Yıllar önce ipek bir mendile işlenen harita, o dönem Sivas`a verilen değeri gözler önüne serdi. 1903 yılında Tarım ve Sanayi Fuarının anısına ipek mendil üzerine basılan Sivas haritasının sahibi Ahmet Tükek, “Haritayı Özlenen Sivas diyorum, çünkü bugünkü Sivas göç veren, işsizlik sayısı her geçen gün artan, sanayisi olmayan ve değerlerine sahip çıkılmayan bir yer” dedi.
Türkek Sivas’ın geçmişini anlatarak Sivas`ın çok büyük bir vilayet olması sebebiyle sınırları içerisinde Fransa Konsolosluğu`nun dahi olduğunu ve konsolosluğun o dönem yaptıkları yazışmalarla ilgili ellerinde belgeler olduğunu belirtti.
Tükek, 1864-1922 yılları arasında Osmanlı Devleti`nin vilayeti olan Sivas`ta 147 bin 99 ermeni ve 75 bin 324 Rumun yaşadığını da ifade ederek, bugün ise sadece 20 aile var olduğunu dile getirdi. Sivas`ın tarihi bir zamanlar bu toprakların çok daha zengin bir insan kaynağına ev sahipliği yaptığına tanıklık ediyor. Yalnızca yüz yıl önce, Birinci Dünya Savaşı patlak vermeden, bugünkü Sivas iliyle hemen hemen aynı yerleşim yerlerini kapsayan Sivas Sancağı, Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı yerlerden biriydi.
Kültür alanında faaliyet gösteren çeşitli dernekleri, tiyatro grupları ve kumpanyaları olan Sivaslı Ermeniler gazete ve dergi de çıkarıyorlardı. 1905-1907 yıllarında yayınlanan “Ged”, 1909-1911 yıllarında önce haftalık, daha sonra iki haftada bir yayınlanan “Antranig”, 1910-1914 yıllarında yayınlanan haftalık gazete “Hoğtar”; 1910-1913 yıllarında yayınlanan aylık dergi “Nışdrag”, 1913 yılında yayınlanan “Ağavni”, 1913 yılında yayınlanan “Gapira”, 20. yüzyıl başında Sivas`ta çıkan Ermenice süreli yayınlardı. Sivas valiliğinin resmi yayını olan “Sivas” gazetesi de bir dönem Türkçe-Ermenice olarak yayınlanmıştı. Gazetenin editörü, vilayet matbaasının da başında bulunan Antranik Vartanyan`dı.
Tükek, “Yıllar önce Alevisi, Kürdü, Çerkezi, Ermenisi, Sünnisi bir yaşadığımız ilimizde güç vardı. Birlik ve beraberlikten güç kazanmış, kardeşçe yaşamışız. Bugün ise sudan sebeplerle birbirimizi yıpratıyor, ilimizi terk ediyor, yardıma muhtaca sırt çeviriyor, siyasi bir kavganın içerisinde yüzüp duruyoruz. Özellikle siyasi kavgalara son verip özlenen Sivas`ı tekrar inşa etmek için el ele vermeliyiz” diye vurguladı.
Leave a Reply