Աշխարհահռչակ թուրք գրող Օրհան Փամուքի դեմ 2005 թ. հարուցված քրեական գործն այն ժամանակ Անկարայում Միացյալ Նահանգների դեսպանի պաշտոնը զբաղեցնող Ռոս Ուիլսոնը որակել էր որպես աբսուրդային: Այս մասին տեղեկացնում են WikiLeaks կայքի կողմից գաղտնազերծված եւ թուրքական Taraf պարբերականի կողմից հրապարակված հաղորդագրությունները:
Դրանք վկայում են, որ Անկարայում աշխատող ամերիկացի դիվանագետները 2005 թ. բավական ակտիվորեն հետեւում էին Փամուքի շուրջ ծավալված բուռն իրադարձություններին:
«Օրհան Փամուքին դատում են մեկ միլիոն հայերի սպանության մասին հայտարարելու համար, բայց նույն ժամանակ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարը ողջույնի խոսք է հղում 1915 թ. իրադարձություններին նվիրված համաժողովի մասնակիցներին»,-նշել է ամերիկացի դեսպանը պնդելով, թե թուրքական իշխանությունները հակված են պաշտպանել միայն այն համաքաղաքացիների իրավունքները, ովքեր կիսում են իշխող վերնախավի մոտեցումները:
Գաղտնազերծված հաղորդագրություններից մեկում ԱՄՆ-ի դեսպանը տեղեկացնում է, որ Եվրամիության ընդարձակման գծով հանձնակատար Օլի Ռենը 2005 թ. ամռանն անձամբ էր դիմել Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանին եւ այն ժամանակ երկրի արտաքին գործերի նախարարությունը ղեկավարող Աբդուլլահ Գյուլին` խնդրելով կանխել Փամուքի դեմ սանձազերծված ճնշումները: Եթե Գյուլը Ռենին խոստացել էր օժանդակել, ապա Էրդողանն ասել էր.-«Փամուքը պետք է կենտրոնանա վեպերի ստեղծման վրա»:
«Այս ամենից կարելի է մի եզրահանգման գալ` Էրդողանը պաշտպանում է միայն այն թուրքերի իրավունքները, ովքեր նույն կերպ են մտածում, ինչ ինքը: Խոսքը, օրինակ, գլխաշորերով համալսարան այցելելու ցանկություն հայտնող ուսանողուհիների մասին է: Բայց երբ գործը հասնում է կառավարության գործողությունները քննադատող կամ իսլամական օրակարգից դուրս կարծիք արտահայտող մարդկանց, ապա այստեղ վարչապետ Էրդողանը շատ քիչ հանդուրժողականություն է ցուցաբերում»,-գրել է դեսպան Ուիլսոնը Պետդեպարտամենտ ուղարկված գաղտնի հաղորդագրության մեջ:
Ստամբուլի «Ակօս» թերթի խմբագրապետ Հրանտ Դինքի սպանությունից 11 օր անց էլ Ուիլսոնը պատմել է 2006 թվականի աշնանը կայացած մի զրույցի մասին: Դրա ընթացքում Դինքը, դիմելով ամերիկացի դիվանագետներին, ասել է.-«Քեմալիզմին հրաժեշտ տալը չի նշանակում, թե մենք ժողովրդավարությունից անցում ենք կատարում դեպի շարիաթի օրենքները: Քեմալականները ժողովրդավար չեն»:
31.03.2011
