Ոչ միայն փոքրամասնության, այլ նաև մարդու իրավունքներն են

1936 թ.  հայտարարագրի մասին  հասարակության տեղեկատու խումբ

 Հենվելով 1974 թ. վճռաբեկ դատարանի իրավական խորհրդի կայացրած որոշման վրա` գանձարանը շարունակում է բռնագրավել 1936 թ. հետո փոքրամասնությունների վաքըֆների ձեռք բերած անշարժ գույքը: Այս անօրեն վիճակը մեր երկրի համար, որը գտնվում է Եվրոինտեգրման գործընթացի մեջ, ոչ միայն փոքրամասնությունների իրավունքների, այլև ընդհանուր առմամբ մարդու իրավունքների խնդիր է: Փոքրամասնությունների վաքըֆները իրենց անշարժ գույքից ստացած եկամուտներով իրենց դպրոցներում, հիվադանոցներում և ծերանոցներում շարունակական ծառայություններ են ապահովում: Վաքըֆների եկամուտների նվազմամբ սկսել են կաղել նաև այս ծառայությունները, անխուսափելի էր նաև բազմաթիվ դպրոցների փակվելը: Այնպես որ` անհնար է թվում, թե ապագայում այս կազմակերպությունները կշարունակեն իրենց գոյությունը: Փոքրամասնություններին զրկել են ոչ միայն «անշարժ գույքի իրավունքից», այլև «կրթության», «առողջապահական և սոցիալական ծառայություններից օգտվել կարողանալու իրավունքից»: Թուրքիայի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող և քաղաքացիության հետ կապված բոլոր պարտականություններն իրականացնող փոքրամասնությունները միայն   հայ, հույն և հրեա լինելու պատճառով չեն կարող օգտվել մեր սահմանադրության` հավասարության վերաբերյալ 10-րդ կետից: Այս վիճակը հակասում է նաև Լոզանի հաշտության պայամանագրով ընդունված փոքրամասնությունների իրավունքներին:

 Փոքրամսնությունների վաքըֆներն ինչպե՞ս հասան այս աստիճանի:

 1936թ. հայտարարագիրը բաղկացած է մի ցուցակից, որը ցույց է տալիս այն ունեցվածքը, որ պատկանել է ոչ մուսուլման փոքրամասնությունների համայնքի վաքըֆներին: Մինչև 1974թ. տրվել է վալիի համաձայնագիր և անշարժ գույքի պաշտոնական վկայական. ձեռք բերելով վաքըֆի փաստաթուղթ` բավական նորմալ ճանապարհներով, առանց որևէ խնդրի ունեցվածք են ձեռք բերել: 1974թ. (վաքըֆների մասին նախկին օրենքի ուժի մեջ մտնելուց ուղիղ 38 տարի հետո) վճռաբեկ դատարանի իրավական խորհուրդը որոշում կայացրեց, ըստ որի` համայնքի վաքըֆները չեն կարող անշարժ գույք ձեռք բերել: Ըստ այս անհավատալի որոշման, չնայած օրենքի և պաշտոնական հաղորդագրությունների մեջ նման պահանջ չկա, 1936թ. օրենքի ուժ ստացած հայտարարագրերը ընդունվում էին որպես վաքըֆի հաստատման փաստաթուղթ: Կրկին ըստ որոշման  համաձայն, եթե այս հայտարագրերում ակընհայտ չի մատնանշվել, որ վաքըֆը կարող է շարունակել նոր անշարժ գույք ձեռք բերել, վաքըֆները կրկին չեն կարող անշարժ գույք ձեռք բերել: Ավելին, 1936 թ.  հետո ձեռք բերված անշարժ գույքը անվճար տրվելու է նախկին տերերին կամ նրանց ժառանգներին, եթե նրանք կան, հակառակ դեպքում տրվելու է գանձարանին: Իսկ այստեղ ամենատարօրինակ այն է, որ անհնար է հայտարարագրին նման մի կետ ավելացնել, քանի որ հայտարարագրում  առակա հարցերից և ոչ մեկը նման պատասխանը չի պահանջում: Ցանկանալով, որ այս խնդիրն ամենակարճ ժամանակահատվածում հանգուցալուծվի և փոքրամասնություն հանդիսացող քաղաքացիները ետ ստանան իրենց իրավունքները` դառն ուրախությամբ շնորհավորում ենք «մարդու իրավունքների շաբաթը»:

http://www.minidev.com/kulturler/kulturler_rum_haklar.asp

1936 թվականի հայտարարագրի մասին  հասարակության տեղեկատու խումբ

Մանրամասն տեղեկությունների և կապ հաստատելու համար`

www.1936beyannamesi.com                      info@1936beyannamesi.com