Zeynel Yaman
İstanbul Beyoğlu’nda uzun yıllardır kafe olarak kullanılan Esgher Sinagogu, restore edilerek kütüphane ve gençlik merkezi olarak hizmet verecek. 56 yıl boyunca zift deposu ve dökümhane olarak kullanılan tarihi yapı, nargile cafe olarak kullanıldıktan sonra, kültür amaçlı hizmet için aslına uygun olarak restore edilecek. Roma İmparatorluğu döneminden beri Yahudiler’in en yoğun yaşadığı semtlerden biri olan Hasköy’deki tarihi eser, uzun yıllar önce kaderine terk edilmişti.
Beyoğlu Hasköy Sahilde, Haliç’in yanı başında bulunan ve yıllardır nargile kafe olarak kullanılan Tarihi Esgher Sinagogu’nun ihya edilmesi amacıyla restorasyon çalışması başlatıldı. Aslına uygun bir şekilde tarihi dokusuna zarar verilmeyecek şekilde restore edilen tarihi eser, Beyoğlu Belediyesi tarafından ‘Hasköy Gençlik Merkezi ve Millet Kıraathanesi’ olarak vatandaşların hizmetine sunulacak. Restorasyon çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte tarihi yapı geniş yelpazeli kütüphanesi ve okuma alanlarıyla, üniversiteler bölgesi olarak bilinen Hasköy’de özellikle gençlerin yeni buluşma noktalarından birisi haline gelecek.
UZUN YILLAR ATIL KALDI
Yapım tarihi bilinmeyen Esgher Sinagogu ile ilgili en eski kaynak 1912 tarihinde yayınlanan ‘Annuaire Orientale’ adlı yıllıktır. Kaynağa göre Hasköy sahilinde, Hasköy Caddesi üzerinde yer alan yapının tuğla boyutu, mimari detaylar ve cephe düzenlemesinin 19. yüzyılın ilk yarısının izlerini taşıdığı belirtilmektedir. 1940’lı yıllarda zift deposu olarak uzun yıllar kiraya verilen yapı ileriki yıllarda dökümhane olarak kullanılmıştır. 1984-1986 yılları arasında yapılan Kuzey Haliç Projesi kapsamındaki sahil düzenleme çalışması esnasında çevresi açılarak ortaya çıkartılan yapı 1996 yılına kadar atıl vaziyette kalmıştı. Günümüzde belli bir dönem nargile cafe olarak da kullanılan yapı restorasyon işlemlerinin tamamlanmasıyla birlikte ‘Hasköy Gençlik Merkezi ve Millet Kıraathanesi’ olarak vatandaşların hizmetine sunulacak. Tarihi yapıda restorasyon çalışmalarının yanı sıra Hasköy Sahil’le birleştirilerek geniş ve ferah bir alana dönüştürülmesi amacıyla çevre düzenlemesi yapılması da planlanıyor.
TARİHİ DOKUSUNA UYGUN HALE GETİRİLECEK
Restorasyon çalışmasında tarihi yapının kagir beden duvarları, zemin kaplaması ve doğramaları muhafaza edilecek. Duvarlar üzerindeki niteliksiz ve muhdes ekler ile kuzey ve güney cephelerine bitişik olarak konumlandırılmış muhdes mekanlar kaldırılarak yapı her türlü niteliksiz müdahale ve unsurdan arındırılacak. İç mekanda yapıya çelik konstrüksiyonlu U şeklinde bir asma kat eklenecek. Asma kat döşemesi, doğu, kuzey ve güney duvarları önünde uzanacak, batı duvarı önünde ise kesilerek bir galeri boşluğu elde edilecek. Zemin katta kuzey ve güney duvarları önünde yer alan kitap rafları kendi içinde çelik konstrüksiyonludur. Herhangi bir şekilde yapı duvarına tespit edilmeyen bu raflar asma kat döşemesi seviyesinde sonlanmakta ve asma kat zemini üzerinde yeniden konumlanmaktadır. Restorasyon uygulaması kapsamında yapıya eklenecek olan unsurları hiç bir surette yapı duvarlarına tespit edilmeyecektir. Asma kat döşemesi beden duvarlarından 5 cm açıkta bitecek şekilde yerleşecek, kendi içinde çelik konstrüksiyon ile taşınacak, böylece yapının taşıyıcı unsuru olan beden duvarlarına herhangi bir strüktürel yük eklenmeyecek.
Leave a Reply