Խաչի Գիւտը Քրիստոսի խաչափայտին նուիրուած չորս տօներէն մէկն է:
327 թուականին Բիւզանդական Կոստանդիանոս կայսրի մայրը` Հեղինէն, Տիրոջ խաչը գտնելու նպատակով կ’այցելէ Երուսաղեմ:
Յուդա անունով հրեայ մը կ’օգնէ անոր։ Կ’երթան Քրիստոսի խաչուելու վայրը` Գողգոթան եւ հոն որոնումներու արդիւնքով կը հայտնաբերուի Յիսուսի և անոր խաչակից երկու աւազակներու խաչերը:
Տիրոջ խաչը զանազանելու համար պատանիի մը դիակը, հերթով կը դնեն խաչերուն վրայ, որոնցմէ մէկուն վրայ պատանին յարութիւն կ’առնէ և այդպէս կը հասկցուի տերունական խաչը:
Այդ հրաշքէն յետոյ հրեայ Յուդան քրիստոնէութիւնը կ’ընդունի և յետոյ կը դառնայ Երուսաղեմի Կիւրեղ եպիսկոպոսը:
Խաչափայտի գիւտէն յետոյ Հեղինէն կը բարեզարդէ Երուսաղեմի սրբազան վայրերը, իսկ Գողգոթան կառուցել կու տայ Ս. Յարութիւն Եկեղեցին, որտեղ յետագային կը զետեղուի Տիրոջ խաչափայտը:
Այս տարի Գիւտ Խաչի Տօնը Հայոց Եկեղեցին կը տօնէ Հոկտեմբեր 27-ին:
Աղբիւր` Qahana.am
Թարգմանութիւն։ Անուշ Գարմէն Սար
https://hyetert.org/2019/10/26/%d5%a3%d5%b8%d6%82%d5%bf-%d5%ad%d5%a1%d5%b9%d5%ab-%d5%bf%d6%85%d5%b6/