‘Bir Daha Asla!’ Sekiz insanlık suçu vakası üzerinden devletlerin geçmişle yüzleşme örneklerini belgeleyen “Bir Daha Asla!: Geçmişle Yüzleşme ve Özür” sergisi Amed Sanat Galerisi’nde açıldı DİYARBAKIR Büyükşehır Bele dıyesı’nın desteklediği, Anadolu Kültür ve Açık Toplum Vakfı projesi olarak hazırlanan Bir Daha Asla’ Geçmişle Yüzleşme ve Özür sergisi Sümer park Amed Sanat Galerisinde açıldı Sergi, sekiz vakaya yakından bakarak, geçmişte yaşanan hak ihlalleri, katliamlar, soykırım ve insanlık suçlarıyla devletlerin nasıl yuzleştikleri, hangi süreçlerden geçtikleri, nasıl ozur dilediklerini aktarıyor. ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Avustralya, Şili, Sırbistan ve Bulgaristan’dan seçilen resmi özür dileme eylemleri sergide, toplumların ortak demokrasi kültürünü oluşturma mücadelesi bağlamında ilişkisel olarak ele alınıyor. Fotoğraf ve video görüntülerinin olduğu sergi, ayrıntılı incelenen vakaların yanı sıra, bugune kadar dilenmiş olan resmi özürlerin kapsamlı bir haritasını da barındırıyor. Serginin açılışına; Diyarbakır Büyukşehır Belediyesi Eşbaşkanı Fırat Anlı, Açık Toplum Vakıfları Onursal Başkanı ve însan Hakları izleme Örgütü kurucularından Aryeh Neier, Buyukşehır Belediyesi Kültür ve Turizm Daire Başkanı Muharrem Cebe, DÎSİAD Başkanı Burç Baysal, işadamı Abdulkadır Karavil, yazar Şeyhmus Diken ve Kemal Varol ile çok sayıda kışı katıldı. ‘Yüzleşmeyi çok önemsiyoruz’ Açık Toplum Vakfı Genel Sekreteri Gökçe Tüyluoğlu, geçmişle yüzleşme meselesini vakıf olarak çok önemsediklerini belirterek, şunları söyledi Toplumsal çatışmaları barındıran durumlarda bir sonuca ulaşmak sergideki örneklerde görüldüğü gibi zaman alıyor İstenilen sonuçlara bazen de ulaşılmıyor. Fakat yine de tarihi hafızalarda tutarak, bir yandan ozur dilemeyi ve affetmeyi bilerek ilerlemek gerektiğini bize gösteriyor Biz bu sureci Türkiye’de canlı olarak yaşadık. Birçok kalkınmış gibi görünen ülkelerin tarihinde de var. Bu tarihle sağlıklı biçimde yüzleşıldığı zaman çok daha huzurlu bir geleceğe taşabilmiş oluyoruz.” Tüyluoğlu, başta Fırat Anlı olmak üzere sergiye destek veren herkese teşekkür etti. cBu halka zulmedenlerden özür bekliyoruz Sergiye evsahipliğı yapan Anlı da Bu serginin geleceğimize dair önemli bir yüzleşmenin bir başlangıcı olmasını diliyorum diyerek konuşmasına başladı. “Özür, yüzleşme, geçmişle hesaplaşma çok güncel ve coğrafyamızı ilgilendiren kavramlar olduğunu söyleyen Anlı, özre ıkı boyutlu bakmak gerektiğini belirterek, şunları söyledi: ‘Birincisi yıllardan ben bu devletin haksızlığına, zulmüne maruz kalmış halklar olarak bu devleti yönetenlerden bir ozur bekliyoruz. En azından bir vicdanı pişmanlık belirtisi, bir güven telkin edecek bir yaklaşım bekliyoruz.” 