Dortyol

Dortyol, Dördyol, Çork Marzpa, Çork-Marzpan, Çork-Marzpank, Çork-Marzvan, Çork-Marzvank, Törtyol Ümraniye. Kilikya’nın Adana Vilayeti’nde, Sev (kara) dağların eteklerinde, Maraş’ın güneydoğusunda bulunan köy, mezra, kasaba.

XX. yüzyıl başlarında Ermenilerle meskûn olup, yoğun yerleşime sahipti. 1908 yılında 8000, Birinci Dünya Savaşı arifesinde ise 12300 Ermeni yaşamaktaydı. Portakal bahçeleriyle çevriliydi. Halk zanaatlar, ticaret, tropik meyve kültürüyle uğraşmaktaydı.

Kilisesi ve sanat okulu vardı. Dörtyol Ermenileri 1895 ve 1909 katliamları esnasında Türk soykırımcılara karşı kendilerini karamanca savunmuşlar, fakat şehir yine de Türk yatağanının gailesinden kurtulamamıştır.

Halkın bir bölümü 1915 Soykırımı’nda imha edilmiş, büyük bir kısmı ise tehcir edilmiştir. 1916’da hemen-hemen hiçbir Ermeni kalmamıştı. Dörtyol’un yıkımı ve Ermenilerin yok edilmesi Almanların gözü önünde, onların izniyle vuku bulmuştu.