“Quest-France”. Ermeni Soykırımını telin eden “Hain”

News.am, Burçin Gerçek’in Fransa’da yayınlanan “Quest-France” dergisinde yayınladığı yazısını bir dizi kısaltmalarla sunmaktadır.

Türk ordusu ve polis kuvvetleri tarafından 1915 yılında bir milyonun üzerinde Ermeni, iç düşman olarak addedilerek yok edilmişlerdir. Taşıdığı isim, Hasan Cemal’e sürekli olarak kendisinin Ermeni Soykırımı esnasında ülkeyi idare eden İttihatçıların liderlerinden Cemal Paşa’nın tornu olduğunu hatırlatmakta, “dedemi ve tarihi fark etmeye başladım”,- demektedir.

“Milliyet” gazetesinin tanınmış köşe yazarı 68 yaşındaki Hasan Cemal, “Yerevan’da, Soykırım anıtı önünde diz çöken, Cemal Paşa’nın tornu” olarak tanınmaktadır. Hasan Cemal, 2008 yılında gerçekleştirdiği bu sembolik jestten sonra, Ermeni halkının acısını paylaştığını belirtmiştir.

Bu bilinç kendisinde bir günde gelişmemiştir. 1980’lerdeki ilk makalelerinde Türk resmi duruşunu tekrarlamaktaydı. Daha sonra, tarihçi Taner Akçam’ın kitapları sayesinde gerçeğin tamamen farklı olduğunu fark eder.

Hrant Dink’le tanışması bir dönüm noktası olur. “Tarihe, devletin gözüyle bakmamaya, nelerin vuku bulduğunu öğrenmeye başladım”,- demektedir. 2005 yılında, Türkiye’de Ermeni Soykırımıyla ilgili ilk konferans düzenlendiğinde hükümetin tehditleriyle karşılaşır. Cemal’in duruşu yasaklara karşıydı. Gazetecilerin bir kısmı tarafından “hain” olarak anılmaya başlandı.

Hrant Dink’in katli her şeyi kesinlikle değiştirir. “Hrant’ın ölümü beni derinden sarstı. Sanki tüm taşlar yerine oturdu. Tarihimizin kalan tüm katillerini görür gibi oldum”,- diyor Cemal. O andan itibaren hiç tereddüt etmeden “Soykırım” terimini kullanmaya başlar. Bir yıl sonra Soykırım anıtını ziyaret eder, 2009’da ise, Türk aydınlarının tertiplediği, Ermenilerden özür dileme kampanyasına katılır.

Dedesinin verdiği zararı “tazmin etme” iradesine sahip olabilecek mi? “Aile tarihimiz sebebiyle hareket etmedim. Bu, entelektüel sorumluluk duygusu ve siyasi mücadele yürütme yaklaşımıdır. Tarih, sadece geçmişi irdelememektedir. Tarih, günümüzde var olan sorunlarımızın kaynağında bulunmaktadır”,- demektedir.