հիմնական պարտավորությունը, որպիսին է հարկատու և ծառայելու պարտավոր քաղաքացիների քաղաքացիական իրավունքների պաշտպանությունը: Երբեք որևէ իրավունք չի ունենալու և պետություն չի լինելու: Այդ իսկ պատճառով այս իրավիճակի համար միայն այս անպատվությանը աջակցողները չէ, որ պատասխանատու են, այլ նաև մեզ նմանները, որոնք իրենց հանգիստ են զգում, քանի որ իրենց անձնագրերում նշված է մահմեդական, խտրականության դեմ ձայն չեն հանում, փախչում են առերեսվելուց, այսինքն` աչք են փակում քաղաքացիական իրավունքների ոտնահարման վրա կամ էլ նրանց պահանջները սահմանափակ են համարում` իրենցինների հետ համեմատ:
Սրանից բոլորը վնաս են կրելու, հատկապես մեզ նման լռողները, քանի դեռ ձայն չեն հանում: Որովհետև չեն կարող վատությանը տիրանալ: Յուրաքանչյուր վատություն վերջում վերադառնում է տիրոջը:
Leave a Reply