Gözde Hatunoğlu
Adını bilmeseniz de, albümlerini satın almamış olsanız da, üyelerinin isimleri hafızanızda yer etmemişse de elbet seslerini, müziklerini mutlaka duymuş, Harbiye Açık Hava’da verdikleri hınca hınç dolu, rekor bilet satışlarının yaşandığı efsane konserlerini en azından etrafınızdaki birkaç kişiden dinlemişsinizdir.
1993’te, ülkenin farklı yerlerinden gelip Boğaziçi Üniversitesi’ni kazanan bir grup gencin Folklör Kulübü bünyesinde başlayan hikâyeleri 30 yıldır sürüyor. Bir koro olarak kurulan, müziğe gönül vermiş bu gençler her geçen yıl artan üyeleriyle bu toprakların sesinin, sözünün, barındırdığı muazzam hazinenin peşine düşüyor.
Süryaniler, Ezidiler, Çerkesler, Kürtler, Lazlar, Ermeniler, Romanlar, Türkler ve belki şimdi yazarken unuttuğum sayısız halkın yaşadığı Türkiye tüm bu halkların dilleri ve kültürleriyle öyle büyük bir zenginlik taşıyor ki… Bu dillerin anlattığı hikâyelerin peşine düşen Kardeş Türküler 30 yıllık müzikal yolculukları boyunca değeri hiçbir maddi varlıkla ölçülemeyecek bir bellek oluşturuyor, toplumsal hafızamıza, tarihimize, acılarımıza ve sevinçlerimize her türkü, her şarkıyla damga vuruyor.
Grubun sadece solistler ve müzisyenlerden değil, dansçılardan, hikâye anlatıcılardan, şairlerden, yazarlardan, bu toplumda var olmuş her halktan, kültürden, geçmişten üyesi var desek yalan olmaz. Ülke son 30 yıldır ne yaşasa, hangi sancılı süreçten geçse Kardeş Türküler orada.
Sadece bu toprağın geçmiş sesinin değil, bugününün de anlatıcısı oluyorlar, bu coğrafyanın çoksesliliğinin kayıt tutucusu, bu zenginliğin nasıl da barışa ve birlikte varoluşa gebe olduğunun yaşayan kanıtı haline geliyorlar.
Belgeselin yönetmenleri Çayan Demirel ve Ayşe Çetinbaş, Kardeş Türküler’le birlikte, yıllardır onların peşine düşerek muazzam bir arşiv çalışması yapıyor, bu 30 yıllık birikimin verdiği her meyve belgeselde karşımıza çıkıyor. Grup üyelerinin gençlik günlerinden bugüne kadar her anları, halleri, kimi zaman kalabalıklaşıp, kimi zaman azaldıkları her süreç film boyunca bizimle.
Filmin bellekle, müzik ve sanatla kurduğu ilişki, toplumsal ve politik geçmişimiz ve bugünümüzle ilgili olarak önümüze döktükleri önemi ve sarsıcılığıyla elbette Kardeş Türküler ile 30 Yıl’ın en çarpıcı yönlerini oluşturuyor.
Beni en çok etkileyen yönlerinden biri ise grubun da bir araya gelip bu yolculuğa çıktığından beri bir belgeselci titizliğiyle her şeyi arşivlemesi, kendi tarihiyle ülke tarihini yan yana kayıt altına alması oldu. Koro olarak verdikleri ilk konser de var karşımızda, her acımızın kaydı da… Kimisi gazete kupürleri kesilerek kimisi de sahneden seslenerek tutulmuş müthiş bir bellek kaydı.
Müzik sınır bilmiyor. Ayırmıyor. Topraktan, sudan, ağaçtan yükseliyor. Acılara da değiyor, düğünlerin neşesini de anlatıyor. Kaybımız da orada, dayanışarak kazandıklarımız da. Diller değişiyor, kültürler ayrışıyor. Ama acılar ortaklaşıyor.
Bizi farklı dillerde kavga ettirip savaştırıyorlar. Biz o farklı dilleri bilmesek de müzikle, türküyle, aşkla, birbirimizi anlamasak da duyuyor, hissediyor ve barışta inat ediyoruz.
Kardeş Türküler nedir diye sorsalar “inat” diye cevap verirdim sanırım. 30 yıllık emekleriyle ne para ne pulda gözü olan, ki zaten üretimlerinden pek de maddi çıkarları olmayan çok kalabalık bu topluluk inatla barışın savaşını veriyor, dirayetle dik durup sözünü söylemeye devam ediyor. Bir 30 yıl daha etsin diliyorum canı gönülden.
İnsan kardeşine düşman edildiğini unutuyor. Bellek bazen de böyle tersten çalışıyor. Ama hiç bilmediği dilde yakılmış bir ağıdı Kardeş Türküler’den duyunca hatırlıyor, sonra da bir daha unutmuyor.
Grup üyelerinin hepsine, onlarla bu zorlu yolu yürüyen tüm müzisyenlere sevgi ve saygıyla. Kaybettiklerimizin anısı ve bu 30 yıllık hazine karşısında eğilmek ve Çayan Demirel ve Ayşe Çetinbaş’ın emeklerine sonsuz teşekkür etmektir borcumuz. Var olsunlar.
Leave a Reply