Amerikan Komitesi, Sığınmacılara Gönderilen Yiyecek Yardımına
Engel Çıkarıldığını Bildiriyor
Komite’ye göre kurbanların sayısı 1 milyona ulaştı
Ciddi Araştırmalar Yalnızca Van Vilayetinde 55 bin kişinin
öldürüldüğünü gösteriyor
1 Kasim 1915, New York Times
Ermeni katliamlarına ilişkin çalışmalar yürüten ve üyeleri arasında Kardinal Gibbons, Cleveland H. Douge, Piskopos David H. Greer, Oscar S. Sraus, Profesör Samuel T. Dutton, Charles R. Crane ve birçok önde gelen kişinin de bulunduğu Amerikan Komitesi dün bir açıklama yaptı. Açıklamada, Türkiye’den gelen güvenilir raporların, Türklerin Ermenilere karşı yürüttüğü imha savaşının dehşet verici olduğunu gösterdiği, yaşananlarla ilgili bütün gerçekler ortaya çıktığında, bu yapılanın, “tarihin en büyük, en can yakıcı ve en keyfi trajedisi” olduğunu bütün dünyanın gözleri önüne serileceği belirtiliyor.
Komite’nin verdiği bilgiye göre, imparatorluğun uzak köşelerine sürülen Ermenilere gıda yardımı yapma girişimi üzerine Türk yetkililer “[Ermenilerin] ömürlerini uzatmak için hiçbir şeyin yapılmasını istemedikleri”ni belirtmişler ve gıda yardımını engellemişler.
Komite, birkaç gün önce tarafsız bir devlet temsilcisinden ellerine geçen ve Ermenilerin toplandığı kamplardaki durumu anlatan bir tanıklıktan bölümler aktardı:
“Kamp yerlerine gittim. Bundan daha acınası bir görüntü hayal edilemez. Neredeyse istisnasız hepsi, üzerlerinde paçavralarla, pislik içinde, aç ve hastaydılar. İki aydır yollarda oldukları, elbise değiştirme, yıkanma, barınma ve doğru dürüst karın doyurma imkânından yoksun oldukları düşünülürse, bunda şaşılacak bir şey yoktu. Bir keresinde görevliler yiyecek getirdiğinde onları izledim. Vahşi hayvanlar onların durumundan kötü olamazdı. Yiyecekleri getiren muhafızların üzerine atıldılar, jandarmalar onları sopalarla dövüyor, bazen öldürecek kadar şiddetle vuruyorlardı. Onları izleyen biri, insan olduklarına inanmakta zorluk çekerdi. Kampın içinden bir geçen olduğunda, anneler çocuklarını alması için yalvarıyorlardı. Aslına bakılırsa Türkler, köle yapmak, ya da daha kötüsü için gelip bu çocuklar ve kızlar arasından beğendiklerini seçiyorlardı. Aralarında çok az erkek vardı, çünkü çoğu yollarda öldürülmüştü. Kadınlar ve çocuklar da öldürülmüştü. Olan bitene bakıldığında, bu ülkenin tanık olduğu en ayrıntılı şekilde organize edilmiş ve en etkili kıyımın gerçekleşmekte olduğu görülüyor.”
Komite, ellerine geçen raporların hepsinin de birbirini doğruladığını belirtti ve şöyle devam etti: “Hepsi de imha harekatında kullanılan yöntemlerin aynı olduğunu, aynı toptan yok etme amacını ve zalimliği ortaya koyuyor. Konstantinopolis’teki hükümetin Ermenilerin ülkeyi terk etmelerine izin vermemesi de imha amacının bir başka kanıtıdır.
“Türkler yapılan mezalimi inkar etmiyor, bunun kendilerini sadakatsiz bir ırktan gelebilecek muhtemel bir saldırıya karşı korumak için aldıkları askeri bir önlem olduğunu ileri sürüyorlar.
“Şu ana kadar kaç kişinin can verdiğine ilişkin bir tahminde bulunmak imkansız. Van vilayetinde yürütülen ciddi bir araştırma öldürülen 55.000 kişinin isimlerini tespit etti. Yakın zamanda Anadolu boyunca seyahat eden bir görgü tanığı, çöl gibi çorak bir arazide yol kenarındaki kamplarda, yiyecek hiçbir şeyi olmayan, perişan halde, kendinden geçmiş, açlıktan ölmekte olan 50.000’den fazla insan görmüş. Savaşın başında muhtemelen 2 milyon nüfusa sahip Ermenilerin 1 milyonunun ya öldürüldüğünü, ya Müslüman haremlerinde alıkonulduğunu, ya da zorla Müslümanlaştırıldığını söylemek abartı olmayacaktır.”
Komite, Konstantinopolis’deki Büyükelçi Morgenthau’a telgrafla 106.000 dolar gönderdiğini, bunun 100.000 dolarının Türkiye’deki Ermenilere, geri kalanının da Mısır’a kaçan Ermenilere yardım amacıyla kullanılacağını belirtti. Saymanlığını Mr. Crane’nin yaptığı Komite’nin bürosu 70 Beşinci Cadde’de yer alıyor.
http://www.imprescriptible.fr/archives/usa/nyt/tr.htm
Leave a Reply