Talat Paşa Makri (Fethiye) Rumları’nın ölüm ve tehcir emrini nasıl verdi?

Makri (FETHİYE) RUMLARI’NIN ÖLÜM VE TEHCİR EMRİEvin Çiçek

İttihatçılar, sağlıksı ruh hallerinin sahipleri olanları, sorunluları, hisleri tatmin olmayanları, dinsel anlamda fanatik olanları bulup onların daha önce işlemiş oldukları suçları affedip sırtlarını sıvazlayarak, ellerine daha çok öldürücü alet vererek kesinlikle yargılanmayacaklarını, ödüllendirileceklerini, istedikleri kadar zenginlik sahibi olacaklarını garanti ederek, kendierini savunmasız, korumasız sivil kitlelerin içine bırakırlar.

“Türk-Müslüman olmayan unsurların temizlenmesi, stratejik noktalara kümelenmiş Türk-Müslüman olmayan yığınakların tasfiyesi” demenin anlamı, erkekleri işçi taburlarına alınmış ailelerin sivil, savunmasız insanlarını kırmak, köyleri yakmak, binleri katletmek, var olan bütün mülkiyetlere el koymak, bayanları cariyeleştirmek, köle olarak kullanmak, çocukları zorla alıkoyup Türkleştirmek, İslamlaştırmaktır.

Eylül 1914’te Makri Mahkemesi Başkanı Yusuf Ziya Efendi ile Talat Paşa bir camide toplantı yaparlar. 70 kişilik cemaate seslenirler.

Eylül 1914’te Makri Mahkemesi Başkanı Yusuf Ziya Efendi ile Talat Paşa’nın bir camide toplantı sırasında 70 kişilik cemaate yaptıkları hitap L. Eliou (Robert-College’de profesör), Dr. R. Moussios (Smyrne’de doktor), C. Constantinou (Robert-College’de profesör), Av. A. Stamatiade (Smyrne’de avukat) tarafından 15-22 Şubat 1919’da hazırlanan bir raporda tespitli, ayrıntılı olarak yazılır:

“Vatan toprağını gavurlardan alma günü geldi. Küçük köylerden başlanacak.

Şu emirleri veriyoruz:

1-Macri ve Livissi gavurlarına karşı parasal hiçbir borcunuz yoktur. Hiçbir şey vermeyiniz.

2-Bütün gavurları öldürmeden, köylerinden kovun. Bunun için size hiçbir dava açılmayacaktır.

3-Tarlaları, evleri, eşyaları, mobilyaları sizindir. Aranızda kardeşçe paylaşın.

4-Onlarla asla, kesinlikle alışveriş yapmayın.

(Persecution et Extermination des Communautes de Macri et de Livissi, 1914-1918, Imprimerie Chaix, 20 Rue Bergere, Paris / MFICHE 4-J-719(36)BNF)

Makri ve Livissi kentlerinde yaşayan yerli halk olan Hellen-Rum diğer adlarıyla Yunanlar’ın soykırımlarıyla ilgili düzenlenen bu raporda, tek tek kimlerin kimler tarafından nasıl öldürüldüklerini ortaya konuyor. Hırsızlık, talan, gasp için emir veren sorumlular: Makri Valisi Ahmed Rasim Bey, Mahkeme Başkanı Yusuf Ziya Efendi, komiser muavini Arif Efendi, Jandarma Komutanı Şükrü Efendi, Savcı Muavini Arnavut Haydar ey, Livissi Nahiye Müdürü Hasan Bey, Jandarma Komutanı Arap Hasan Gazi, İttihat Reisi Osman Bey, Ziraat Memuru Hayri Bey’dirler.

Binlerce Hellenes-Yunan Makri’yi terk ederler. Aralık 1914’te, bir jandarma taburu Livissi’ye gider –Livissi’nin adı şimdi Kayaköy- Komutanın verdiği emir üzerine Ephores zenginlerinden Jean Caravassili, Antoine Maliaromiton ve G.E.Theodorou’yu tutuklarlar. Suçlama, Yunanistan ulusol filosuna, Atina’ya 1000 lira göndemektir. Bu insanlara 35 gün işkence edildikten sonra, kendilerinden 150 Naponyon altınını da zorla alırlar. Bu kişiler beraat ettikten sonra da, sürgüne ve aynı miktar para cezasına çarptırılırlar.

Bugün Fethiye denilen (Tclmissus/Macri) Makri şehrinden iki taburdan olmak üzere 3 bin kişi, Erzurum, Van, Diyarbakır’a işçi taburlarına, Smyrne’den de 250 kişi işçi olarak Angora’daki İşçi Taburu’na gönderiliyorlar. Nisan 1918’de, Livissi’de 900 aileden, sadece 25 aile, Makri şehrinde de 500 aileden yalnızca 11 aile kalmıştır.

http://devrimcikaradeniz.com/2013/08/23/talat-pasa-macri-fethiye-rumlarinin-olum-ve-tehcir-emrini-nasil-verdi/

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *