Maraş’ta yetim kızlar yufka açıyor, erkekler Fırat Nehri’nde balık tutuyor, Merzifon’da ise gençler orkestra kurmuş, ellerinde enstrümanlarıyla poz veriyor.
Maraş’ta yetim kızlar yufka açıyor, erkekler Fırat Nehri’nde balık tutuyor, Merzifon’da ise gençler orkestra kurmuş, ellerinde enstrümanlarıyla poz veriyor. Hepsi Ermeni; bundan yaklaşık 100 yıl önce Anadolu’da yaşamış Ermeniler. Osmanlı döneminde Ermenilerin gündelik hayatını anlatan www.houshamadyan.org adlı internet sitesinde başka yüzlerce fotoğraf arasında onların da fotoğrafları ve yaşadıkları yerlerin hikâyesi yer alıyor.
Ermenice “anı kitabı” anlamına gelen “houshamadyan” bolca görsel malzeme ve yazıyla köy köy, artık buralarda esamisi okunmayan insanların hayatını yeniden kuruyor. Sitesinin yürütücüsü Vahe Tachjian, houshmadyan’ın hikâyesini anlatırken Osmanlı tarih çalışmalarında Ermenice kaynakların, Ermeni çalışmalarında da 1915 öncesi Osmanlı’da günlük hayatın ihmal edildiğini belirterek, bu alanda var olan zengin malzemeyi bilimsel bir şekilde işleyip internet sitesine koyduklarını söylüyor.
Başka bir çalışmasıyla geçtiğimiz ay 2012 Hrant Dink Tarih Araştırma Teşvik Fonu’na layık görülen tarihçi Tachjian “1915’ten sonra hayatta kalanlar, Anadolu’da sürdükleri hayatı sonsuza kadar kaybettiklerini biliyorlardı. O hayatın anısını sonraki kuşaklarla paylaşmak istediler. Ve bunun için de anılarını yazdılar” diyor.
Menengiç çorbası
Anı yazılarının, görsel malzemenin, ses kayıtlarının bilimsel bir çalışmayla biraraya getirildiği Houshmadyan’da bölge bölge Ermenilerin yaşantıları menengiç çorbası tarifinden, bebeklere okudukları ninnilere kadar her yönüyle anlatılıyor. Komşularla ilişkiler, dinî ritüeller, mimari yapılar, ticaret de sitede anlatılan Ermeni toplumu hayatının ana başlıkları arasında yer alıyor.
Tachjian “1915’i anlatmanın iki yolu var; ya 1915’te ne oldu onu anlatırsınız, ya da 1915’ten önceki yaşamı” diyor, kendilerinin provakatif olmayan ikinci yolu seçtiklerini, site henüz yalnızca Ermenice ve İngilizce olsa da Türkiye’den çokça ziyaretçileri olduğunu, haftada ortalama iki kez de Türkiyelilerden mesaj aldıklarını anlatıyor. Tahjican, Türkiye’den gelen tıklamaların çoğunluğunun da İstanbul’dan değil, Adana, Maraş, Harput gibi Anadolu yerleşimlerinden olduğunun altını çiziyor.
Ellerinde 350’ye yakın anı defteri olduğunu belirten Tachjian, şimdilik sadece Palu ve Maraş vilayetleri bölümünü tamamladıklarını, zaman içinde diğer bölgelerin de sitede yer alacağını söylüyor.
http://taraf.com.tr/haber/ermeniler-maras-ta-yufka-aciyor.htm
Leave a Reply