ABD’de Ermeniler’in en yoğun yaşadığı bölge olan California’da, Garbis Davouyan ve Hrayr Turabyan adlı iki Amerikalı Ermeni adına, 1915 olaylarından dolayı geçen ay Türkiye aleyhine dava başvurusunda bulunan ünlü avukat Mark Geragos, elinde soykırım iddialarıyla ilgili yeni belgeler olduğunu söyledi.
Bu konuda Türkiye’ye doğrudan açılan ilk dava olma özelliğini taşıyan ve Türkiye Cumhuriyeti ile Merkez Bankası ve Ziraat Bankası’ndan tazminat istenen dosyada, Geragos, belgeleri 180 gün içinde sunacağını belirtti. Los Angeles Times Gazetesi’nde konuşan Geragos, soykırım iddialarının artık tanınma safhasından ileri geçtiğini savundu. Şimdi sırada tazminat meselesinin olduğunu ifade ederek, kazanılacak tazminatların bağımsızlığına kavuşan Ermenistan’ın inşasının da bir parçası olacağını anlattı. Geragos, henüz bir hesaplama yapmadıklarını ama milyarca dolar tazminat isteyeceklerini belirtti.
Türkiye’den üç dalga planı
TÜRKİYE ise davaya “3 dalga” adını verdiği bir planla hazırlanıyor. Buna göre;
ABD yasalarının, başka bir ülkenin federal mahkemelerde dava edilmesine ne derece olanak verdiğini inceliyor.
Uluslararası hukuk açısından Türkiye’nin böyle bir davayı kabul edip etmeme olasılığı değerlendiriyor.
Ayrıca Türkiye’nin bu konuda taraf olduğu uluslararası anlaşmalar araştırılıyor.
1921’de Türkiye ve SSCB arasında, Sovyet Ermenistanı’nın da katılımıyla imzalanan Kars Anlaşması uyarınca ülkeler arasında husumet kalmadığına karar verilmişti. Lozan Anlaşması, Ermenilere iki yıl içinde dönme hakkı vermişti. 1934-37 yılları arasında Türkiye, ABD’ye kendi vatandaşı Ermeni misyonerler için 1.8 milyon dolar tazminat ödemeyi kabul etmişti.
hurriyet.com.tr
12.8.2010
Tolga TANIŞ/WASHINGTON