30 yıİlık çatışmalı sureci öncesinde Ermeni soykırımına dair tanıklıklarla büyüdüklerini hatırlatan Anlı, “Bu soykırımın bir parçası olmuş ya da engel olmaya çalışanların tanıklığıydı. Ermeni soykırımının 100. yıldönümünde bu yüzleşmeyi kendimizle yapmak durumundayız. Başta Ermeni halkları olmak üzere soykırıma uğrayan tum halklardan ozur diliyoruz. Bızı bağışlamalarını istiyoruz Bunun akftif bir parçası olmasak bile bunun sorumluluğunu vicdanımızın en ücra köşesinde taşıyoruz. Bununla yüzleşmek için çaba içindeyiz” şeklinde konuştu. Bu sorumlulukları başkalarına havale ederek vicdanların rahatlamayacağını ifade eden Anlı, bunu yerel yönetimler olarak telafisi için çaba içinde olduklarını söyledi. Özrün görünür hale gelmesi için Surp Giragos’u, Surp Sarkış Kilisesi ni onararak, Cemılpaşa Konağını müze haline getirerek hafızaları koruduklarını belirten Anlı , Belki birer kuçuk anıt yapabiliriz O dönemi hatırlatan anıtlarla gözümüzün onunde tutabiliriz. Yerel yönetim olarak bunun çabası içinde olacağız. Biz bu coğrafyanın tüm kimlikleri birarada yaşayarak, geleceğimizi birlikte planlamak istiyoruz diye konuştu. ‘Büyüklüğünü küçültmüş durumda7 Açık Toplum Vakıfları Onursal Başkanı ve İnsan Hakları İzleme Örgütü kurucularından Aryeh Neier ise ‘ Salonu dolaştığınızda dünyanın her bölgesinde insanların komşularına yaşattıklarını göreceksiniz” diyerek, yaşananların ne kadar feci olursa olsun mağdurların acılarının kayıt altına alınmasının ve hükümetlerin guç de olsa bu suçların tanınmasını sağladığını ve ozur dilenmesi yönünde adımlar atıldığını söyledi. İnsan hakları ihlalleri konusunda dünyadan çeşitli örnekler aktaran Neier, “Bugün 4 Haziran Çin’deki insan hakları savunucularına yapılan saldırının 25. yıldönümü. Bugün o meydana girişler engellenmiş. Demokrasi ve insan haklarına yönelik saldırının insanlar tarafından hatırlatılmasını engellemek için meydanı polis doldurmuş. Çın çok büyük bir ülke ve muazzam bir ekonomi alanına sahip. Ancak ne yazık kı insan hakları ve demokrasi alanında savaşanların acısını tanımayarak bu büyüklüğünü küçültmüş durumda diye konuştu. Konuşmaların ardından katılımcılar sergiyi dolaştı. Sergide dilenen ozur örneklen şöyle * Batı Almanya Başbakanı Wılly Brandt’ın Varşova Gettosu Anıtı önünde diz çökerek soykırım için Yahudilerden özrü. * Şılı Devlet Başkanı Patrıcıo Aylwın’in Pınochet donemi hak ihlalleri (1973-1991) için Şılı halkından özrü. * Cezayir’in, sömürgecilik donemi (1830-1962) Cezayir Savaşandaki suçları için Fransa’dan beklediği özür. * ABD başkanlarının İkinci Dünya Savaşı nda toplama kamplarında tutuldukları için Japon Amerikalılardan özürleri. * İngiltere Başbakanı Davı d Cameronın 30 Ocak 1972 deki “Kanlı Pazar olayı için Kuzey İrlanda’dan özrü. * Sırbistan Parlamentosunun Temmuz 1995teki Srebrenıtsa Katliamı için Bosnalılardan özrü. * Bulgaristan Parlamentosunun “Yeniden Doğuş Sureci” politikaları (1984-1990) için Türklerden özrü. * Avustralya Başbakanı Kevın Ruddun “Çalınmış Kuşaklar” (1869-1969) için Aborjinler ve Torres Boğazı Adaları halkından özrü. Asena Gunal, Önder Ozengı, Özlem Yalçınkaya ve Kubilay Ozmen koordinatörlüğünde hazırlanan “Bir Daha Asla Geçmişle Yüzleşme ve Ozur sergisi, İstanbul un ardından izmir’e gitmişti. 29 Hazirana kadar Sümerpark Amed Sanat Galerisinde olacak. Sergi daha sonra Ankara ve Samsun’a doğru yola çıkacak.
http://www.gazetea24.com/yerel-basin-haber/bir-daha-asla_12337551.html
Leave a Reply