Demir Çelik
Dünya Anadili Günü UNESCO tarafından 17 Kasım 1999’da 21 Şubat olarak ilan edilir. Uluslararası Anadili Günü’nün asıl adı Anadili Hareketi Günü’dür. Bugün için dünyada yaklaşık olarak 7.000’in üzerinde dil konuşulmaktadır. Ulus devletin jenosit ve asimilasyon politikalarına rağmen ortadan kaldıramadığı anadillerimiz hem insan toplumsallığının hakikati, hem de insanlık onuru olmaktadır. UNESCO kayıtlarına göre her ortalama on dil ortadan kalkmaktadır. Bu hızda ve bu duyarsızlıkla yaklaşmaya devam ettiğimizde Kürtçe dilimizin Dimîlî/Kirmanckî lehçesi önümüzdeki on yıllarda kaybolma riskiyle karşı karşıya.
Kürt dili onbinlerce yıl önceden beri varolan kadim dillerden biridir. Tarihin on binlerce yıllık yapım ve yaratım faaliyetlerinde iz bırakan Kürt dili, egemen ulus dillerin kuşatıcılığında büyük risklerle karşı karşıyadır. Göbeklitepe, Nevala Çorî, Çay Önü ve Çemê Xalan‘da tarihlenen dilimiz Yukarı ve Aşağı Hassunna kültürleri başta olmak üzere Altın Hilal’de insanın toplumsallığının hakikati olarak yaşanmıştır. Bu hakikat bugün biz Kürtler tarafından görülmek istenmiyor. Anadilden kaçış, tarihin hakikatından kaçıştır. Anadilinden kaçış anadan ve onun ahlaki, politik değerlerinden kaçıştır. İnsanı diğer canlılardan farklı kılan özelliklerden biride dildir. Dil insanın siyasal, sosyal, kültürel, ekonomik, sanatsal, edebiyat, sinema, felsefe, bilimsel faaliyetlerinin tümüdür. Dil olmazsa halk olmaz. Dil olmazsa ulus olmaz. Ulusal statü olmaz. Ulus devletin ulusçuluk dini bizden bütün bu değerleri çalmak istiyor. Yanlış evrensellik ve tüme varım anlayışı sonucu dilini konuşamaz, okuyup yazamaz olmuş, kendi kültürümüzü yaşayacağımıza egemen kültüre öykünüyoruz. Çocuklarımız anadilini ya hiç bilmiyor, ya da konuşamayacak kadar az biliyor. Şimdi Kürt Statüsü ve Özgür Kürdistan için mücadele eden bizlerin şapkamızı önümüze koymamızın zamanıdır. Birey olabiliriz. Parti, hareket ya da sivil toplum örgütü olabiliriz. Her birimizin yapabileceklerinin duyarlılığıyla hareket edilmelidir.
Yurtseverlik; toprağını, dilini, kültürünü, doğanı ve doğadaki değerleri sevmektir. Yurtseverlik toprağına, diline, kültürüne ve doğana sahip olmaktır. O nedenle biz tek tek bireyler dilimizi, toprağımızı, kültürümüzü ve doğamızı sevmek ve sahiplenmekle başlayacağız. Hareket örgütlerde kendilerine bağlı kurumlardan başlayarak anadilde konuşmayı ilke edinmelidirler. Yetmez anadilde kreş, anaokulu açmalı, anadilde eğitim koşullarını sağlamalıdırlar.
Avrupa’da dört parça Kürdistan’dan onlarca yapı ve hareket üç milyonu aşkın halkımız yaşamaktadır. Bu büyük gücü ve kitleyi harekete geçirmenin asgari yolu statüsü ise onun yolu da dilden geçiyor. Avrupa’da Kürtler arın yayın yapan televizyon kalanları üzerinden hergün milyonların evine ulaşmaktayız. Bilindik yayın politikalarını aşan, televizyonu okul gibi akademi gibi kültür ve sanat merkezi gibi yeniden konumlandıran olmalıyız. Elimizde yüzlerce dil bilimci, yüzlerce akademisyen, yüzlerce siyasetçi ve milyonlarca gönüllü varken dilde. Kimlikte ve kültürde devrimsel hamleleri yapamamak biz büyük kaybeder, ancak eğer inanırsak ve başarırsak büyük kazandıracaktır. Kürt aydını ve yurtseverinin entelektüel, ahlaki ve politik görevi 50 milyon Kürt’ün statüsüzlüğüne seyirci kalmamaktır.
Leave a Reply